به گزارش گروه اشتغال«خبرگزاری دانشجو»، طبق آمارهای ثبت شده، ايران سومين كشور خاورميانه است كه بيمه بيكاري را براي كارگران برقرار ساخته است . مطابق قانون بيمه بيكاري، تمام افراد تحت پوشش قانون كار كه مشمول قانون تامين اجتماعي هستند، زير پوشش بيمه بيكاري نيز قرار دارند و كارفرمايان آنان ملزم به پرداخت حق بيمه مربوطه هستند. ضمنا صاحبان حرف و مشاغل آزاد و بيمه شدگان اختياري و نيز اتباع كشورهاي خارجي كه در ايران اشتغال به كار دارند، از شمول قانون بيكاري خارج مي باشند.
يكي از ويژگي هاي جوامع توسعه يافته حمايت موثر از نيروي كار است. نيروي كار به عنوان يكي از مهمترين سرمايه هاي جوامع، به سبب سهم و نقشي كه در فرآيند توسعه دارند، مي بايد در برابر حوادث و رويدادهايي كه منجر به قطع و كاهش درآمد آنان مي شود، مورد حمايت قرار گيرند و برقراري چنين حمايت هايي يكي از كاركردهاي اصلي نظام هاي بيمه و تامين اجتماعي است. يكي از انواع حوادثي كه نيروي كار را تهديد مي كند، از دست دادن غير ارادي كار است و برقراري بيمه بيكاري، راهكار مناسب و مطمئني براي تامين زندگي آنان در چنين شرايطي است.
طبق آمارهای ثبت شده، ايران سومين كشور خاورميانه است كه بيمه بيكاري را براي كارگران برقرار ساخته است . مطابق قانون بيمه بيكاري، تمام افراد تحت پوشش قانون كار كه مشمول قانون تامين اجتماعي هستند، زير پوشش بيمه بيكاري نيز قرار دارند و كارفرمايان آنان ملزم به پرداخت حق بيمه مربوطه هستند. ضمنا صاحبان حرف و مشاغل آزاد و بيمه شدگان اختياري و نيز اتباع كشورهاي خارجي كه در ايران اشتغال به كار دارند، از شمول قانون بيكاري خارج مي باشند.
چه كساني مشمول قانون بيمه بيكاري هستند؟
بيكار از نظر قانون بيمه بيكاري، بيمه شده اي است كه بدون ميل وارد بيكار شود و آماده به كار باشد. براساس اين قانون بيمه شدگاني كه به علت تغييرات ساختار اقتصادي كارگاه مربوط ، به تشخيص وزارت خانه ذي ربط و تاييد شوراي علي كار، بيكار موقت شناخته شوند و بيمه شدگاني كه به علت بروز حوادث غير مترقبه مانند سيل، زلزله ، جنگ و آتش سوزي بيكار مي شوند، نيز مي توانند از مقررات اين قانون استفاده كنند.
غيرارادي بودن بيكاري ، ملاك اصلي برقراري حمايت هاي قانوني براي بيمه شدگان بيكار است. بنابراين كارگري كه به ميل خود، كار خود را ترك مي كند، نمي تواند ازن حمايتها برخوردار شود.
تشخيص ارادي و غير ارادي بود ن بيكاري بيمه شدگان بر عهده كميته اي متشكل از نمايندگان اداره كار و امور اجتماعي و سازمان تامين اجتماعي است و شعب تامين اجتماعي بر اساس معرفي ادارات كار و امور اجتماعي ، در خصوص برقراري مقرري بيمه بيكاري بيمه شدگان اقدام مي كنند.
مدت پرداخت مقرري بيمه بيكاري
مدت پرداخت مقرري بيمه بيكاري به بيمه شدگان واجد شرايط ، به سابقه پرداخت حق بيمه ازسوي آنان بستگي دارد و در هر حال مدت آن از 36 ماه براي بيمه شدگان مجرد و 50 ماه براي بيمه شدگان متاهل و متكفل بيشتر نيست. حداكثر مدت استف ده از مقرري بيمه بيكاري ، براي هر بيمه شده در طول دوران كاري وي به شرخ زير است:
تنها استثنا در مورد سقف مدت زمان پرداخت مقرري بيمه بيكاري، مربوط به افراد مسن مشمول قانون بيمه بيكاري است كه در زمان وقوع بيكاري 55 سال سن و بيشتر و 10 سال سابقه پرداخت حق بيمه داشته باشند. اين افراد در صورت عدم اشتغال ، مي توانند تا رسيدن به سن بازنشستگي از مقرري بيمه بيكاري استفاده كنند.
ميزان مقرري بيمه بيكاري
ميزان مقرري روزانه بيمه بيكاري، 55 درصد متوسط مزد يا حقوق و يا كارمزد روزانه بيمه شده است. به مقرري افراد متاهل و متكفل ، به ازاي هر يك از افراد تحت تكفل (حداكثر تا 4 نفر) 10 درصد حداقل دستمزد افزوده مي شود، اما در هر حال ميزان مقرري بيمه بيكاري نبايد از حداقل دستمزد تعيين شده براي هر سال كمتر و از 80 درصد متوسط مزد يا حقوق بيمه شده بيشتر باشد.
متوسط مزد يا حقوق روزانه بيمه شده كه مبناي تعيين مقرري بيمه بيكاري است، از طريق تقسيم جمع كل دريافتي مبناي كسر حق بيمه ظرف 90 روز قبل از شروع بيكاري بر روزهاي كار بيمه شده در اين مدت ، محاسبه مي شود.
مقرري بيمه بيكاري بيمه شده قطع مي شود، وقتي
1- بيمه شده مجددا به اشتغال يابد .
2- بيمه شده بيكار بدون عذر موجه از شركت در دوره هاي كارآموزي يا سوادآموزي خودداري كند.
3- بيمه شده بيكار از قبول شغل تخصصي خود يا شغل مشابه پيشنهادي خودداري كند.
4- بيمه شده بيكار ، مشمول استفاده از مستمري بازنشستگي و يا ازكارافتادگي كلي شود و يا فوت نمايد.
5- بيمه شده با دريافت مزد ايام بلاتكليفي به كار اوليه برگردد.
6- مدت زمان استحقاقي بيمه شده براي دريافت مقرري بيمه بيكاري خاتمه يابد.
20درصد از مقرریبگیران کشور مشغول به کار هستند
در حال حاضر نیمی از بیکارانی که از بیمه بیکاری استفاده می کنند هم از حقوقی که از تامین اجتماعی دریافت می شود، استفاده می کند و هم در عین حال به کار دیگری مشغول می شود.
در این باره کریم یاوری مدیر کل حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری اظهار کرد: آنچه که در موضوع بیکاری اکنون با آن مواجه هستیم، آن است که بخشی از افرادی که مقرریبگیر بیمه بیکاری هستند در جای دیگری مشغول به کار شدهاند. وی با اشاره به قانون بیمه بیکاری مصوب سال 66 عنوان کرد: بر اساس این قانون، آن دسته از افرادی که بدون میل و اراده از کار بیکار شده (واحدهایی که به دلیل بروز جنگ تعطیل شدند)، و یا هیچ شغل دیگری ندارند میتوانند مقرری دریافت کنند.
مدیرکل حمایت از مشاغل پایدار و بیمه بیکاری وزارت تعاون و رفاه اجتماعی تصریح کرد: در زمان حاضر بخشی از مقرریبگیران که 20 درصد کل کشور را شامل میشوند در جای نیز مشغول به کار هستند، که باید بر اساس قانون مقرری بیمه بیکاری آنها قطع شود و به افراد جدیدالورود پرداخت شود.
این مدیرکل با بیان اینکه به هیچ عنوان قصد کاهش مقرریبگیران را نداریم، گفت: قصد ما آن است تا ضمن کاهش میزان ماندگاری مقرریبگیران، ورودیهای به صندوق بیمه بیکاری را افزایش دهیم.
در حال حاضر میتوان گفت که بسیاری از مقرری بگیران بیمه بیکاری توانایی ایجاد اشتغال برای خود را دارند لذا در تدارک اتخاذ تمهیدات مقدماتی برای فراهمسازی تسهیلات مورد نیاز این دسته از افراد هستیم.
از سوي ديگر باید تمهيداتي را به منظور اعطاي تسهيلات به كارفرمايان براي اشتغال مجدد مقرري بگيران بيمه بيكاري اتخاذ كنيم، تا بیمه شدگانی که در صورت بیکار شدن از تصحیلات بیمه بیکاری استفاده می کنند به هیچ وجه در زمان مدت تعیین شده حقوق جای دیگری مشغول کار نشوند.
منبع: خبر ایرانی