زرشناس آزادی مدرن را آزادی غیرحقیقی می‌داند، اما این همه‌ی قصه نیست

به گزارش خبرنگار آزاداندیشی «خبرگزاری دانشجو» بیژن عبدالکریمی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی در مراسم رونمایی و نقد کتاب درباره آزادی شهریار زرشناس گفت: این کتاب اساس نوشته‌های آقای زرشناس باز تولید آرا مرحوم فردید و مرحوم مددپور است رویکردی تئولوژیک و ایدئولوژیک بردار بزرگوارم آقای زرشناس در مواجهه نقادانه با غرب می‌تواند تفکری پدیدارشناسانه باشد.

وی ادامه داد: مراد من و منظور من از ایدئولوژی باورهای تاریخی و سیستمی از گذاره‌ها که به نقطه ازلی تلقی می شود به این معنا که خدشه‌ناپذیر است اندیشه‌های ایدولوژیک و تئولوژیک با هم پیوند خورده‌اند و متأسفانه یک نوع یهودی اندیشی ایجاد می‌کند و یک قوم را قوم برتر معرفی کرده و می‌توان گفت: یک نوع نژادپرستی است.

وی ادامه داد: به طور مثال گاهی مدعی می‌شویم که انقلاب اسلامی به جهان سکولاریسم پایان داده است این ناشی از همین گرایش‌های ایدئولوژیک است البته سخن از این نیست که بین فرهنگ ایرانی و اسلامی نباید با فرهنگ یونان تمایز قائل باشیم. اما این تمایزها باید براساس واقعیت باشد.

عبدالکریمی تأکید کرد: در جامعه ما تناقضات عجیبی وجود دارد از جمله اینکه همه جا اسم امام حسین (ع) است اما روح آزادی کم است و یا فلسفه و حکمت وجود دارد اما برخورد فلسفی کم است.

وی افزود: آزادی در هر معنای که درک کنیم یکی از مهم‌ترین مقدمات عالم کنونی است و اگر اندیشه‌ای و یا جنبشی خواهان معنویت و ارزش‌های معنوی است اما نتواند نسبت خود به این آزادی را وصل نماید چهره‌ای زشت پیدا خواهد کرد و حتی معنویت را از دست خواهد داد.

این استاد دانشگاه تأکید کرد: حمله من ایدئولوژیکی اندیشی است و اینکه بخواهیم جهان را تابع آن کنیم ساده سازی و تقلیل‌گرایی یکی از ویژگی‌های تفکر ایدئولوژیک است.

وی ادامه داد: ‌آقای زرشناس در کتاب خود تمام تاریخ غرب را نتیجه نفس اماره و فراموشی خدا می‌داند و آزادی مدرن را آزادی کاذب و غیرحقیقی می‌داند من مخالف این مطالب نیستم اما این همه قصه نیست مدرنیته بخشی از تاریخ بشر و یک رویداد تاریخی است متفکر کسی نیست که جهان را به اندازه خود کوچک کند بلکه خودش را به اندازه جهان بزرگ می‌نماید. ما گاهی خودمان را فریب می‌دهیم.

عبدالکریمی تصریح کرد: من رابطه لیبرال و سرمایه‌داری را می‌پذیرم اما قصه از این موضوعات پیچیده‌تری است اگر نبود این همه شیفتگی نسبت به غرب در بین جوانان ما وجود نداشت.

وی اظهار داشت: من شیفته غرب نیستم و با آقای زرشناس نسبت به تفکر نقادانه به غرب مشترک هستم اما خطای قدرت سیاسی و روحانیون ما این است که مسئله را بسیار ساده نگاه می‌کنند اما بسیار پیچیده است.

وی در ادامه گفت: من معتقدم عقل مدرن سنت تاریخی ما را نمی‌فهمد و تصویر انسان مدرن نسبت به تاریخ ما تصویر درستی نیست اما به همان اندازه نگاه روحانیون و نگاه سیاسیون ما به مدرنیته و غرب نادرست است. روحانیون و سنت‌گرایان می‌خواهند عالم مدرن را وارد سنت کنند و فکر می‌کنند که غرب را شناخته‌اند اما تا به حال قدرت پیدا کردن دیالوگ مناسب را نداشته‌اند.

عبدالکریمی در پایان خاطرنشان کرد: یک پرسش که در کشور ما نااندیشیده باقی مانده است این است که دین چیست؟ نکند بت‌های دیگری را جانشین حقیقت‌های متعالی کرده باشیم.

در ادامه مراسم و نشست نقد بر کتاب درباره آزادی هوشنگی استاد دانشگاه نیز بیان داشت: در کتاب درباره آزادی مواردی موجود است که ادعاهای جدیدی است این موارد کم هم نیستند ولی آقای زرشناس هم دلیلی برایشان اقامه نکرده از جمله اینکه بیان داشته‌اند حقیقت انسان ولایت حق‌ داشتن است و یا در جایی گفته‌اند بشر ذاتا اهل بندگی یا بنده خداست یا بنده شیطان.

وی ادامه داد: آقای زرشناس بحث آزادی را به سمت آزادی بندگی خدا بردند که البته این درست است اما معنا کردن آزادی به بندگی خدا و اینکه آزادی را آزادی معنوی و عرفانی بدانیم در واقع باعث می‌شود تا زبان مشترکمان در بحث و نقد با غرب از دست بدهیم چون در این صورت ما یک چیز را نقد می‌کنیم و آنها چیز دیگری را بحث می‌کنند.

وی اظهار داشت: اسلام شیعه مرزبندی جدی با آزادی لیبرال دارد اما تقابل جدید با این موضوع دارند که تو باید یا تن به بندگی بدهی و یا بروی و آزاده باشی.

هوشنگی در پایان خاطرنشان کرد: تمام حقیقت درست است که غرب در جهت سود و لذت است و این اساس است اما در کنار آن خود انگیختگی و خلاقیت نیز وجود دارد اینکه ما بگویم آنها به آسمان و دین 2500 سال پشت کرده اند و همچنان استمرار داشته‌اند درست نیست زیرا ما اعتقاد داریم باطل نابود شدنی است.