در گفتگو با دانشجو مطرح شد؛
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو- مهران شفاعتی؛ زنان و مردان رنج دیده خوزستانی، همان مردمانی که سالیان سال آماج حمله‌های وحشیانه حزب بعث عراق بودند و قهرمانانه توانستند صدام را شکست دهند تا شاهد روز‌های خوب و پیشرفت باشند. روز‌های خوبی که همچنان نرسیده است و این استان نفت خیز جنوب کشور در رفاه کمی به سر می‌برد و مشکلات زیرساختی جدی دارد و با رانت، فساد و امضا‌های طلایی برخی مسئولینش دست و پنجه نرم می‌کند!
به طوری که نمونه‌هایی از بی مسئولیتی مسئولان این استان را در حادثه سیل خوزستان دیدیم و حالا بار دیگر شاهد ادامه این روند در حادثه غم انگیز متروپل بودیم. حادثه‌ای که وزیر کشور نیز از آن به عنوان یک جنایت یاد کرد. جنایتی که این بار توسط هلدینگ عبدالباقی، همان آجیل فروش سابق آبادانی به وقوع پیوست و هشدار بسیاری از کارشناسان حوزه ساختمان و مهندسان ناظر آبادانی نادیده گرفته شد. مهندسانی که تا ۵ ماه قبل از این حادثه، خبر از ریزش احتمالی و احتمال وقوع یک حادثه داده بودند، اما مالک ساختمان در سایه عدم شفافیت گروهی از مسئولان شهرداری آبادان، توجهی به آن نکرد.
شاید آبادان نمونه بارزی از عدم توجه به رعایت اصول ایمنی سازه در کشور بود، اما جالب است بدانید که به عقیده کارشناسان، تعداد ساختمان‌های ناایمن تهران به ۳ هزار و ۵۰۰ دستگاه می‌رسد و از این تعداد ۱۲۹ عدد نیز هر لحظه ممکن است دچار حادثه مشابه پلاسکو یا متروپل شوند که نیازمند اقدام فوری دادستانی و دستگاه قضایی تهران هستند.
در همین راستا و با توجه به مطالب مطرح شده، گفتگویی داشتیم با محمد آزادی؛ کارشناس مهندسی سازه با موضوع بررسی ایمنی ساختمان‌های تهران که مشروح آن در ادامه تقدیم می‌شود.
ما شاهد یک اتفاق غم انگیز در آبادان بودیم. به نظر می‌رسد که نظر کارشناسان متخصص در زمینه ساختمان متروپل نادیده گرفته شد. در تهران نیز ساختمان‌های تجاری و بزرگی وجود دارد که از لحاظ ایمنی ضعیف هستند. به نظر شما ایمنی ساختمان‌های تهران در چه وضعیتی است؟
بعد از حادثه پلاسکو در سال ۱۳۹۵، مقرر شد تا سازمان آتش نشانی تهران نسبت به بررسی اوضاع ایمنی و مقاومت ساختمان‌های بالای ۸ طبقه به ویژه در موضوع حریق بپردازد که رسیک آتش سوزی در آن‌ها زیاد است. بیش از ۳ هزار و ۵۰۰ ساختمان ناایمن در تهران وجود دارد که از این تعداد، ۱۲۹ مورد بسیار پرخطر هستند.
به نظرتان چه راهکاری برای ایمن سازی این ساختمان‌ها وجود دارد؟ و آیا تا به امروز کاری صورت گرفته؟
اگر می‌خواهیم خیالمان از حیث مهندسی سازه یک ساختمان راحت باشد، نیاز است که در سه مرحله از خدمات مهندسان صاحب صلاحیت استفاده کنیم. مرحله اول، مرحله طراحی ساختمان است، یعنی زمانی که ساختمان روی کاغذ است و صرفاً در حال طراحی نقشه‌های آن هستیم. براساس مقررات ملی ساختمان، طراحی ساختمان از همه نظر باید توسط مهندسین صاحب صلاحیت تأیید و طراحی شوند. مهندسین صاحب صلاحیتی که از وزارت راه و شهرسازی، پروانه مرتبط در حرفه مهندسی ساختماندریافت کردند. یعنی طرح ساختمان شما از نظر معماری، سازه و اجزای مکانیکی باید ایمن باشد. اتفاقی که به هیچ عنوان در متروپل رخ نداد، یعنی متأسفانه مالک بدون اینکه از خدمات مهندسان دارای پروانه استفاده کند، خودش با یک ترتیب غیرشفاف یک نقشه معماری و سازه تهیه کرده و کار را پیش برده است و نقشه ساختمان توسط هیچکدام از مهندسین اداره پروانه وزارت راه و شهرسازی تأیید نشده بود. جالب است بدانید که متروپل آبادان قرار بود ۷ طبقه‌ای باشد و سازه‌ای که هلدینگ عبدالباقی طراحی کرده بوده، برای ساختمان ۷ طبقه طراحی شده بود، منتها وقتی کار را جلو می‌برند، از طریق زد و بندی که با مرجع صدور پروانه در آبادان انجام می‌دهند، این جواز را از ۷ طبقه به ۱۰ طبقه می‌رسانند و وقتی به ۱۰ طبقه می‌رسانند، هیچ تغییری در طراحی و محاسبات سازه ساختمان انجام نمی‌دهند. یعنی ابعاد تیر و ستون ساختمان ۷ طبقه با ابعاد تیر و ستون ساختمان ۱۰ طبقه متفاوت است. باری که روی ساختمان ۱۰ طبقه قرار است لود شود، قابل مقایسه با ساختمان ۷ طبقه نیست و تقویت تیر و ستون مطلقاً انجام نپذیرفته. اولین موضوع در متروپل این است که طراحی‌ها بدون استفاده از خدمات مهندسین صاحب صلاحیت انجام شده و معلوم نیست که چه سازه و چه معماری را طراحی کردند. مرحله دوم، مرحله اجرا است. براساس قانون، ضروری است که این ساختمان را مهندسین دارای صلاحیت اجرا که پروانه اش را وزارت راه و شهرسازی صادر می‌کند، به اجرا برسانند. در این موضوع نیز در حادثه متروپل ضعف داریم. در حادثه متروپل اجرای ساختمان را به جای اینکه به مهندسین صاحب صلاحیت بسپارند، به یک آجیل فروش سپردند. چه کسی گفته که یک آجیل فروش، می‌تواند صاحب صلاحیت در حوزه اجرای ساختمان است. مرحله سوم بحث نظارت بر ساختمانهاست که براساس مقررات ملی ساختمان، هر حوزه اسش را باید مهندس دارای صلاحیت خودش نظارت کند. یعنی برای اجرای تأسیسات مکانیکی، نیاز به مهندس مکانیک است، برای تأسیسات برقی بعه مهندس برق، برای ستون ساختمان نیز نیاز به مهندس عمران است. حداقل ۴ مهندس ناظر باید نظارت کنند. در تهران چندسالی است که شهرداری، اغلب پروژه‌های ساختمانی را با ۴ ناظر نظارت می‌کند. در حادثه متروپل این اتفاق هم نیفتاده بود و متأسفانه در اینجا نیز قانون را دور زده بودند. مهندس ناظر متروپل در برج ۱۰ سال ۱۴۰۰ از ساختمان متروپل بازدید کرده است که یک گزارش هولناکی را نوشته است و بوی خون می‌دهد و باید پرسید که شهرداری آبادان چطور به این گزارش مهندسی ناظر بی‌اعتنا بوده است؟! مهندس ناظر متروپل صراحتاً نوشته که ستون ساختمان در اثر ۳ طبقه اضافی، دچار کمانش شده است. یعنی ساختمانی که هنوز زیر بار نرفته و افتتاح نشده و کلید نخورده است، ستونش دچار کمانش شده است و مشخص است که بوی خون می‌دهد. در ادامه گزارش مهندس ساختمان نوشته که تیر ساختمان خیز برداشته است و آنقدر این خیز زیاد است که دیواره‌های پیرامونی سازه دچار ترک شده‌اند و با چشم غیر مسلح قابل دیدن بوده است. این مهندس ناظر خطاب به شهرداری آبادان نوشته بود که این ساختمان باید به فوریت متوقف شود. باید از دستگاه قضایی آبادان و شهرداری بپرسیم که چطور با این گزارش مهندس ناظر، اجازه ادامه عملیات ساختمانی را داده اند. خوشبختانه در تهران در ساختمان‌های نوساز، این ۳ مرحله تا حدود خیلی خوبی رعایت می‌شود، یعنی حتماً نقشه‌ها باید به تأیید مهندسین ناظر برسد، در گام دوم و در بحث اجرای ساختمان نیز، استفاده از مجریان دارای صلاح تا حد خوبی انجام می‌شود. در بحث نظارت نیز، دستگاه نظارت و نظارت ۴ رشته در شهر تهران به خوبی جا افتاده است و حتی اگر مالکان پیشنهاد‌ها بی شرمانه و غیرقانونی دهند، آنقدر جایگاه مهندس ناظر جا افتاده است که من نشنیدن در شهر تهران گزارشی مانند متروپل که بوی خون بدهد، هیچ وقت شهرداران تهران حاضر به همچین کاری نمی‌شوند.
به عنوان جمع‌بندی برای این ساختمان‌هایی که در تهران درحال حاضر غیرایمن هستند و جمعیت زیادی هم رفت و آمد می‌کنند، برای ایمن سازی آن‌ها چه کار‌هایی باید صورت بگیرد؟
بین ساختمان‌های نوساز و فرسوده یک تفکیک قائل شویم. عمده مشکل در شهر تهران، مربوط به ساختمان‌های فرسوده است و در ساختمان‌های نوساز مشکل خاصی نداریم. بحران حال حاضر شهر تهرانهمان ساختمان‌های فرسوده است و اگر زلزله یا حریقی پیش بیاید، دچار آتش سوزی می‌شوند. در مورد حریق ساختمان‌ها نیز، سازمان آتش نشانی تهران اخطار‌هایی را داده است، اما هیچ ابزاراجرایی بیشتری ندارد و دادستانی و قوه قضاییه باید ورود کند تا یک ساختمان پلمپ شود.
در حال حاضر مطالبه اصلی ما باید از دستگاه قضا باشد تا به موضوع ساختمان‌های فرسوده ورود کند؟
آتش نشانی ضابط قضایی نیست و نهایتاً می‌تواند اخطاریه رد کند و دستگاه قضایی باید دستور پلمپ دهد.
ارسال نظرات