به گزارش گروه فضای مجازی خبرگزاری دانشجو، شامگاه هشتم بهمن ماه 1394 در کاخ الیزه پاریس ، اتفاقی مهم در حوزه حمل و نقل هوایی تجاری ایران رخ داد.
فرهاد پرورش مدیر عامل هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران و فابریس برژیه مدیر اجرایی ایرباس پیش قراردادی را مبنی بر خرید 118 فروند هواپیمای ایرباس توسط هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران به امضا رساندند.
بر اساس این پیش قرارداد ، ایران ایر سفارش خرید 45 فروند ایرباس 320، 45 فروند ایرباس 330 و 16 فروند ایرباس 350 و همچنین 12 فروند ایرباس 380 را به شرکت ایرباس داد.
ارزش این قرارداد بر اساس قیمت های اعلام شده توسط ایرباس به 25 میلیارد دلار می رسید اما عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه قیمت کاتالوگ فروش ایرباس با مبلغ قراردادها تفاوت دارد، گفت: دلیل این تفاوت در نوع و کلاس این هواپیماها و همچنین تأخیر احتمالی در تحویل هواپیماها است و ارزش قرارداد 10.5 میلیارد دلار است.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه پروسه تحویل ایرباسها 8 ساله است درباره سیستم بازپرداخت و نحوه تأمین مالی،اظهار داشت: خرید این ایرباسها بر اساس سیستم اجاره به‌شرط تملیک است.
آخوندی افزود: برای توسعه ناوگان هوایی کشور، 500 فروند هواپیما لازم داریم که 50 میلیارد دلار اعتبار می‌خواهد، اما ایرلاین‌ها چنین نقدینگی ندارند، بنابراین پس از بررسی لازم به مدل اجاره به‌شرط تملیک رسیدیم.
وی با بیان اینکه 85 درصد مبلغ کل ایرباسها را فروشنده تأمین می‌کند و 15 درصد سهم ما است، گفت: بازپرداخت به‌صورت اقساط و به‌تدریج از محل درآمد هواپیما و فروش بلیت حاصل می‌شود.
وی توضیح داد: درواقع آخرین هواپیما از این خرید ظرف 15 سال تسویه حساب می‌شود.
امضای قرارداد نهایی ، بیست روز پس از امضای پیش قرارداد
یازدهم بهمن ماه سال 1394 ، عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی درباره امضای قرارداد نهایی ایرباسها گفت : فعلاً در این باره پیش‌قرارداد به امضا رسیده است و پس‌ازآن باید مراحل قانونی طی شود؛ دو طرف 20 روز کاری مهلت دارند تا به قرارداد نهایی دست یابند.
ورود سه فروند ایرباس 330 به ناوگان ایران ایر تا پایان سال 1394
پس از امضای پیش قرارداد با ایرباس گمانه زنی ها درباره زمان ورود هواپیماهای جدید به ناوگان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران شروع شد و یک منبع آگاه در این خصوص اعلام کرد تا قبل از پایان سال 1394 سه فروند هواپیمای ایرباس 330 وارد ناوگان هواپیمایی ایران ایر خواهند شد.
این منبع آگاه با تاکید بر نو بودن هواپیماهای خریداری شده از ایرباس یاد آور شد : شرکت ایرباس پیشنهاد داده بود که 4 فروند هواپیمای ایرباس 340 با سن 4 تا 5 ساله تا زمان تحویل هواپیماهای نو به صورت موقت در اختیار هما قرار دهد که واحد فنی هما موافقت نکرد.
اما با گذشت بیش از دو ماه از سال 1395 هنوز خبری از این ایرباس ها نشده است.
امضای قرار داد نهایی با ایرباس در سه ماه نخست سال 1395
با پایان مهلت بیست روزه برای امضای توافق نهایی با ایرباس ، بار دیگر وزیر راه و شهرسازی در واپسین روزهای سال 1394 و در حاشیه بازدید از فرودگاه بین المللی مهرآباد گفت : در سفر رئیس‌جمهور به کشور فرانسه پیش‌قرارداد خرید هواپیماها (ایرباس) به امضا رسید، ضمن اینکه برنامه‌ریزی شده است قرارداد ایرباسها در 3 ماهه اول سال 95 نهایی شود.
امیدواری برای نهایی شدن توافق با ایرباس تا پایان اردیبهشت
اصغر فخریه کاشان قائم مقام وزیر راه و شهرسازی ، در بیست و نهم فروردین ماه سال 1395 با تشریح دستاورد سفر وزیر راه و شهرسازی به آلمان، بیان کرد : در این سفر درباره موانع موجود برای تسریع در اجرای توافقات با ایرباس مذاکره شد.
فخریه کاشان درباره زمان نهایی شدن پیش‌قرارداد خرید 118 فروند هواپیما از ایرباس گفت: امیدواریم طی یکماه آینده این قرارداد نهایی شود.
وی با تاکید بر اینکه از طرف ایران هیچ ضمانت بانکی و دولتی برای خرید این هواپیمایی داده نشده و نمی‌شود، افزود: در سال جاری میلادی بین 5 تا 8 فروند از هواپیماهای خریداری شده به ایران تحویل می‌شود.
البته با پایان اردیبهشت ماه ، این اظهارات قائم مقام وزیر راه و شهرسازی نیز درباره زمان نهایی قرارداد با ایرباس عملی نشد.
مشکلات بانکی و اخذ مجوز صادرات از آمریکا سد راه ورود ایرباس ها
سی ام فروردین ماه 1395 آلن ویدالیس، وزیر حمل و نقل، دریا و شیلات فرانسه در نشست خبری مشترک با عباس آخوندی اعلام کرد : در کمپانی هواپیماهای ایرباس بیش از 10 درصد تجهیزات، آمریکایی است، و برای فروش این تجهیزات نیاز به مجوز آمریکایی ها است اما به هر حال قرارداد باید علی‌القاعده تا هفته آینده نهایی شود.
ویدالیس در این نشست خبری تاکید کرد که مشکلات بانکی نیز همچنان سد راه خرید هواپیماهای نو از ایرباس توسط ایران است.
حالا بیش از یکماه از این ادعای وزیر فرانسوی گذشته و همچنان خبری از اخد مجوز صادرات از آمریکا و رفع مشکلات بانکی منتشر نشده است.
تلاش های ادامه دار برای پیدا کردن شرکتی که فاینانس ایرباس ها را قبول کند
مشکل اساسی دیگر برای خرید هواپیماهای نو که وزیر راه و شهرسازی نیز به آن اشاره کرده بود ؛ عدم وجود پول برای خرید هواپیما است ، بر همین اساس ایران ایر می بایست از طریق جذب اعتبارات خارجی اقدام به پرداخت پول این هواپیماها کند.
در همین راستا مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران گفت : ما (ایران‌ایر) با همکاری وزارت راه و شهرسازی و قائم‌مقام وزیر راه در امور بین‌الملل و تأمین مالی پروژه‌ها (فخریه کاشان)، با چندین کمپانی خارجی برای فاینانس هواپیماها صحبت کردهایم که البته با یکی از کمپانی‌های تأمین مالی، مذاکرات با روند مطلوبی در حال پیشرفت است.
پرورش بیان کرد: این فاینانس می‌تواند 10 تا 18 ساله و یا بیشتر باشد و به هر حال نرخ و سود آن متفاوت است که این شرایط اقتصادی ما را متفاوت می‌کند، هم‌اکنون در این باره در حال بررسی هستیم، برخی فاینانسرها دوره 18 ساله نمی‌دهند از سوی دیگر ما هم در بازپرداخت‌های 10 ساله ممکن است با مشکلاتی مواجه باشیم و مایل هستیم دوره بازپرداخت بیش از 10 سال باشد.
اصغر فخریه کاشان قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در خصوص حل مشکل تامین مالی برای خرید هواپیماهای ایرباس، گفت: تاکنون موضوع تامین مالی ۸۰ درصد حل شده و در حال مذاکره و بررسی برای حل تمامی موانع هستیم تا این هواپیماها از سوی ایران خریداری شود.
وی اجاره به شرط تملیک را روش نهایی برای خرید هواپیما عنوان کرد و افزود: بدون دخالت دولت با استفاده از روش اجاره به شرط تملیک این هواپیماها خریداری شده و وارد کشور می‌شود.
نمی‌توان زمان دقیقی برای امضای قرارداد اعلام کرد
قائم مقام وزیر راه و شهرسازی بار دیگر در بیست و هفتم اردیبهشت 1395 گفت : قرارداد میان ایران ایر و ایرباس یک قرارداد ۵۰۰ صفحه ای است که مواد زیادی در آن وجود دارد.
وی افزود: هرکدام از صفحات این قرارداد باید مورد بررسی قرار گیرد چرا که موضوعات مختلف مالی، حقوقی و اجرایی در آن وجود دارد و باید دو طرف مطمئن باشند که منافع در نظرگرفته می شود.
قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در امور بین الملل با اشاره به اینکه نمی‌توان زمان دقیقی برای امضای قرارداد اعلام کرد، اظهار داشت: فعلا در حال بررسی جزئیات این قراداد هستیم که موضوعی زمان بر است.
45 روز دیگر قرارداد با ایرباس نهایی می شود
دوباره و پس از کش و قوس های فراوان درباره زمان نهایی شدن قرارداد خرید هواپیماها از ایرباس ، فرهاد پرورش مدیر عامل هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در دوم خرداد 1395 در خصوص نهایی شدن قرارداد با ایرباس گفت : امیدواریم ظرف 45 روز آینده قرارداد نهایی شود.
مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران اضافه کرد: این پروژه در چند بخش که ذکر شد، به صورت موازی در حال انجام است و امیدواریم طبق جدولی که با ایرباس توافق کردهایم، به نتیجه برسیم.
امضای قرارداد نهایی با ایرباس تا نیمه خرداد ماه
اصغر فخریه کاشان بار دیگر در سوم خرداد 1395 طی مصاحبه ای گفت : چنانچه مشکلی در رابطه با قرارداد پیش نیاید، احتمالا تا نیمه ماه جاری قرارداد بین ایران و ایرباس نهایی خواهد شد.
وی تاکید کرد: دولت ایران هیچ ضمانتی برای تامین مالی خرید هواپیما از ایرباس نمی‌دهد و امیدواریم تامین مالی خرید هواپیماها نیز طی ماه جاری عملیاتی شود.
اما یک نکته اساسی و فراموش شده درباره ایران ایر
همانطور که در بالا اشاره شد ، قائم مقام وزیر راه و شهرسازی بارها تاکید کرده که نوسازی ناوگان هما بدون دخالت دولت و به صورت اجاره به شرط تملیک است.
اما محمد ابراهیم محبی دبیر دوم کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفته بود : ایران ایر یکی از معتبرترین و بزرگ ترین شرکت های هواپیمایی در خاورمیانه است، اما تحریم های ظالمانه غربی ها مشکلات زیادی را بر این شرکت تحمیل کرده به طوری که مسایل مالی و برخی دیگر از مشکلات سبب شده این شرکت در وضعیت نامطلوبی قرار گیرد.
حال سوال اینجاست که باتوجه به مسائل مالی هواپیمایی ایران ایر ، چطور یک فاینانسر خارجی حاضر است ، با این شرکت برای خرید هواپیما همکاری کند؟
با این طول و تفاسیر و با گذشت 122 روز از امضای پیش قرارداد با ایرباس مسائل اخذ مجوز صادرات هواپیما به ایران و مسائل تامین منابع مالی خرید این هواپیما همچنان پا برجاست و مشخص نیست ماجرای خرید هواپیما از ایرباس به چه سرنوشتی خواهد رسید.
به نظر می رسد ، نهایی شدن این قرارداد که می تواند زمینه ساز تحول در حمل و نقل هوایی کشور باشد به حمایت های بیشتری نیاز دارد تا بتوان از طریق خرید و بکارگیری این هواپیماها مانع از خروج میلیاردها دلار ارز از کشور توسط ایرلاین های خارجی شد.
منبع: میزان