تمام تحریم‌های اقتصادی در روز اجرایی شدن توافق باید لغو شود/ پایان هفته آینده پرانتزها به حداقل می‌رسند

به  گزارش گروه سیاست خارجی «خبرگزاری دانشجو» ؛ سید عباس عراقچی امشب (سه‌شنبه) در برنامه گفت‌وگوی ویژه شبکه دوم سیما به تشریح مذاکرات جاری در نیویورک در راستای تدوین پیش نویس برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) پرداخت.

وی گفت که مذاکرات جاری در نیویورک به اتمام رسیده و 4 روز کاملاً فشرده با طرف مقابل درباره نگارش متن پیش نویس نهایی را پشت سر گذاشتیم و دور بعدی هفته آینده در وین از سر گرفته خواهد شد.

عراقچی با بیان اینکه از روز اجرای توافق جامع تحریم‌ها لغو می‌شود، گفت: روزی که برنامه توافق جمع بندی شده و نهایی شود هر دو طرف باید اقداماتی انجام دهند که آماده اجرا شود.

وی افزود: در حال حاضر کنگره آمریکا دخالت می‌کند و در حال تصویب لایحه‌ای هستند که ممکن است اجرایی شدن توافق را مقداری به عقب بیندازد. روزی که توافق به دست می‌آید تا روزی که همه طرف‌ها آماده اجرا شوند ممکن است فاصله‌ای باشد. در این فاصله هر دو طرف آماده خواهند شد برای اجرای تعهداتی که بر عهده گرفته‌اند.

عراقچی ادامه داد: ما تعهداتی که در خصوص اعتمادسازی داریم یکسری مقدماتی دارد، آژانس باید مطلع شود، استقرار یابد و برخی اقدامات اولیه انجام شود و آنها هم باید در قوانین، آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های خود را تغییر دهند که به روزی برسیم که در آن روز اعلام خواهیم کرد امروز توافق اجرایی خواهد شد. در همان روز همزمان اقدامات ما شروع خواهد شد و تحریم‌ها هم همان روز لغو خواهد شد.

معاون وزیر خارجه عنوان کرد: آنها در ابتدای توافق تحریم‌های خود را لغو خواهند کرد و اجرایی شدن این لغو در روزی خواهد بود که توافق توسط هر دو طرف اجرا خواهد شد. برای اینکه اقدامات ما نیاز به مقدماتی دارد. آنها در روز توافق اعلام خواهند کرد که تحریم‌های خود را لغو خواهند کرد. 

وی گفت: در روز اجرایی شدن، تصمیمات دو طرف اجرا خواهد شد.

عراقچی درباره اینکه گفته می‌شود لغو تحریم‌ها فقط تحریم‌های اقتصادی و مالی مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران را شامل می‌شود، گفت: این یک سوء تفاهمی است که نسبت به توافق ژنو ایجاد شده است. اگر متن توافق ژنو را ملاحظه کنید عنوان می‌کند تمامی تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای لغو خواهد شد و دسترسی‌های ایران به بازارهای مالی، تجاری، انرژی و فناوری ایجاد خواهد شد. این امتیاز اضافه‌تری است که 1+5 در مذاکرات ژنو برای ایران قائل شدند.

معاون وزیر خارجه اضافه کرد: این در توافق نهایی هم رخ می‌دهد. ذر ابتدا لغو تمام تحریم‌های اقتصادی و مالی را خواهیم داشت و در عین حال دسترسی ایران به بازارهایی که ذکر شد از جمله بازارهای انرژی، مالی و تکنولوژی ایجاد می‌شود و همکاری‌ها با ایران هم در زمینه هسته‌ای از جمله در زمینه ایجاد نیروگاه‌های جدید، تحقیقاتی، آب شیرین‌کن‌های هسته‌ای و ... صورت می‌گیرد و کشورها تشویق می‌شوند که با ایران همکاری هسته‌ای داشته باشند و 1+5 به تدریج وارد همکاری‌های هسته‌ای با ایران خواهند شد.

وی ادامه داد: در حوزه اقتصادی نیز علاوه بر رفع تحریم‌ها، دسترسی‌های ایران را بیشتر کرده و بازارهایی را برای ایران باز کرده و سرمایه‌گذاری را تشویق و اعتبارهای صادراتی را ایجاد و تشویق می‌کند. این مکمل و اضافه بر رفع تحریم‌هاست که هم در توافق ژنو بود و در توافق نهایی نیز خواهد آمد.

عراقچی درباره لغو تحریم‌های یکجانبه و چندجانبه نیز اضافه کرد: در توافق ژنو هم آمده تحریم‌های چندجانبه و یک جانبه و در توافق کنونی نیز تمام تحریم‌های چندجانبه و یک جانبه مدنظر است و اینها لغو می‌شوند.

معاون وزیر خارجه گفت: تحریم‌های اقتصادی و مالی در مرحله اول برداشته خواهد شد. بیانیه لوزان بیانیه مطبوعاتی مختصری است. در متن توافق نهایی مشاهده خواهید کرد که تمام تحریم‌های اتحادیه اروپا، آمریکا، کنگره، دستورات رئیس جمهور و شورای امنیت لغو خواهد شد.

عراقچی افزود: بیانیه مطبوعاتی لوزان کلیتی بود از آنچه اتفاق می‌افتد. یک صفحه و نیم بیشتر نیست ولی توافق نهایی که خواهیم داشت بالای 20 صفحه اصل توافق و بالای 50 صفحه ضمائم. ما در لوزان متنی نداریم در آخر سر یک بیانیه صادر شد. در لوزان به مجموعه‌ای از راه‌حل‌ها رسیدیم. در لوزان به این راه‌حل‌ها رسیدیم که در فردو، نطنز و ... چه اقداماتی صورت خواهد گرفت، سر قطعنامه‌های شورای امنیت چه خواهد شد.

وی ادامه داد: کاغذهایی که در لوزان روی آن کار کرده بودیم اینها را داریم به متن یک توافق تبدیل می‌کنیم.

معاون وزیر خارجه درباره اظهارات آمریکایی‌ها گفت: نمی‌دانم چرا فضاسازی روانی که طرف مقابل ما بخصوص طرف آمریکای انجام می‌دهد راحت در ایران پذیرفته می‌شود. حتی بدون توافق ژنو این وجود داشته که به عنوان عضو ان پی تی قبول کردیم تمام تاسیسات هسته‌ای را در معرض بازدیدهای آژانس قرار دهیم و این کاری نیست که فقط ما کرده باشیم همه کشورهایی که به ان‌پی‌تی ملحق شدند این را پذیرفته‌اند.

عراقچی با بیان اینکه صنعت هسته‌ای می‌تواند خطرناک و همراه با نگرانی‌هایی باشد، افزود: طبق توافقنامه پادمان که با آژانس امضا کردیم بازرسی از تاسیسات هسته‌ای ایران برای همیشه خواهد بود، تا زمانی که عضو آژانس هستیم.

وی گفت: آن چیزی که کری می‌گوید یک امر بدیهی است و او امری بدیهی را به فضای روانی تبدیل می‌کند و در کشور ما آسان آن را می‌پذیرند، عجیب است. تصویب پروتکل در دست مجلس است. ممکن است دولت در مقطعی داوطلبانه اجرا کند ولی باز باید مورد تأیید مجلس قرار گیرد.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای ادامه داد: ما فراتر از پروتکل الحاقی هیچ نظام و رژیم بازرسی را نپذیرفته و نخواهیم پذیرفت. در چارچوب تفسیرهایی که از پروتکل الحاقی می‌شود بازرسی‌ها را می‌پذیریم. بیش از 100 کشور دنیا این پروتکل را اجرا می‌کنند. پروتکل الحاقی به نحوی تنظیم شده که بازرسان آژانس نتوانند از نظارت‌ها سوء استفاده کند. همه راه‌هایی که نظارت‌ها منجر به سوء استفاده‌هایی توسط بازرسان آژانس شود، بسته‌ایم. در همکاری با سازمان انرژی اتمی و سایر نهادها.

معاون ظریف ادامه داد: ما به عنوان جمهوری اسلامی که اعتقاد داریم سلاح‌های هسته‌ای خلاف اصول بشری و انسانی است، سراغ این سلاح‌ها نرفته و نخواهیم رفت ولی برای شفاف سازی مشکلی نداریم. نگرانی ما در این است از این نظارت‌ها و شفاف‌سازی‌ها سوء استفاده‌ای صورت گیرد. ما روی اینها به شدت حساس هستیم.

عراقچی گفت: برای مراکز غیر از هسته‌ای اگر آژانس درخواست بازرسی داشته باشد این گونه نیست که بازرسی سریع و آسانی داده شود. باید آژانس باید مدارک خود را ارائه دهد و کشور مورد نظر آن درخواست را بررسی کند و اگر به این نتیجه برسد که برای آژانس بازرسی ایجاد کند، مدیریت شده است. تحت کنترل شدیدی فقط نقطه‌ای که مدنظرشان است تحت تدابیر ویژه‌ای بدون اینکه به جاهای دیگر دسترسی داشته باشند، دسترسی صورت می‌گیرد.

معاون وزیر خارجه با بیان اینکه مجموعه موازی با آژانس وجود ندارد و نمی‌شود ایجاد کرد، گفت: آژانس مسئول راستی آزمایی است. خودمان باید مراقب باشیم و دقت داشته باشیم که روزنه‌‌های نفوذ را ببیندیم.

وی درباره بازدید از مراکز نظامی ایران عنوان کرد: اینکه همه چیز مرتبط شده با راستی آزمایی آژانس مربوط به مواردی است که ما در توافق می‌پذیریم و ربطی به مراکز نظامی ما ندارد.

عراقچی اضافه کرد: راستی آزمایی ربطی به مراکز نظامی ندارد. آژانس در راستای تعهدات ما در توافق جامع، راستی آزمایی می‌کند که ما اقدامات را صورت داده‌ایم یا خیر.

معاون وزیر خارجه گفت: ممکن است در آینده در راستای اجرای پروتکل الحاقی آژانس مدعی شود در یکی از مراکز نظامی ما اقدامی صورت می‌گیرد و می‌تواند این درخواست را بدهد که بازرسی کند و باید مورد پذیرش کشور موردنظر قرار گیرد و این بازرسی‌ها مدیریت شده و هیچ خطر امنیتی را برای آن کشور نخواهد داشت.

وی درباره PMD گفت: ما درباره پاسخ به سوالات گذشته در حال تهیه چارچوبی هستیم که انشاءالله این موارد بسته شود.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده اضافه کرد: بحث دسترسی به مراکز نظامی به شیوه‌ای که مطرح شده، اصلا مطرح نیست. به هیچ فرد خارجی اجازه دسترسی به مراکز نظامی داده نخواهد شد. 

عراقچی درباره تشکیل کمیته‌ای برای پروتکل الحاقی تصریح کرد: هیچ کمیته و نهادی که فراتر از آژانس باشد، از نظر ما پذیرفته نخواهد شد.

وی گفت: ما تابع نظر مجلس هستیم. اگر مجلس تصمیم بگیرد به هرگونه فعالیتی خاتمه دهد ما طبق آن صلاحدید حرکت می‌کنیم. ممکن است مجلس به این نتیجه برسد که توافق اجرایی نشود آن بستگی به تصمیم مجلس دارد.

معاون وزیر خارجه گفت: سه‌شنبه آینده در وین مذاکرات را شروع می‌کنیم و روز جمعه هفته آینده بقیه کشورهای 1+5 ملحق خواهند شد. فکر می‌کنم در هفته آینده در وین به متنی برسیم که تعداد پرانتزها به حداقل ممکن برسد.

عراقچی درباره رسیدن به توافق تا 10 تیر ماه نیز عنوان کرد: ما اصراری نداریم به توافق برسیم، اگر توافق خوبی نباشد. حتما به دنبال توافق خوب هستیم وگرنه ترجیح می‌دهیم توافق نداشته باشیم. تلاش می‌کنیم که تا آن تاریخ به توافقی که از نظر ما خوب است، برسیم. امکان رسیدن به توافقی که موردنظر ماست تا قبل از 10 تیر وجود دارد.

وی جو مذاکرات را خوب خواند و گفت: ما در لوزان به راه‌حل‌ها رسیده‌ایم و اکنون باید راه‌حل‌ها را روی کاغذ بیاوریم که البته کار سختی است و با توجه به زیاده خواهی‌های طرف مقابل حتی در نوشتن، اگرچه آهسته ولی پیش می‌رویم.

عراقچی افزود: حقوقدانان مختلف نظرات متفاوتی دارندو. از نظر ما شاید نیاز به مجلس و پارلمان کشورهای 1+5 و کنگره نداشته باشد. منوط به این است که جمع بندی نهایی در کشور صورت بگیرد و نظر مجلس هر چه باشد همان خواهد بود. نظر آمریکا این است که این توافق به کنگره برود و تصویب شود اینکه الان دنبال آن هستند که به کنگره نرود. ما کاملا تابع مجلس هستیم و بعد از بازگشت توضیحات لازم را به نمایندگان خواهیم داد. اگر تصمیم بگیرند به مجلس ارسال شود، مطاع هستیم. با حقوقدانان صحبت کردیم این یک سند سیاسی است از مجموعه اقدامات داوطلبانه ایران و طرف مقابل، احتیاجی به تصویب در مجلس ندارد ولی هر آنچه مجلس تصمیم بگیرد. از نظر ما نیاز به تصویب مجلس نیست مگر اینکه تصمیم دیگری گرفته شود.

وی گفت که امشب به تهران باز خواهند گشت و البته نشست کارشناسان تا پنجشنبه به طول خواهد انجامید.