به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو به نقل از پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر، کاظم غریبآبادی، معاون امور بینالملل قوه قضاییه و دبیر ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی ایران، که پیش از این سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمانهای بینالمللی در وین بوده، با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری که همزمان از شبکه یک و شبکه خبر پخش شد، به سووالات مطروحه در خصوص گزارش اخیر مدیر کل آژانس بینالمللی اتمی و پیش نویس قطعنامه از سوی سه کشور اروپایی علیه جمهوری اسلامی ایران پاسخ داد.
غریب آبادی درباره گزارش منفی گروسی و پیشنویس قطعنامه سه کشور اروپایی علیه کشورمان، اظهار داشت: مطلع هستید که آژانس نزدیک به ۳ سال است که در هر نشست شورای حکام، دو گزارش به شورا ارائه میکند؛ یک گزارش درباره راستی آزمایی اجرای تعهدات برجامی و یک گزارش درمورد بحث پادمان "ان. پی. تی" جمهوری اسلامی ایران.
وی افزود: بحث چالش برانگیزی که مطرح شده، گزارش دوم آژانس هست که ناظر بر مباحث پادمانی است. آژانس ادعا کرده بود اسنادی دارد که نشان دهنده فعالیت مرتبط با مواد هستهای در برخی اماکن انجام شده و از ایران خواست با آژانس همکاری و موضوع را روشن کند؛ جمهوری اسلامی ایران نیز با حسن نیت و بر مبنای شفافیت، با آژانس همکاری کرد. به دنبال نمونهبرداریهایی که انجام شد، مقادیر ناچیزی ذرات هستهای در یکی دو مکان نشان داده شد و متعاقبا ایران توضیحات لازم و مکفی را هم به آژانس ارائه کرد.
این کارشناس ارشد حوزه هستهای تصریح کرد: اینکه آژانس این موضوع را به عنوان یک موضوع برجسته و مهم در دستور کار خودش قرار داده، از نظر من دو دلیل اساسی دارد؛ یک دلیل فشارهای سیاسی است که بر آژانس همواره وارد شده که مشخصا این فشارها از جانب آمریکا، برخی کشورهای غربی و رژیم صهیونیستی است. درواقع، سه طیف را در برمیگیرد؛ یک طیف که همیشه با جمهوری اسلامی و مردم ایران سر عناد داشته؛ یک طیف که خودش در برجام بدهکار ایران است به دلیل عدم اجرای اقدامات و تعهداتش تحت برجام؛ و یک طیف هم که رژیم صهیونیستی است که دارای سلاحهای هستهای است و عضو ان. پی. تی هم نیست.
غریب آبادی در ادامه سیاسی بودن رویکرد مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی را دلیل دیگر این موضوع بیان کرد و گفت: آقای گروسی تمایلات شدید سیاسی دارد و نمیتوان آن را نفی کرد. گزارشات تمامی مدیران کل آژانس تحت تاثیر فشارهای سیاسی بوده، ولی بخشی از مواضع آژانس بخاطر رویکردهای سیاسی مدیران کل آژانس نیز است.
دبیر ستاد حقوق بشر در خصوص درجه اهمیت پیشنویس قطعنامه، گفت: کارشناسان و ناظران حوزه هستهای خودشان میدانند موضوعات پادمانی مطروحه ظرفیت ایجاد نگرانی ندارد. اگر در یکی دو مکان ذراتی از اورانیوم مربوط به بیش از دو دهه پیدا شده، ایران توضیحات لازم و مکفی را ارایه کرده و همکاری لازم را نیز انجام داده است. مثلا، در مورد یکی از مکانها ادعا کردند اورانیوم تهی شده پیدا کردند که مکان غیرهستهای هم بوده و آژانس نمونهبرداری کرده بود. خود آژانس به ما اطلاع داد که این اورانیوم از نوع اورانیوم کشف شده در یکی از کشورهای دارای سلاح هستهای بوده، نه به دلیل اینکه این اورانیوم در سلاح هستهای به کار میرود، بلکا منشا آن آنجا بوده است. ما بررسی کردیم دیدیم زمانی که راهاندازی ذوب آهن اصفهان پیش از انقلاب صورت گرفته، یکی از این کشورها در آن مکان فعال بوده است. تمام این دادهها در اختیار آژانس قرار گرفته، ولی باز سعی کردند به صورت سیاسی موضوع را باز نگه دارند، مشخص است این یک بهانهای بیش نیست.
وی ادامه داد: یا مثلا در مورد یکی دیگر از مکانها ادعا شده مقادیری مواد هستهای پیدا شده که شبیه فعالیت فرآوری اورانیوم یا تبدیل است. وقتی ما تاسیسات اورانیوم یا فرآوری را در اصفهان داریم که ظرفیت چند تنی دارد و در حال تبدیل هستیم، حالا برجسته کردن مقادیر ناچیزی آن هم مربوط به حدود ۲۵ سال پیش که البته نظرات ایران با آژانس هم متفاوت است، با چه هدفی صورت میگیرد! وقتی ایران در تناژ این مواد را فرآوری میکند، دیگر کجای این موضوع جای نگرانی دارد؟ مباحث مربوط به گذشته یکبار به صورت کامل توسط شورای حکام بسته شده است.
نماینده پیشین ایران در آژانس بینالمللی اتمی در پاسخ به اینکه چرا این توضیحات را آژانس نمیپذیرد؟ گفت: آژانس نقش مستقل ندارد. اگر فشار سیاسی به آژانس وارد نمیشد، امکان حل و فصل موضوع میان ایران و آژانس بسیار بالا بود، چون توضیحات ما از نظر فنی و علمی در مورد این مکانها معتبر است. مثلا در مورد نگهداری برخی دیسکها که موضوع محرمانهای هم نیست، ولی، چون در گزارش آژانس آمده، ما بارها به آژانس دسترسی دادیم، ولی آژانس قانع نشد و مکررا روی حرف غلط خودش اصرار میکرد و ما میگفتیم این دیسکها وجود ندارند. آژانس بالاخره این موضوع را اخیرا مختومه اعلام کرد، چون توضیحات جمهوری اسلامی ایران قانع کننده بود.
غریب آبادی ادامه داد: چرا مدیرکل آژانس نباید موضوع به این ناچیزی را ببندد؟! قبل از این، آژانس در مورد همان مکانی که ذرات اورانیوم تهی شده یافت شد، ادعا میکرد ایران آنجا فعالیتهای پاکسازی انجام داده، یعنی تا ایران از حساسیت آژانس خبردار شد، ما پاکسازی انجام دادیم، در حالی که من همراه معاون مدیر کل آژانس بودم. وقتی صحنه را در آن مکان دید، جملهای که به من گفت این بود که ما وقتی تصاویر ماهوارهای را میبینیم و اطلاعاتی که به دست ما میرسد مفهوم پاکسازی است، ولی وقتی من محیط را میبینم پاکسازی نیست. پس این فشارها ناشی از چیست؟ رویکرد سیاسی مدیر کل آژانس؟ فشار سیاسی؟ هردوی اینهاست، در حالی که جمهوری اسلامی ایران نیازی به پنهان کاری ندارد. ایران تمام فناوریهای هستهای را در اختیار دارد.
دبیر ستاد حقوق بشر کشورمان، تاکید کرد: قطعنامههای آژانس از بعد حقوقی جنبه لازم الاجرایی ندارد حتی اگر به تصویب برسد، البته امیدوارم که کشورهای غربی و آمریکایی سر عقل بیایند و از ثبت رسمی این قطعنامهشان خودداری کنند، چرا که میدانند این موضوع منجر به پیچیدهتر شدن اوضاع خواهد شد و امیدوارم این کار مخرب را انجام ندهند. من مخالف هرگونه قطعنامه علیه جمهوری اسلامی ایران هستم چه در شورای حکام، چه در شورای امنیت و چه در شورای حقوق. مقامات جمهوری اسلامی ایران باید تمام تلاش خود را به کار گیرند که مانع تصویب چنین قطعنامههایی بشوند، چرا که جمهوری اسلامی ایران ذیحق دریافت قطعنامه نیست، در حالی که شفافترین کشور در حوزه فعالیتهای هستهای است. اگر هم به تصویب برسد، از لحاظ حقوقی جایگاهی در نظام و رژیمهای سازمانهای بینالمللی ندارد، اما میتواند از لحاظ عملیات روانی و از نظر اینکه جبهه سیاسی را علیه جمهوری اسلامی ایران تقویت کند، میتواند برای آنها یک دستاورد و اهمیتی داشته باشد. ما در جمهوری اسلامی ایران در سطح رسمی، غیررسمی و نخبگانی و حتی بخش تجاری و خصوصی باید تلاشها و اقداماتی را به کار بگیریم که اگر چنین قطعنامهای علیه کشورمان به تصویب رسید، آثار آن را در سطح جامعه و بازار کاهش دهیم و دشمنان خود را در رسیدن به اهداف سیاسی که دارند، ناکام بگذاریم.
غریب آبادی درخصوص پیش بینی تصویب این قطعنامه، گفت: غربیها تصمیم خودشان را درخصوص این اقدام سیاسی گرفتهاند و آمریکا هم حمایت کرده است و حتی پیش نویسی را هم در این زمینه تهیه کردند و به متحدان خود و اعضای شورای حکام ارایه کردند. خودشان میدانند این اقدام آنان چقدر مخرب خواهد بود و لطمات جدی به ابتکارات روی میز وارد خواهد کرد. از اینرو، اگر نمیتوان جلوی صدور چنین قطعنامهای را گرفت، باید هزینه صدور آن را برای بانیانش سنگین کرد.
کارشناس ارشد حوزه هستهای درخصوص اظهارات وزیر امور خارجه کشورمان در واکنش به صدور احتمالی قطعنامه، بیان کرد: در این خصوص نمیتوانم اظهار نظر کنم، ولی به عنوان کارشناس میگویم اگر چنین اقدام سیاسی مخربی را علیه جمهوری اسلامی ایران انجام دهند، طبیعتا ایران در حوزه فنی میتواند اقدامات لازم را انجام دهد. ایران خویشتن داریهایی را همواره در این حوزه از خود انجام داده است. از سوی دیگر، ضبط دادههای دوربینها نیز ادامه دارد و این برعهده مسوولین ذیربط است که بررسی کنند آیا باید اقداماتی را در این حوزه انجام دهند یا نه؟ باید توجه داشت که طبق نقشه راهی که میان مدیر کل آژانس و رییس سازمان انرژی اتمی ایران صورت گرفت، از اسفندماه تا به امروز چندین بار تبادل هیات بین ایران و آژانس صورت گرفت و پاسخها و گزارشات مبسوطی ایران در خصوص مباحث پادمانی در اختیار آژانس قرار داد و قرار بود آژانس این مباحث را طی گزارشی به همین نشست جاری شورای حکام ببندد.
سفیر و نماینده دائم سابق ایران در وین، در ادامه سخنانش درباره سوء نیت اروپاییها و بازررسیهای آژانس، گفت: ایران ۲۰ درصد بازرسیهای آژانس را در سطح جهانی میپذیرد و این نشان میدهد ایران شفافترین کشور در زمینه فعالیتهای هستهای است. پیش نویس قطعنامه توسط سه کشور اروپایی به صورت اولیه تهیه شده است؛ کدام را باور کنیم تلاش آنها برای احیای برجام یا اقدامهای متناقضشان که پیامهای متفاوتی به جمهوری اسلامی صادر میکند. نماینده روسیه موضع خوبی در مورد پیش نویس اتخاذ کرد که اروپاییها به جای اینکه به سمت قطعنامه سیاسی بروند، تلاشهایشان را مضاعف کنند که نگرانی ایران را رفع کنند و تفاهم را قریب الوقوع کنند.
وی یادآور شد: در گزارش اخیر آژانس گفته شده اگر این موضوعات حل و فصل نشوند، آژانس نمیتواند ماهیت منحصرا صلح آمیز برنامه هستهای ایران را شناسایی کند؟! موضوعاتی که تمام شده و الان بگویند اگر آنها حل نشوند، نمیتوانیم نسبت به ماهیت صلح آمیز برنامه هستهای اظهار نظر کنیم! پس ۲۰ درصد بازرسی جهانی که از ایران انجام میشود، چیست؟ آیا ایران اینجا حق دارد تصمیم اساسی در مورد بازرسیهای آژانس بگیرد و این ۲۰ درصد را چند درصد کم کند. اگر قرار است آژانس اینگونه سیاسی با ایران رفتار کند، ما هم باید اقدامات جدی تری را در دستورکار قرار دهیم.
غریب آبادی همچنین در رابطه با اهداف تنظیم قطعنامه گفت: یک دلیل آن اینست که ایران را همچنان در دستورکار اولویت دار آژانس قرار دهند. از سوی دیگر، با توجه به عدم اقدامشان در مذاکرات رفع تحریم ها، میخواهند ایران را در موضع ضعف قرار دهند تا به خواستههای خود برسند. باید بدانند که ایران در موضع ضعف قرار نخواهد گرفت. اگر بحث مذاکرات نبود، پروتکل الحاقی نبود؛ اگر بحث مذاکرات و بحث برجام مطرح نبود تداوم بازرسیهای فراپادمانی هم مطرح نبود. اروپاییها به جای اینکه سیاسی کاری کنند، تفاهم را قریب الوقوع کنند.
وی در خاتمه در خصوص ورود شورای امنیت و سفر گروسی به سرزمینهای اشغالی، گفت: فرض بر تصویب قطعنامه، شخصا ورود همزمان شورای امنیت را غیرمحتمل میبینم. سفر آقای گروسی به رژیم صهیونیستی اسراییل نیز یک ضربه مهلک به آژانس، حرفهای گری و استقلال آن بود. در حالی که آمانو، با وجود انتقادات ما به عملکرد وی، در سفر سال ۲۰۱۰ خود به فلسطین اشغالی از مقامات این رژیم خواست معاهده عدم اشاعه را امضا کنند و یا در ملاقات سال ۲۰۱۴ خود با رییس این رژیم در وین خواهان تحقق خاورمیانه عاری از سلاحهای هستهای شد، گروسی به خود جسارت نداد از این رژیم بخواهد به معاهده بپیوندد و پادمانهای آژانس را بپذیرد!