فاطمه ظفرنژاد گفت: طرح انتقال آب خزر به سمنان مطالعات نیازسنجی، مطالعات گزینه یابی، مطالعات خسارات، مطالعات اولیه و ارزیابی اقتصادی مستقل و قابل اتکاء ندارد.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، فاطمه ظفرنژاد پژوهشگر آب و توسعه پایدار در نشست بررسی انتقال آب دریای مازندران به سمنان گفت: در کشوری هستیم که اسناد یافته شده در نظرآباد کرج نشان میدهد بیش از ۹ هزار سال کشاورزی و یک جا نشینی داشته اند.
وی افزود: ۶ حوزه اصلی و ۳۰ حوزه فرعی آبی داریم که هر کدام شرایط خاص خود را دارد. بیش از دو هزار میلیمتر بارندگی دارد و برخی از حوزهها برای سالها بارندگی ندارد. یعنی ۳۶ موجود کاملاً متفاوت داریم که نباید برای آنها روش یکسان مدیریت آب را دنبال کنیم.
ظفرنژاد تصریح کرد: طرح انتقال آب خزر به سمنان از دهه ۴۰ توسط آمریکاییها مطرح شد و پس از انقلاب هم هر از چندی این طرح با عناوین مختلفی مثل انتقال آب خزر به خلیج فارس، طرح بزرگ ایرانرود و ... روی میز میآمد. اما این طرح نشان از آگاهی نداشتن ارائه دهندگان آن نسبت به ویژگیهای شناختی داشت. نمیتوان در تهران نشست و برای کویر و جنگل و دریا طرح ارائه کرد.
پژوهشگر آب و توسعه پایدار یادآور شد: نتیجه نادیده گرفتن بوم شناسی همین است که امروز نه ارومیه داریم و نه جازموریان. نگاه مهندسی اگر با بوم شناسی هماهنگ نشود بسیار خطرناک است واگر شکل تهاجمی به طبیعت پیدا کند خطرناکتر هم خواهد بود.
وی اظهار داشت: مهندسی آشتی جو طی ۱۰ هزار سال یک تمدن را شکل میدهد، اما مهندسی تهاجمی در ۶۰ سال تمام پیکرههای آبی یک تمدن را ویران میکند.
ظفرنژاد با اشاره به اینکه در طرح انتقال آب خزر به سمنان، شرکت آب و نیرو به عنوان کارفرما، شرکت مهاب قدس به عنوان مشاور و قرارگاه خاتم الانبیاء به عنوان پیمانکار همکاری میکنند گفت: دقیقاً همین گروه را در سدگتوند داریم. ما تا مرز التماس رفتیم تا جلوی این طرح را بگیریم، اما آن را ساختند و نتیجه اش را هم دیدیم با این حال در این طرح ما التماس نمیکنیم، چون مردم آگاهی کافی دارند که اجازه ندهند مهندسی تهاجمی طرح انتقال کاسپین به سمنان را انجام دهد.
پژوهشگر آب و توسعه پایدار افزود: دریای خزر یکی از شکنندهترین وضعیتهای محیط زیستی را دارد و ما به هیچ عنوان نمیتوانیم هر کاری دلمان خواست با آن بکنیم. از سوی دیگر برق مورد نیاز این طرح را نیروگاه نکا نمیتواند تأمین کند و باید چندین نیروگاه برای تأمین آن برق فعالیت کند. همین الان هم نشر کربن نکا بسیار وحشتناک است و باید دید این ۳۵۰ مگابایت برق اضافی، نشر کربن را به چه میزانی خواهد رسانید. با این همه در مطالعات اثرات زیست محیطی این طرح، کوچکترین اشارهای به نشر کربن نشده است.
وی خاطرنشان کرد: طرح مطالعات نیازسنجی ندارد که بدانیم اصلا این آب برای چه نیازی به دو هزار متر بالاتر پمپ میشود. آیا قرار است استخرهای سمنان را پر کنند یا دریاچه مصنوعی و شهر آبی وسط کویر بسازند؟ برای این طرح اصلا گزارش نیازسنجی تهیه نشده است.
ظفرنژاد گفت: دومین کمبود مطالعات طرح، نبود مطالعات گزینه یابی مستند برای تأمین آب است، آیا فقط با سدسازی و انتقال آب میتوان این میزان آب را تأمین کرد؟ یا مدیریت تقاضا، کاهش مصرف، بهینه سازی الگوی مصرف و بالابردن راندمان را هم میتوان برای تأمین آب استفاده کرد.
پژوهشگر آب و توسعه پایدار تصریح کرد: نبود مشارکت مردم و عدم انجام نظرسنجی از مردم و مطالعات مشارکت مردمی ضعف دیگر این طرح است.
وی با اشاره به سخنان هفدهم اسفند مقام معظم رهبری که فرمودند: حتی به بهانه ساخت حوزه علمیه هم نباید جنگل از بین برود، گفت: مطالعات خسارت مخزن و ایستگاههای طرح بسیار کلی و بدون هیچ گونه جزئیات است در حالی که در این طرح، ۲۰ مخزن داریم. مشکل دیگر هم مطالعات نبود ارزیابی اقتصادی مستقل و قابل اتکاء است.
ظفرنژاد در پایان خاطرنشان کرد: کمبود عمیق مطالعات اولیه شامل مطالعات پیش شناسایی، شناسایی، امکان یابی، مرحله یکم، ناقص و بدون دقت کافی و نبود مطالعات دقیق درباره اثرات طرح، ضعف اساسی طرح انتقال آب خزر به سمنان است.