استاد فوق دیپلمی که دانشجوی دکتری داشت!

به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»،  نقطه آغازش را می‌توان در ده سال پیش جست. دو مجلس را در هم نوردید ولی باز هم نمایندگان نتوانستند به سرانجام برسانندش و از پس پرده بیرون بیاورندش؛ رئیسش تغییرکرد، در دوره رئیس جدید نیز به پایان نرسید و باز هم رئیس جدیدتری بر مسند نشست تا پس از سال‌ها کش و قوس، بالاخره تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد اسلامی به پایان رسید. آنگونه که آقای رضا صابری سخنگوی هیئت تحقیق و تفحص‌ از دانشگاه آزاد گفته «گزارش تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد اسلامی مهرماه در مجلس شورای اسلامی قرائت می‌شود و پس از قرائت در صحن به قوه قضائیه ارسال می‌شود».

نخستین بار موضوع تحقیق و تفحص از آموزش عالی در اواخر سال ۸۳ و در مجلس هفتم مطرح شد و پس از ارائه طرح در کمیسیون آموزش و صحن مجلس، با رأی بالایی به تصویب رسید و ۱۳ نفر از نمایندگان به ریاست علیرضا زاکانی اعضای این کمیته شدند.

در ابتدای کار، این کمیته ۱۵۷۰ نامه‌نگاری با دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی صورت داد که به گفته زاکانی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به مخالفت با این تحقیق و تفحص پرداخت و با ارسال نامه‌ای به کمیته تحقیق و تفحص با این مضمون که «اساسا تحقیق و تفحص شامل حال دانشگاه آزاد نمی‌شود و اگر شامل شود باید به سایر مراکز خصوصی هم مراجعه شود»، به تحریک برخی از نمایندگان مجلس برای جلوگیری از ادامه تحقیق و تفحص پرداخت؛ این سناریوسازی‌ها تا جایی ادامه داشت که حتی عباسپور، رئیس کمیسیون آموزش مجلس که از قضا برادر همسر جاسبی و دارای چند مسئولیت در دانشگاه آزاد بود، در صحن علنی مجلس اعلام کرد که جلوی این تحقیق و تفحص را می‌گیرد. البته علاوه بر عباسپور، براساس آنچه زاکانی می‌گوید، ۱۷ عضو دیگر کمیسیون نیز از همراهان جاسبی بودند. او گفته بود «آقای دکتر احمدی که عضو کمیسیون آموزش مجلس هفتم بود، به بنده گفت که آقای جاسبی در شورای عالی انقلاب فرهنگی به من گفته که ۱۸ نفر را در کمیسیون آموزش دارم و نکته جالب این بود که آقای عباسپور با ۱۸رای رئیس شد و این جزء نکات خاصی بود که آقای احمدی روی آن تاکید می‌کرد چراکه معتقد بود تکلیف ما از قبل معلوم شده است و نسبت به این موضوع اعتراض داشت».

* کارشکنی در تحقیق و تفحص

اگرچه در این منازعه، دانشگاه آزاد اسلامی نتوانست جلوی کار کمیته تحقیق و تفحص را بگیرد ولی با ایجاد موانعی همچون اتهام‌زنی به کار‌شناسان هیئت تحقیق و تفحص، پاسخ‌های کلی به نامه‌ها، عدم اجازه ورود کار‌شناسان به دانشگاه‌ها و حذف و تنظیم دلخواه اسناد، کار را به جایی رساند که رئیس این کمیته در فروردین ۸۵ اعلام کرد که «کار سخت شده است و اساسا قابل ادامه نیست، زیرا دانشگاه آزاد به تعهدات خود در این زمینه عمل نمی‌کند».

*جمع‌آوری ۴۸۰ هزار صفحه سند

پس از این کارشکنی‌ها اعضای هیئت تحقیق و تفحص تصمیم گرفتند به صورت حضوری و با اعلام قبلی به دانشگاه‌ها مراجعه کنند. همین سبک بررسی باعث شد که ۴۸۰ هزار صفحه سند جمع اوری شود. پس از تهیه گزارش کامل، اعضای تیم تحقیق درخواست در دستور کار قرار دادن گزارش برای بررسی در کمیسیون آموزش را ارائه کردند که با مقاومت رئیس کمیسیون آموزش مواجه شدند و عملا از قرائت گزارش در صحن علنی مجلس ممانعت به عمل آمد.

*واحد آکسفورد و هزاران سؤال بی‌جواب

هرچند که حضور برادرهمسر جاسبی در ریاست کمیسیون آموزش و همچنین برخی نمایندگان طرفدار وی، مانع از این شد که مجلس هفتم بتواند پرونده تخلفات جاسبی- که کمیته تفحص این دانشگاه آن را بسیار سنگین می‌داند- را تکمیل کند ولیکن افشای عدم وجود واحد آکسفورد دانشگاه آزاد و اختصاص چند صد میلیون پوند به این دانشگاه، توسط مسئولین جدید، باعث شد که مجلس نهم در ماه‌های ابتدایی تشکیل خود، تحقیق و تفحص دیگری را بر دانشگاه آزاد رقم بزند.

این طرح که توسط حمید رسایی، علی اصغر زارعی، علیرضا زاکانی، سیدمحمود نبویان و زهره طبیب‌زاده تهیه شد، به بررسی شعب خارج کشور دانشگاه آزاد همچون آکسفورد، استفاده از امکانات و اموال دانشگاه برای امور حزبی و سیاسی، ارتباط دانشگاه با جایگاه‌های حقوقی برای استفاده از رانت ارتباطات، ارتباط برخی مدیران دانشگاه با شرکت‌های خصوصی و حیف و میل بیت‌المال در سایه این ارتباطات، هرم هیئت‌های علمی و استانداردهای آموزشی و پژوهشی در دانشگاه آزاد، وضعیت فرهنگی دانشگاه و سیاست‌های اتخاذ شده در آن، فعالیت‌های دانشجویی و امور فوق برنامه دانشگاه و فعالیت‌های عمرانی در دانشگاه و خرید و فروش املاک و مستغلات دانشگاه خواهد پرداخت.

* طرح تحقیق و تفحص در مجلس گم می‌شود

به هر روی طرح تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد در ۴ مهرماه سال ۹۱ در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و برای تصویب به صحن علنی مجلس ارائه شد اما در این می‌ان، اتفاقات جالبی برای این طرح رقم خورد. یک هفته پس از تصویب تحقیق و تفحص در کمیسیون آموزش، عباس مقتدایی سخنگوی وقت کمیسیون آموزش از ارائه طرح توسط محمدمهدی زاهدی رئیس کمیسیون به هیئت رئیسه خبر داد ولی نکته جالب اینجاست که هیئت رئیسه نیز از دریافت آن اظهار بی‌اطلاعی می‌کرد. شاهین محمد صادقی عضو هئیت‌رئیسه مجلس در این‌باره به فارس گفته بود که «از اینکه این طرح به هیئت‌رئیسه مجلس ارائه شده یا نه، اطلاعی ندارم اما اگر ارائه شده باشد قاعدتاً باید به زودی مورد بررسی قرار بگیرد».

اما این تنها محمدصادقی نبود که از سرنوشت تحقیق و تفحص بی‌اطلاع بود. اعضای هیئت‌رئیسه در پاسخ‌ به سوالات خبرنگاران تنها از عبارات «خبر ندارم»، «کدام تحقیق و تفحص»، «کی به هیئت‌رئیسه ارائه شده»، «از فلانی‌ بپرس‌» استفاده می‌کردند تا اینکه عبدالرضا مصری سخنگوی هیئت‌رئیسه مجلس اینگونه گفت: از اینکه این طرح (تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد) کجاست، اطلاعی ندارم ولی ممکن است به هیئت‌رئیسه ارائه شده باشد اما خبر قطعی درباره آن ندارم.

این پایان داستان دنباله‌دار تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد نبود. آنگونه که حجت‌الاسلام رسایی می‌گوید «عبدالله جعفرعلی جاسبی با برخی از نمایندگان تماس گرفته و جلوگیری از بررسی تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد را مطالبه کرده است». اما این راهکار‌ها نه تنها نتیجه نمی‌دهد، بلکه به گفته وی، تکاپوی جاسبی برای جلوگیری از تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد، عزم نمایندگان را برای بررسی دقیق عملکرد او در دانشگاه آزاد، جزم کرده است.

اگرچه اعمال نفوذ از بیرون و برخی تلاش‌ها در داخل مجلس برای کنار گذاشتن یا عدم تصویب طرح تفحص از دانشگاه آزاد، همچنان ادامه داشت ولیکن تعلل هیئت‌رئیسه مجلس برای در دستورکار قرار دادن این طرح، خود نیز جای سؤال دارد.

به هر روی، سرانجام تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد پس از کش و قوس‌های سؤال برانگیز و اعتراض برخی نمایندگان به قرار نگرفتن آن در دستورکار مجلس، روز سه‌شنبه ۱۶ آبان‌ماه در دستور کار مجلس قرار گرفت و نمایندگان مجلس با ۱۲۲ رأی موافق، ۶۸ رأی مخالف و ۱۸ رأی ممتنع از ۲۳۳ نماینده حاضر در جلسه، تحقیق و تفحص از مدیریت ۳۰ ساله جاسبی را تصویب کردند.

شاید تصویب طرح و تفحص مجلس را بتوان بخشی از پروژه‌ای عظیمی دانست که قرار است سرانجام یکی از بزرگ‌ترین گره‌های کوری را که این اواخر تبدیل به آفتی علیه نظام شده بود، را باز کند. گرچه تفحص پیشین دانشگاه آزاد اسلامی نتوانست به سرانجامی برسد ولی کمیسوین آموزش در دوره جدید، عزم جدی برای پرداختن به این موضع را داشت و در ‌‌نهایت با توجه به کنار رفتن جاسبی از ریاست دانشگاه آزاد، رسیدگی به پرونده دانشگاه آزاد سرعت بیشاری به خود گرفت و در ‌‌نهایت در دوم اردیبهشت ماه سال ۹۳ فیاضی سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی از اتمام بررسی گزارش تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد اسلامی در کمیسیون متبوعش خبر داد.

در ‌‌نهایت در سی‌ام مردادماه سال جاری جبار کوچکی‌نژاد عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس خبر داد که «بر اساس قانون، گزارش مفصل تحقیق و تفحص دانشگاه آزاد قرائت شد و موافقین به نتیجه این گزارش رای مثبت دادند».

او افزوده «با توجه به رای آوردن این گزارش در کمیسیون نیازی به رای گیری در صحن مجلس نیست و پس از قرائت خلاصه گزارش در صحن مجلس، گزارش تفحص از دانشگاه آزاد به قوه قضائیه ارجاع داده می‌شود».

*واکنش مسئولین دانشگاه آزاد

هرچند که تفحص از دانشگاه آزاد ناظر به دوران ریاست جاسبی بر این دانشگاه است ولیکن تیم فعلی حاکم بر این دانشگاه نیز، تداوم‌‌ همان جریان است و آنان نیز از این مساله دلخوشی ندارند. بر همین اساس نیز میرزاده رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در اظهارنظری عجیب گفته «به طور حتم در طول ۳۰ سال مدیریت، نواقص و مشکلاتی نیز وجود داشته است، اما این نواقص در مقابل میزان بسیار بالای خدمات انجام شده ناچیز است. متاسفانه بخش قابل توجهی از هجمه و حمله به دانشگاه آزاد به دلیل بخل و کینه توزی به شخص آیت الله هاشمی رفسنجانی است!»

*با فوق دیپلم در مقطع دکترا تدریس می‌کردند

در اولین تفحص از دانشگاه آزاد اسلامی مشخص شد که فردی در دانشگاه آزاد با فوق‌دیپلم مشغول به تدریس رشته حقوق در مقطع دکترا بود. در آن زمان با اجازه رئیس دانشگاه امکان داشت هر اتفاقی در دانشگاه بیفتد و هیچ پاسخگویی نیز نباشد.

علیرضا زاکانی رئیس کمیته تفحص دانشگاه آراد در مجلس هفتم در اظهارنظری جدید به تخلفات دانشگاه آزاد اشاره کرده و اظهار داشته «اداره‌کنندگان دانشگاه آزاد هرکجا که امکان داشت، از اموال عمومی استفاده شخصی می‌کردند اما به حساب نمی‌آوردند. برای مثال میلیون‌ها متر مربع زمین که دریافت کردند و هیچ پاسخگویی در این خصوص نداشتند، همچنین امکاناتی که از دولت برای دانشجویان می‌گرفتند که هیچگاه برای دانشجویان خرج نشد، برای مثال در سال ۸۴، ۳۵میلیارد تومان و در سال ۸۵، ۶۰ میلیارد تومان تصویب شد که پول به دانشگاه آزاد بدهیم که بعد متوجه شدیم این مبالغ را به دانشجویان منتقل نکردند و هرکجا نیز پایشان گیر می‌افتاد از رهبری هزینه می‌کردند بدون اینکه هیچ توجهی به سخنان مقام معظم رهبری در خصوص کیفی‌سازی دانشگاه داشته باشند. اداره کنندگان دانشگاه آزاد در دادگاه واحد علوم و تحقیقات به دروغ این واحد را به مقام معظم رهبری منتصب کردند و فضا را برای خودشان باز کرده بودند».

به گفته او، «اسنادی وجود دارد که نشان می‌دهد رئیس اسبق این دانشگاه احساس می‌کرده است که دانشگاه آزاد ملک شخصی‌اش است و در تاریخ ۱۶/۸/۸۴ همه امکانات و اموالی که به نام وی بود را به نام برادرش زده بود. در تعیین میزان شهریه‌ای که هیئت امنا دخیل بود زمانی که در سال تحصیلی ۸۴ - ۸۵ بررسی کردیم متوجه شدیم که دانشگاه آزاد در مقایسه با سایر دانشگاه‌ها که غیرانتفاعی اما با امکانات یکسان بودند ۷. ۵ تا ۱۵۵ درصد اختلاف شهریه‌اش بیشتر بود».

زاکانی یکی دیگر از تخلفات دانشگاه آزاد را فروش سوالات کنکور دانسته و افزوده «یکی از این بخش‌ها بحث فروش سؤالات کنکور بود که ما حدود ۵ الی ۶ پرونده در سال ۸۲ و ۸۳ به دست آوردیم که نشان می‌داد سؤالات کنکور دانشگاه آزاد به فروش رفته و همه هم سؤالات اصلی بوده است. برخی مسئولان در فروش این سؤالات دخیل بودند؛ همه این پرونده‌ها به یک شعبه دادسرا منتقل شد و دو پرونده نیز گم شد که ما از طریق بدلی آن به آن پرونده‌ها رسیدیم. البته هیچکدام از آن‌ها تا جلسه ما با آقای مرتضوی در سال ۸۴ در دستور کار رسیدگی نبود و کسانی که سال ۸۳ تخلف کرده بودند همان‌هایی بودند که سال ۸۲ نیز در آزمون دستیاری مرتکب تخلف شدند»

منبع: سراج 24