به گزارش گروه فضای مجازی« خبرگزاری دانشجو»، مفهوم «انقلاب اسلامی در فضای مجازی» شاید سوالی است که این روزها برای اهالی این حوزه به طور جدی مطرح باشد. محمدرضا کردلودر یادداشتی درباره این سوال هایدگری نوشته است:فکر می کنم سوال های هایدگری درباره انقلاب و پیرامون آینده جمهوری اسلامی و صرف زمان برای یافتن پاسخ برای آن، نه تنها برای انقلابیون، حتی برای محافظه کاران و معتدل ها، سنتی و ها و مدرن ها نیز کسل کننده باشد. اما ما به خاطر وجود عناصر نو به نو و برای خاطر دوران "پسا فناوری اطلاعات" و "پسا دیجیتال" که ما در آن به سر می بریم، ئنیاز داریم چند سوال اساسی مطرح کنیم.
پیش از آن به "مفهوم انقلاب اسلامی" نگاهی کارکردی بیاندازیم و همان سوال هایدگری را درباره انقلاب اسلامی مطرح کنیم. آیا در روزگاری که با حمایت های بی دریغ آمریکا شاه ژاندارم منطقه بود و از حمایت همه قدرتهای استکباری بهره می برد، هیچکس منتظر انقلاب ایران بود؟ شاید مکررات رادیو تلویزیون از همین «معجزه نشان دادن انقلاب اسلامی»- که به واقع یک معجزه بود- باعث شده است گوشها از این عبارات پر باشد و کمتر کسی در این غور کند و مطالعه ای عمیق روی آن داشته باشد.
امام با روحانیت معمول قم و نجف تفاوت داشت. امام می دانست که می شود و شد. آیت الله حکیم روزی با امام بر سر میزان اعتماد و حضور مردم چالش می کند. امام قاطعانه پاسخ می دهد که با این مردم می شود «انقلاب» کرد.
حالا سی و پنج سال گذشته است. دوران روزنامه های دیواری اوایل انقلاب و روزنامه های یک صفحه ای تمام شده است. در روزگار اینترنت همان مقتضیات نشدنی جهان واقع تکرار شده است و خبرگان حوزه فناوری اطلاعات در دوباره در سوالی هایدگری از خود می پرسند:«آیا در فضای مجازی هم می شود انقلاب کرد؟» و آیا «استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی» در فضای مجازی شدنی است؟»
امر قدسی و الهیات که در انقلاب اسلامی محقق شد، در فضای مجازی چگونه محقق می شود؟ رسانه ای ها و تئوری پردازان دنیای فناوری اطلاعات بر این باورند که عالم مجازی پیچیدگی های خاص خود را دارد. پیش بینی نشده است و متعلق به جهان مدرن است. به خاطر همین هم هست که نظریات پسینی خود را بر این رویکرد استوار می کنند که امر قدسی در این عالم پیچیده تحقق و دوام نمی یابد. البته پر بیراه هم نگفته اند، اما آیا پیچیدگی های فضای مجازی اصالت دارند؟ پاسخ این است که خیر. پیچیدگی های فضای مجازی تنها اعتباریاتی هستند که قرارداد شده اند و همه نیز به خاطر «غرب نظری» از اومانیسم، لبریز از مولفه هایی چون سکولاریزم و اباحه گری شده اند. الزامات الکترونیک رسانه هایی که از این سرمنشا به وجود آمده اند حتی حضور نیمه موفق تفکر اسلامی و انقلابی را با مشکل مواجه کرده است و البته آن را بر نمی تابد.
اتفاقا نکته همین جاست! نباید مشکل بودن را برابر با ممکن نبودن در نظر گرفت. حال آنکه باید گفت؛ فرهنگ اسلامی و تفکر انقلابی نه تنها می تواند دارای مکانیزم های تغییر دهنده در فضای مجازی باشد، (چنانکه با تجربه انقلاب اسلامی یکبار این اتفاق در فضای حقیقی رخ داده است) بلکه با ظرایفی که دارد می تواند در مصافی منطقی و استدلالی ظرفیت های هنری و ذوق نشات گرفته از اسلام انقلابی را به رخ بکشد.
طبیعی است که به خاطر تاخر جریان های اصیل اسلامی در سینما و حوزه های رسانه ای و فضای مجازی، رسانه های ما عقب مانده تلقی شوند، حال آنکه تعریف سکولار از پیشرفت و فناوری، ابزار آلات رسانه ای را نیز تحت تاثیر قرار داده به طوری که سنخیتی با پدیده های انقلابی ندارند. با همه اینها نمی توان صراحتا گفت که نمی شود از ماهیت و ذات فضای مجازی بهره نبرد.
در این میان شاید عده ای انگشت شمار که اشتباهی بر قطار رسانه های انقلابی و اسلامی نشسته اند بگویند که با ذات شر رسانه چه کنیم؟!
در همان روزهای آغازین نهضت امام در چالشی چند سویه با بعضی آخوندهای مرتجع و البته در مباحثه هایی با روحانیت روشنفکر از سیاست اسلامی می گفت. همان روزهایی که برخی آخوندهای ارتجاعی و اهل دنیا، طلاب را منع می کردند از همنشینی حاج آقا مصطفی(فرزند امام) به خاطر اینکه پدرش فلسفه می گفت، امام در اندیشه یک نهضت بزرگ، پیرامون سیاست و حکومت در اسلام می اندیشید. امام در مقابله کسانی که ذات سیاست را شر تلقی می کردند و با یک رویکرد سکولاریستی از دخالت روحانیت در اسلام منع می کردند، ایستاد و تجسم کامل و عملی از سیاست اسلامی را عرضه کرد.
در این فضا نیاز است که زیرساخت ها را تغییر داد. توجه به ظواهری مثل جستو جو گر فارسی و بازنشر محتواهای حداقلی که حاوی پیامک هایی از انقلاب اسلامی هستند با هدف بلند انقلاب اسلامی فاصله دارد. همانطور که علامه جوادی آملی در باره اسلامی کردن علوم انسانی فرمودند: از هنگامی که بحث دانشگاه اسلامی مطرح شده، بیشتر تلاشها به سمت اصلاح ظواهر دانشگاه ها معطوف شده است. حال آنکه اسلامی شدن دانشگاه ها منوط به اسلامی شدن محتوای آنها یعنی علم می باشد.
همه اینها و مهم تر از همه اینها وارد شدن به این عرصه با لباس تقواست. شاید در میان همه علمای جهان اسلام معدودی باشند که به طور جدی از ورود به عرصه رسانه و سینما حمایت کنند و بی شک یکی از این شخصیتها رهبر انقلاب است. در عین حال ایشان برای ورود به این عرصه، توصیه هایی از جنس آنچه در دیدار با سینماگران گفتند، دارند. توصیه هایی برای خواندن نماز شب و پوشیدن زره تقوا. رسانه ای ها این مسئله را جدی بگیرند.
منبع: خبرنامه دانشجویان
ارسال نظرات