به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، يكي از بخشهايي كه اقتصاد كشورها را دچار بحران كرده، بخش غيرواقعي اقتصاد يا همان بازار سرمايه (بانك، بورس و بيمه) است.
در گذشتههاي دور مبادلات به صورت پاياپاي (كالا به كالا) انجام ميگرفت، از همين رو پيوسته بخش توليد در پويايي بود تا بتواند جهت انجام مبادلات كالاي بيشتري توليد كند، بنابراين بيكاري در اقتصاد كمتر وجود داشت، اما به دليل چالشهايي كه به واسطه مبادلات پاياپاي وجود داشت پول طراحي شد تا وظايفي چون وسيله مبادله، واحد محاسبه و ذخيره ارزش را برعهده پول بگيرد.
اگرچه در ابتدا پول تسهيلاتي را براي بخش حقيقي اقتصاد يعني توليد بهوجود آورد اما رفتهرفته همين پول و سازماني كه از پول در اقتصاد شكل گرفت بلاي جان توليد و اقتصاد شد.
اقتصاد را به دو بخش حقيقي يعني توليد و غيرحقيقي يعني بازار سرمايه (بورس بانك و بيمه ) تقسيم ميكنيم، اين در حالي است كه اگرچه در ابتدا توليد زمينه ايجاد پول و سرمايه را ايجاد كرد اما هم اكنون توليد از ناحيه پول تحت استثمار درآمده است. تصور كنيد زمين، نيروي كار و ساير نهادههاي توليد براي ايجاد محصول وجود دارد اما اين قيمت پول (نرخ بهره) است كه براي توليد تعيين تكليف ميكند، به طور مثال اگر نرخ بهره در اقتصاد 40درصد باشد و توليد نتواند سودي بيشتر از 40درصد از فروش محصول عايدي داشته باشد، توليد توجيه ندارد.
بله پولي كه روزگاري دست توليد را براي رشد بيشتر گرفت، هم اكنون پاگير توليد شده و در حقيقت اين بخش غيرحقيقي اقتصاد است كه براي بخش حقيقي اقتصاد تعيين تكليف ميكند.
حال چه شد كه پول اقتصاد را به استثمار درآورد.
براي پاسخ به اين پرسش بايد عنوان داشت كه در گذشته خود پول صاحب ارزش بود، از اين رو پول را با فلزاتي چون طلا و نقره و مس ميساختند تا در توليد پول محدوديتهاي جدي وجود داشته باشد اما رفتهرفته حكومتها با حذف ارزش ذاتي پول، پولي را به پشتوانه بهايي كه خود براي آن تعيين ميكردند مورد استفاده قرار دادند، دقيقاً اين مرحله از تاريخ پول سرآغاز انحراف در مسير پول بود.
حق ضرب و توليد پول حق انحصاري است كه به حكومتها تعلق دارد و در دنياي كنوني بانكهاي مركزي به درخواست دولتها اقدام به چاپ پول ميكنند.
در اين بين دولتها هر وقت با چالش بيپولي مواجه ميشوند به ماشين چاپ پول روي ميآورند و همين امر موجب ميشود در عين حال كه مشكلات ماليشان حل ميشود به دليل رشد مقداري پول واحد محاسبه و ذخيره ارزش كه پس از وسيله مبادله از وظايف پول در اقتصاد است، دچار تغيير شود، به طور مثال با رشد مقداري پول كالايي كه روز گذشته ارزشش 100تومان بود با رشد مقداري پول ارزشش به 150تومان تغيير مييابد.
در شرايط فعلي مقوله پول بسيار پيچيدهتر نسبت به گذشته شده است زيرا در گذشته پول به صورت مسكوكات(سكه و پول كاغذي) در اقتصاد ظهور و بروز داشت و تغيير مقداري آن تنها در حيطه اختيارات دولت و حكومت بود اما امروزه پول با اشكال ديگري چون پول بانكي (چك، كارتهاي بانكي....) پا در عرصه اقتصاد گذاشته كه اين امكان را براي بانكها ايجاد كرده است اعتبار جديد كه مثابه رشد مقداري پول است در اقتصاد خلق كنند.
لازم به توضيح است پول بانكي پولي است كه در يك حساب بانكي بوده و قابل برداشت از شعب بانك يا دستگاههاي خودپرداز است. تقريباً در تمامي بانكهاي دنيا بانك از سيستم بانكداري ذخيره كسري استفاده ميكند كه در آن بانك تنها بخشي از سپردهها را به عنوان ذخيره نگه ميدارد. پول بانكي داراي اين تفاوت با پول مسكوك است كه اولاً به صورت غيرفيزيكي بوده و تنها يك عدد در دفترچه حساب صاحب حساب است و ثانياً اينكه در صورت از بين رفتن آن مؤسسه بانكي، پول ذخيره شده در آن نيز از بين ميرود.
سيستم بانكداري ذخيره كسري داراي خطرات تورمي زيادي است زيرا در هر بار پول جديدي به پول در گردش هر كشور اضافه ميشود و همين رشد پول در گردش كه مجموع پول مسكوك و پول درون حسابهاي بانكي است به مثابه رشد مقداري پول عمل ميكند و تورم را در جامعه رشد ميدهد. در اين بين در شرايط كنوني اقتصاد ايران علاوه بر آنكه بانك مركزي پول و اعتبار جديد در اقتصاد خلق ميكند، بانكها هم اين كار را در اقتصاد انجام ميدهند. گفتني است پول واحد محاسبه ارزش كالا و ذخيره ارزش است و تغيير مقداري پول اقتصاد ايران را با چالشهايي چون تورم، ركود، كاهش ارزش ريال و... مواجه كرده، از اين رو لازم است بخش پولي اقتصاد در ابتدا مورد بازخواني قرار گيرد و فساد موجود در اين بخش به طور كل برچيده شود.
منبع : روزنامه جوان