وضعیت پیچیده و بغرنج سگهای بدون صاحب در کشور / «معدوم سازی» آخرین گزینه است
مهدی اسماعیلی کارشناس حوزه محیط‌زیست و استاد دانشگاه تهران، در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، اظهار کرد: وضعیت سگهای بلاصاحب در کشور ما به وضعیت پیچیده و بغرنجی تبدیل شده است و علی رغم اینکه در این حوزه قوانین و مقرراتی مثل دستورالعملی که توسط سازمان دهیاری‌ها و شهرداری‌ها در سال ۱۳۸۷ را برای مدیریت و کنترل جمعیت سگهای بلاصاحب و ولگرد به تصویب رسانده است اما کماکان با این چالش روبرو هستیم.
وی تصریح کرد: یکی از مهمترین مواردی که در کنترل جمعیت سگهای بلاصاحب نقش آفرینی می‌کند، شناسایی و برچیده شدن بساط توله‌کشی‌های غیرمجازی است که عمدتاً توسط مالکین سگها در قالب دامداران، چوپانها و نگهبانان مجتمع‌های صنعتی و ... است که به نگهداری سگ برای نگهبانی اقدام می‌کنند.
این کارشناس محیط‌زیست خاطرنشان کرد: وقتی که سگ زاد و ولد می‌کند چندین توله به دنیا می‌آورد و چند عدد از این توله‌ها بیشتر به کار افراد فوق نمی‌آید و مابقی توله‌ها را به همراه سگهای مسن‌تر در خارج از مجموعه‌ها رها کرده و این سگها به چرخه سگهای بلاصاحب اضافه می‌شود.
اسماعیلی همچنین یادآور شد: سگهای بلاصاحب چون عقیم نشده‌اند در چرخه‌ای که عنوان شد شروع به جفتگیری کرده و همین امر بر جمعیت این قبیل سگها می‌افزاید و در واقع این کانونها مهمترین نقاط مولد سگهای بلاصاحب هستند.
وی اضافه کرد: نوع نگاه مردم که معمولایک نگاه احساسی به موضوع سگهای بلاصاحب است نیز باعث می‌شود تا مردم تمایل پیدا کنند بخاطر احساس حیوان دوستی که دارند به تغذیه سگهای بلاصاحب اقدام کنند و زمینه را به طور غریزی فراهم می‌کنند تا این سگها به حیات خود و زاد و ولدشان ادامه بدهند.
این کارشناس محیط‌زیست تاکید کرد: اقدام به غذادهی سگهای بلاصاحب اگر در چارچوب مناطق مشخص شده که در آن‌ها سگهای درمان شده، عقیم شده و تک‌گذاری شده نگهداری می‌شوند انجام شود مشکلی را به وجود نمی‌آورد اما عمده مشکل زمانی رخ می‌دهد که مردم به غذادهی به سگها در نقاطی اقدام می‌کنند که فرایند فوق برای آن‌ها طی نشده است.
اسماعیلی اظهار کرد: بهترین حالت برای غذارسانی به سگهای ولگرد غذارسانی به سگهای بلاصاحب شناسنامه‌دار شده است که در نواحی مشخصی که شهرداری‌ها برای این کار معین کرده‌اند اما مردم با عدم رعایت این مسئله هر جا که یک سگ بلاصاحب می‌بینند، به غذادهی اقدام کرده و این رفتار بر ادامه یافتن چرخه مخاطره‌آمیز سگهای بلاصاحب می‌افزاید.
وی در ادامه یادآور شد: اولین پیشنهاد بنده به مسئولان جهت کنترل جمعیت سگهای بلاصاحب و ولگرد راهکارهای علمی و بین‌المللی مبنی بر زنده‌گیری، عقیم کردن و تک‌گذاری سگهای فوق ورهاسازی ایمن شده پس از شناسایی کانونهای تجمع این قبیل سگها است.
این کارشناس محیط‌زیست خاطرنشان کرد: اشاعه مالکیت مسئولانه در بین مالکین سگها و فرهنگ‌سازی برای مردم هم در کنار زنده‌گیری و اقدام به عقیم سازی و ... از اهمیت بالایی برخوردار است و اگر ۳ ضلع در کنار هم قرار بگیرند ما را به نقطه مطلوب می‌رسانند و اگر ناقص انجام شود، با همین مشکل همچنان روبرو خواهیم بود.
اسماعیلی تاکید کرد: در تمامی دنیا پدیده سگهای بلاصاحب با شدت‌های مختلف وجود دارد و باید اولویت بر مبنای شاخص‌هایی باشد که از اهمیت بیشتری برخوردار هستند و در کشوری مثل دانمارک با مشاهده نمونه‌ای از ویروس جهش یافته کرونا در بین راسوها، میلیون‌ها راسو را معدوم کردند تا سلامت شهروندان که در درجه بالاتری از اهمیت قرار دارد به خطر نیوفتد.
وی اضافه کرد: هر چند معتقدم که معدوم سازی آخرین گزینه کنترل جمعیت سگهای بلاصاحب است اما باید واقعیت را پذیرفت که شاید در پاره‌ای از موارد گزینه‌ای غیر از معدوم سازی وجود نداشته باشد و مردم باید این همراهی را داشته باشند و بپذیرند اگر تصمیم بر اجرای این گزینه گرفته می‌شود بخاطر حفظ سلامتی خود شهروندان است و با این قضیه به طور احساساتی برخورد نکنند.