به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، نیمه تیر امسال همایش بین المللی فرصتهای سرمایه گذاری با حضور تعداد زیادی از شرکتهای سرمایهگذار داخلی و خارجی برگزار شد. این رویداد آغاز مذاکرات و تعامل با سرمایه گذاران در حوزه مدیریت شهری بود تا از این طریق علاوه بر تسریع در آغاز و اجرای پروژههای مختلف شهری، خدمت رسانی به شهروندان افزایش یابد.
علیرضا زاکانی، شهردار تهران درباره برگزاری همایش بین المللی فرصتهای سرمایه گذاری گفت: موضوع سرمایه گذاری بسیار جدی است و تهران زمینههای بسیار زیادی دارد که بتواند سرمایه گذار را به عنوان سرمایه پذیر به یک مجموعه مولد تبدیل کند و سرمایه گذار سود خود را به دست بیاورد و مردم منتفع شوند و شهر پیشرفت کند.
وی گفت: کارکردها و شرایطی که سرمایه گذاران داخلی و خارجی با اطمینان کار خود را انجام دهند، فراهم شده و این مقدمهای برای کارهای بزرگ ما به شمار میرود.
اکنون بیش از دو ماه از برگزاری این همایش در پایتخت میگذرد و به نظر میرسد تحول در سرمایهگذاری پروژههای شهری شتاب گرفته است. به همین بهانه درباره موضوعات مختلف در حوزه سرمایهگذاری و مشارکت مردمی در شهر تهران با مهدی شریفیان مدیرعامل سازمان سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی شهرداری تهران به گفتگو نشستیم که جزئیات آن به شرح ذیل است.
جذب سرمایهگذار با چه رویکردی در مدیریت شهری مد نظر قرار گرفته است؟ چه تعداد پروژه بلاتکلیف شهری به صورت پروژه مشارکتی در تهران بلاتکیف مانده و چه برنامههایی برای اجرایی شدن آنها دارید؟
در مدیریت شهری کنونی، شناخت و مسأله سرمایهگذاری و انجام فعالیتها در این راستا در دو بخش مدنظر قرار گرفته است. یکی بخش فرصتهای سرمایهگذاری که قبلاً در دست اقدام بوده و بلاتکلیف و ناتمام مانده است و بخش دوم، فرصتهای سرمایهگذاری جدید است که مورد توجه قرار گرفته و برنامههایی در این راستا داریم.
فرصتها و ظرفیتهای سرمایهگذاری زیادی در قالب پروژههای مشارکتی طی سالهای گذشته بلاتکلیف مانده بود که ۴۸ مورد از این فرصتهای سرمایهگذاری در قالب پروژههای مشارکتی شناسایی شده و قرار است آنها را به سرانجام برسانیم.
یکی از این موارد پروژه بزرگ تجاری ـ مسکونی خلیج فارس است که قرارداد آن ۱۰ سال پیش منعقد شده، اما علیرغم این مسأله تاکنون به بهرهبرداری نرسیده است، لذا مسیر حل و فصل و احیای پروژههای قدیمی در سازمان، رویکرد مورد توجه بوده که بررسیهای لازم در این راستا صورت گرفته است تا اگر موارد اختلافی با شریک سرمایهگذار بوده برطرف شود و اگر قابل حل نیست رویه قضایی صورت گیرد تا اطاله زمان بهرهبرداری جلوگیری شود. تیمی با ارائه راهکاری فنی به بررسی حقوقی این مسئله همچنین حمایت از شرکا و... تشکیل شده تا بتوانیم حقوق شهر و شهروندان را به سرانجام برسانیم و پروژهها جهت استفاده مردم به بهرهبرداری برسد.
نمونه دیگر از این پروژهها پروژه احداث هتلی در مرکز شهر تهران بود که متأسفانه سالها متوقف مانده و موانع ساخت پروژه مشارکتی رفع شده و انشاءالله به زودی به چرخه بهرهبرداری برسد.
در این پروژههای بلاتکلیف مانده، شریک سرمایهگذار از مدار سرمایهگذاری خارج شده و یا عرصه دراختیار غیرشریک قرار گرفته بود، لذا جهت بازگشت حق عمومی اقدامات لازم را انجام و پیگیریها را مدنظر قرار دادیم.
خوشبختانه پروژه خلیجفارس که سال ۹۱ با عرصه ۱۰ هزار متری به صورت تجاری و مسکونی درنظر گرفته شده بود را فعال کردیم و ساخت آن انشاءالله آغاز خواهد شد. این پروژه در فضایی به مساحت ۱۰ هزار متر مربع در خیابان شهید رجایی جنوب محدوده منطقه ۲۰ واقع شده است که با اخذ دستور از مراجع قضایی و به همراه نیروهای انتظامی رفع تصرف شد.
پیش از این پروژه تا فاز ساخت اسکلت تجاری پیش رفته بود، ولی شریک تجاری میان کار اعلام کرد که توانایی مالی پروژه را ندارد و اکنون پروژه متوقف شده است؛ لذا به دلیل گرههای حقوقی این موضوع به سرانجام نرسیده بود که خوشبختانه اکنون با حمایت نهاد قضایی دستور رفع تصرف پروژه صادر شد و ابتدای هفته جاری پروژه از تصرف متصرفین خارج و دراختیار شهرداری تهران قرار گرفت تا مجدد کار آغاز شود. انشاءالله در این عرصه ۱۰ هزار متر مربعی بنا است که بلندمرتبهسازی هم در قالب پروژه مسکن انجام شود، البته این موضوع پس از دریافت مصوبه، از کمیسیون ماده ۵ انجام خواهد شد.
ناگفته نماند همچنین هشدارهای دستگاههای نظارتی به ویژه سازمان بازرسی کل کشور پیرامون برخورد با متخلفان و جلوگیری از ایجاد بستر تخلفات این سازمان به دنبال صیانت از اموال شهرداری تهران انجام گرفته و در این راستا با حمایت دستگاههای نظارتی ضمن حمایت از سرمایهگذاران در برخورد با تخلفات از هیچ تلاشی دریغ نخواهد شد.
برآوردها از ارزش دارایی این پروژه چقدر است؟
ارزش پروژه تجاری و مسکونی خلیج فارس حدود ۸ هزار میلیارد ریال برآورد شده است که با رفع تصرف آن و بازگشت به چرخه دارایی و اموال شهرداری تهران اتفاقات خوبی در شهر رقم خواهد خورد البته با مولدسازی و بارگذاری، ارزش آن از یکهزار میلیارد تومان عبور خواهد کرد. در شش ماهه اخیر در سازمان سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی موارد مشابه اینچنینی مدنظر قرار گرفته و بیش از ۷ هزار میلیارد تومان اعتبار از این پروژههای نیمهکاره که مربوط به قدرالسهم شهرداری است، به این مجموعه بازگشته است. ما این مسیر را ادامه خواهیم داد و پروژههای فعلی را با شرکایی که بخواهند همکاری کنند به ثمر خواهیم رساند.
بخش دوم فعالیتها همانطور که گفتم مربوط به فرصتهای جدید سرمایهگذاری در تهران است. یک رویداد بسیار مهم در تیر در قالب برگزاری همایش بزرگ فرصتهای سرمایهگذاری داشتیم که سطح همایش خوشبختانه بسیار بالا بود و افراد زیادی از سرمایهگذاران حوزه شهری در این همایش شرکت کردند. وزیر اقتصاد هم از سخنرانان ویژه این همایش بود و به طورکلی اشتیاق دستگاههای کشور و بخش خصوصی از سرمایهگذاری و همکاری در شهرداری در قالب کارهای مشترک خوب بود.
تغییر عملکردی و ارتباطی میان شهرداری و سرمایهگذاران سبب شده که اعلام همکاری جهت مشارکت سرمایهگذاری با شهرداری تهران افزایش یابد که این تغییر رویکرد به ویژه از زمان برگزاری همایش، بسیار چشمگیر بود و استقبال جهت اعلام همکاری پررنگتر شد. همچنین در روز همایش بین المللی سرمایهگذاری، تفاهمنامههای همکاری با شرکتهای داخلی و خارجی و اتاق بازرگانی انجام گرفت و درصدد هستیم که روند عقد قرارداد کوتاهتر شود. بر همین اساس یک پیشقراداد یا به عبارتی تفاهمنامه اولیه را درنظر گرفتهایم و پس از آنکه علاقمندی سرمایهگذاران احصاء شود، روند بررسی اسناد هم صورت میگیرد و قرارداد اصلی منعقد خواهد شد. به طور مثال در مورد اراضی برج میلاد و موضوع حمل و نقل عمومی سرمایهگذارانی مراجعه کردند و تفاهمنامههای اولیه منعقد شد.
۲۳۱ فرصت سرمایهگذاری را براساس پنلهای تخصصی در همایش فرصتهای سرمایهگذاری اعلام کردیم که ۴۰ پروژه در اولویت اول قرار گرفت و با سرعت کارها در حال انجام است. ناگفته نماند که فراخوان عمومی برای این فرصتهای سرمایهگذاری انجام میدهیم که اگر سرمایهگذاری قبلا در جریان نبوده، مجددا این فرصت فراهم شود که در فراخوان شرکت کند و سرانجام به بهترین پیشنهادها در حوزه مشارکت برسیم.
فراخوان مشارکت در اجرای پروژهها چه زمانی است؟ برای فاز ۲ برج میلاد چه مشارکتهایی قرار است صورت گیرد؟
طی یک ماه آینده انشاءالله فراخوان مشارکت در اجرای پروژهها انجام میشود و چند شرکت خارجی برای سرمایهگذاری هم اعلام آمادگی کردند. برای فاز ۲ برج میلاد براساس طرح مصوب ماده ۵، کاربریهایی مشخص شده که به صورت ویژه دو قسمت در قالب اجرای کاخ جشنواره و مرکز تجارت جهانی مدنظر قرار گرفته است. با ۲ شرکت سرمایهگذاری خارجی و ایرانی در این زمینه در حال مذاکره هستیم و از آنجایی که هر دو پروژه با هم بیش از ۳۵ هزار میلیارد تومان حجم و اعتبار مالی نیاز دارد مشارکت با شرکتهایی خواهد بود که توانمندی مالی و فنی بهتری داشته باشند.
البته ما اطلاعرسانی عمومی را به صورت فراخوان انجام میدهیم که علاوه بر شفافسازی، بهترین پیشنهاد مدنظر قرار گیرد. همچنین ناگفته نماند که در پروژههای سرمایهگذاری انحصار نداریم تا هر سرمایهگذار با هر توانمندی بتواند در پروژههای مختلف مشارکت داشته باشد.
شهرداری تهران ویترین گستردهای برای موضوع سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی درنظر گرفته و تأکید میکنم که هر سرمایهگذار در هرکدام از حوزههای شهری که اعلام آمادگی کند، میتواند با شهرداری تهران همکاری داشته باشد و به هیچعنوان فضای انحصاری نداریم و فضا برای سرمایهگذاری کاملا شفاف قراردادها به صورت بردبرد خواهد بود.
آیا قرادادهای سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی در سامانه شفافیت بارگذاری میشود؟
ببینید! این مسئله در بخش سرمایهگذاریهای جدید کاملا اجرایی خواهد شد، ولی پروژههای قدیم که اسناد ۱۰ ساله دارد را اگر بخواهیم در سامانه شفافیت بگذاریم قابل بارگذاری جامع نیست و جامعیت ندارد، ولی پروژههای جدید، عقد قرارداد در سامانه شفافیت لحاظ میشود و علاوه بر این، ابتدا فراخوانها هم اعلام خواهد شد.
اصلاح ساختار در مجموعه سازمان سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی شهرداری تهران چگونه بوده است؟
اصلاح رویه و فرایند در این سازمان مدنظر قرار گرفته است که به نظرم اصلاح فرایند مهمتر از اصلاح ساختار است. پرژههای قدیم را آسیبشناسی کردهایم که چرا برخی به خروجی نرسیده است، لذا شاخصها طراحی شده که ملاکی برای قراردادهای آینده باشد. اگر مثلا در عرصهای بخواهیم مشارکت با شریک داشته باشیم، اگر در مالکیت ابهام باشد خساراتی به شهرداری وارد خواهد شد، لذا زمانی قرارداد مشارکتی را مدنظر قرار میدهیم که مجوزها و مالکیتها کاملاً مشخص باشد و به عبارتی مالکیت و مجوزهای لازم احراز شده باشد. از این طریق به شرکای سرمایهگذاریمان نیز اطمینان خاطر میدهیم که قرارداد چقدر شفاف است. از طرفی اگر نیاز به پروانه در پروژه باشد، آن را مقدم بر قرارداد کردهایم. به عبارتی، ابتدا پروانه صادر میشود، بعد قرارداد منعقد خواهد شد که نه شهرداری و نه شریک مالی آن دچار خسارات حقوقی و مالی شود. همچنین این اقدام مانعی جهت جلوگیری از توقف پروژه خواهد بود، لذا مالکیت و مجوزهای قانونی ابتدا ثبت میشود و بعد به نقطه فعالیت مشترک با شرکتهای سرمایهگذاری میرسیم.
میزان استقبال از مشارکت شرکتهای سرمایهگذاری با شهرداری تهران چقدر بوده است؟
در سالهای اخیر میزان قراردادهای جدید مشارکتی آنقدر کاهش یافته بود که حتی به یکی دو مورد هم نمیرسید،، ولی در دو ماهه گذشته قراردادها میزان آن افزایش یافته و علاقمندیهای جهت مشارکت سرمایهگذاری با شهرداری بیشتر شده است که این نشان میدهد روندها به خوبی پیش رفته که نتیجه این علاقمندی و اعلام آمادگیها جهت همکاری با شهرداری تهران در حوزه سرمایهگذاری در شش ماهه دوم امسال جامه عمل خواهد پوشید و این تفاوت فاحش مشخص خواهد شد.
درآمد شهرداری تهران در حوزه سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی طی سال جاری چگونه بوده است؟
سهم درآمدی ما براساس آنچه تکلیف شده ۲ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۱ بوده، ولی منابع آزاد شده و آنچه دراختیار معاونت مالی و اقتصادی شهرداری تهران قرار میگیرد ۶ هزار میلیارد تومان است؛ یعنی سه برابر آنچه که تکلیف داشتهایم برای شهرداری درآمدزایی شده است.
همچنین عرضه املاک در بورس کالا آغاز شده که این اقدام جدیدی بود و اولین بسته املاک تجاری نیز هفته آینده عرضه میشود و انشاءالله زودتر به منابع نقد تبدیل خواهد شد؛ لذا با این روند میزان درآمد تا پایان سال حتی به بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان خواهد رسید که قطعا به نظام توسعه شهرداری کمک خواهد کرد. ناگفته نماند که در کل سال ۱۴۰۰ فقط ۸۵۰ میلیارد تومان درآمد حاصل شد و امسال این روند بسیار افزایشی بوده است. پروژههایی هم که امسال در همایش فرصتهای سرمایهگذاری معرفی شد، تا زمانی که به درآمد و منابع مالی تبدیل شود حدود یک تا یکو نیم سال زمان میبرد و انشاءالله در این راستا نیز درآمدهای خوبی برای شهرداری تهران حاصل خواهد شد.
آیا با رویکرد جدید سازمان سرمایهگذاری، پروژهها سبب تولید سرانه خدماتی برای شهروندان خواهد شد؟
بله؛ رویکرد جدید سازمان سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی به صورتی است که پروژههای مشارکتی را به سمتی ببریم که سرانه تولید کند، مثلا به جای اینکه پروژه مسکونی بسازیم و سپس به فروش برسد و پول آن را به پیمانکار بدهیم که شهربازی راهاندازی و آن را اداره کند، مستقیم عرصهای را تعریف خواهیم کرد که سرمایهگذار شهربازی راهاندازی کند؛ آن را اداره و از این طریق تسریع در افزایش رفاه و سرانهها را برای شهروندان شاهد باشیم.
پروژه بزرگ تفریحی پارک آزادگان به کجا رسید؟
این پارک مجموعهای از فضای آبی و تفرجگاهی است که فراخوان آن تا یک ماه آینده اعلام خواهد شد. البته با چندین شریک و سرمایهگذار تفاهمهای اولیه هم منعقد شده و سرانجام این پروژه تا دوماه آینده مشخص میشود تا انشاءالله تا آخر سال پروژه بزرگ پارک آبی آزادگان به بهرهبرداری برسد.
در همایش فرصتهای سرمایهگذاری موضوع حمل و نقل عمومی مورد توجه بود، ماجرای راهاندازی خودروهای برقی اشتراکی چیست؟
بله، بعد از همایش فرصتهای سرمایهگذاری برای اولینبار تفاهمنامهای با سرمایهگذار بخش خصوصی امضا شد تا راهاندازی خودروهای برقی اشتراکی را که تولید داخل است، شاهد باشیم. در پارت اول این پروژه ۱۰۰۰ خودروی برقی اشتراکی جهت استفاده در محدوده مرکزی شهر درنظر گرفته شده که شهروندان در قالب کاربر میتوانند مشابه دوچرخههای اشتراکی در پایتخت از این خودروهای برقی با ظرفیت ۲ مسافر استفاده کنند. این خودروها فرایند مجوز آن در وزارت صمت در حال پیگیری است و ما هم همکاریهای لازم را با سرمایهگذار بخش خصوصی انجام میدهیم تا هر چه سریعتر این خودروها توسط شهروندان مورد استفاده قرار گیرد.