دستاوردهای توافق ژنو در رفع تحریم‌ها، کجاست؟

در آخرین اقدام دولت نروژ 8 نفر از دانشجویان دوره دکترا را که تحقیقات خود را هم شروع کرده بودند اخراج کرده است. این افراد که عموما در رشته های مواد و متالورژی یا نفت و گاز درس میخواندند، پس از 8 ماه الی 18 ماه انتظار برای دریافت اجازه کار, با جواب رد روبرو شده و با روح و روانی آزرده، سرمایه و فرصت‌های شغلی و درسی تلف شده باید به کشور بازگردند. 

در موردی دیگر سفارت نروژ در ایران تقاضای ویزای 64 دانشجوی بااستعداد ایرانی که پذیرش دانشگاه‌های نروژ در مقطع فوق لیسانس را اخذ کرده بودند به بهانه تحریم‌ها رد می‌کند و پلیس امنیت نروژ نیز این خبر را با افتخار اعلام می‌کند. این مساله خودش مشکلات زیاد جدیدی برای این دانشجویان ایجاد می‌کند که ازآنجمله  مشکل برگرداندن پول (تقریبا 50 میلیون تومان) واریز شده توسط این دانشجویان است که به عنوان گارانتی و پیش‌شرط دریافت ویزا توسط هر دانشجو در زمان درخواست ویزا باید به حساب دانشگاه واریز شود. بانک‌های نروژ به دلیل اینکه بخاطر تحریم نمی‌توانند پول به ایران بفرستند، از بازگرداندن پول دانشجویان ایرانی سرباز می‌زنند.

اداره مهاجرت این کشور(UDI) در همین راستا، زمان بسیار زیادی صرف درخواست متقاضیان اجازه کار برای دوره دکترا یا اجازه تحصیل برای دوره کارشناسی ارشد می‌کند. این زمان بین شش ماه الی یک سال نیم به طول می‌انجامد و در این مدت فرد دانشجو زیر فشارهای زیادی از طرف کارفرما (دانشگاه یا شرکت خصوصی) است و هچنین نمی‌تواند از کشور نروژ خارج شده و به ایران یا جای دیگری سفر کند. در مورد اخیر مرگ مشکوک دانشجوی ایرانی دوره دکترا دانشگاه NTNU نروژ، وی نزدیک به پنج ماه منتظر درخواست ویزای خویش بوده است.

دانشجویان ایرانی بعد از شهریه ای شدن دانشگاه‌های کشور دانمارک و سپس سوئد به کشور نروژ روی آوردند. طبیعی است که کشور نروژ به دلیل امکان صحبت کردن به انگلیسی، کیفیت مناسب آموزشی و آموزش رایگان مقصد تعداد زیادی از دانشجویان ایرانی تا به حال بوده است، اما این شرایط نه تنها تعداد دانشجویان متقاضی جدید را به شدت کاهش داده بلکه کار برای افرادی که در حال حاضر در نروژ هستند را نیز بسیار مشکل کرده است.

در بیانیه جهانی حقوق بشر می‌خوانیم که کسی را نمی‌توان به دلیل اعتقاد، رنگ پوست یا ملیت مورد تبعیض قرار داد. در قانون ضد تبعیض نروژ نیز چنین مطلبی به صراحت آورده شده که تنها بر مبنای یک ملیت نمی‌توان رفتاری متفاوت داشت. برخورد دولت نروژ با دانشجویانی که تنها گناهشان بدنیا آمدن در نقطه‌ای از دنیا به نام ایران است، به وضوح نقض حقوق بشر و نقض قانون ضدتبعیض نروژ است.

بهانه مسئولین نروژ در این رابطه تحریم‌های سازمان ملل، آمریکا و اروپا در رابطه با برنامه‌های هسته‌ای و نظامی ایران است و ترس از اینکه از طریق دانشجویان ایرانی دانش و فناوری حساس در اختیار این برنامه‌ها قرار بگیرد. در این مورد نکات ذیل مورد توجه است:

1- هرگز خبر و یا مدرکی در مورد جاسوسی و یا انتقال دانش‌های حساس از طریق دانشجویان ایرانی به خارج از کشور نروژ مخابره نشده که کشوری مانند نروژ کاسه داغ‌تر از آشی شده که خود تحریم کننده، آمریکا، پذیرایی دانشجویان ایرانی در رشته‌های مذکور است. 

2- رشته‌های نفتی و مهندسی و فعالیت در زمینه‌های دانشگاهی که کاملا روشن و شفاف بوده و مبانی و جزییات آن منتشر شده و در اختیار عموم و کاربردهای صلح‌آمیز مشخصی دارد ارتباطی با برنامه‌های هسته‌ای و نظامی ایران ندارد.

3- در تحریم‌های سازمان ملل، آمریکا و اروپا موارد مشخصی مانند صادرات وسایل و تجهیزات خاص یا صنایع خاصی مانند هوا فضا یا سیستم بانکی "کشور ایران" تحریم شده و هرگز در هیچکدام از این تحریم‌ها اسمی از شهروندان عادی و دانشجویان ایرانی نیست.

4- در تحریم‌های مذکور افراد حقوقی (سازمان‌ها) و افراد حقیقی نیز لیست شده‌اند که چک کردن نام دانشجویان برای اطمینان از عدم حضور آنها در این لیست‌ها کار بسیار ساده‌ای است. دانشجویانی که اخیرا در نروژ در خطر اخراج قرار گرفته‌اند هیچکدام در چنین لیست‌هایی نبودند زیرا اساسا ارتباطی به برنامه‌های دولتی ایران نداشتند.

بنابراین تصمیمات اخیر برای عدم صدور ویزا و ایجاد مشکل برای تمدید آن برای دانشجویان ایرانی بی‌اساس، ضد حقوق بشر و تبعیض‌آمیز است و باید امیدوار بود که با دخالت سیاستمداران عاقلتر نروژی این رویه تغییر کند.

گفتنی است دانشجویان ایرانی نروژ کمپینی برای اعتراض به این موضوع راه انداخته‌اند و اساتید و همکاران این دانشجویان و بسیاری از مردم عادی نروژ به شدت از اعتراض آنها علیه این بی عدالتی حمایت کردند.  صفحه فیس بوک و پتیشن آنها در حال حاضر نزدیک 1000 رای دارد که هر لحظه بالاتر میرود.

منبع: رجانیوز