به گزارش خبرنگار گروه استانها خبرگزاری دانشجو، محمد حسین گودرز؛ با وجود گذر از نیمه اول فصل پاییز سهم کویر نشینان و شهر یزد جز یک باران نسبتا کوچک چیز دیگری نبوده است. انگار نه انار که کویر هم پاییزی دارد و باید بارانهای پاییزی در آن ببارد.
خشکسالی و کم آبی، وجود حیات در مرکز ایران را با خطر مواجه کرده، باوجود بارشهای چند سال اخیر بر اساس آمار جهانی ایران جزو کشورهایی است که دچار خشکسالی شدید شده و در معرض کم آبی قرار گرفته است. این بحران متوجه اغلب استان ها شده؛ با این حال به دلیل قرار گرفتن یزد در مرکز ایران کم بارش ترین استان کشور اعلام شده اندکی وضعیتش حادتر است.
طبق آمار منتشره، ميزان بارندگي ايران يك سوم ميانگين جهاني است؛ اما ما درحال حاضر دو برابر ميانگين جهاني در كشور آب مصرف مي كنيم. بي ترديد بقاي استان كويري يزد در گرو حل مسئله آب، اين مايه حيات است؛ ليكن اگر مشكل آب در زمان مناسب و به نحوي اصولي برطرف نشود، وضع به همين منوال پيش برود يزد در آينده به بياباني برهوت و غيرقابل سكونت تبديل خواهد شد كه ساكنان آن راهي جز مهاجرت به ديگر استانهاي كشور نخواهند داشت؛ البته مشروط بر اينكه آن موقع جايي براي سكونت وجود داشته باشد؛ زيرا در حال حاضر مشكل آب تنها مختص يزد نيست و زنگ خطر كم آبي مدتهاست كه در سطح كشور به صدا درآمده و بسياري از استانها با اين مشكل دست و پنجه نرم مي كنند.
در سالیان گذشته چند استان کشور از جمله یزد با مشكل كمبود آب شرب مواجه بودند، اکنون این میزان از انگشتان دست فرا تر رفته تا جائي كه حتي مازندران پرباران هم وارد جرگه استانهاي كم آب كشور شده است.
عوامل انسانی و طبیعی، هر دو بر آب و هوای زمین تأثیر میگذارند؛ فعالیتهای انسانی مقادیر زیادی دی اکسیدکربن و سایر گازهای گلخانهای را در جو منتشر کرده که آب و هوای زمین را تغییر داده است.
فرآیندهای طبیعی مانند تغییر در انرژی خورشید و فوران های آتشفشانی نیز بر آب و هوای زمین تأثیر میگذارد؛ اما این تغییرپذیری طبیعی قادر به توضیح گرمایش مشاهده شده از دهه ۱۹۵۰ میلادی نیست. در عوض، به احتمال بسیار زیاد بیش از ۹۵ درصد فعالیتهای انسانی، عامل اصلی این گرمایش بوده است و انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از فعالیت های انسانی در بالاترین سطح تاریخی خود قرار دارد و تأثیرات گسترده بر سامانه آب و هوایی داشته است؛ البته باید گفته شود که انتشار گازهای گلخانهای ناشی از فعالیتهای انسانی در سالیان اخیر در بالاترین سطح تاریخی خود قرار دارد.
فعالیت انسان مانند مصرف سوخت های فسیلی، شهرنشینی، جنگل زدایی و تغییر کاربری، به گرمایش جهانی در سراسر جهان کمک میکند.
اعلام خطر در استان یزد
تغییر دما و تغییر در الگوی بارش در استانهای کشور از جمله استان یزد منجر به سیل، خشکسالی، از دست دادن تنوع زیستی و کاهش بهرهوری کشاورزی میشود. بنابر این کشور باید خود را با یک خشکسالی گسترده آماده کند و برنامه ریزیهای لازم برای عبور از این شرایط را فراهم کند.
استان یزد به سبب موقعیت جغرافیایی خاص خود و و اقع شدن بر کمربند خشک و نیمه خشک، کم بارش ترین استان کشور محسوب میشود؛ اما توسعه استان در سه دهه گذشته به هیچ وجه متناسب با شرایط کم آبی استان نبوده است.
از طرف دیگر رخداد پدیدههای مانند خشکسالی، توفانهای گرد و خاک، بارشهای فراوان و سرمازدگی محصولات کشاورزی ناشی از پدیده گرمایش جهانی و افزایش دما به ویژه در فصل زمستان، شرایط زیست و سکونت در استان را با مشکلات روزافزون مواجه میسازد که این موضوع تبعات اجتماعی، اقتصادی و امنیتی گستردهای را برای استان در پی خواهد داشت.
عدم پیشرفت طرح توسعه استانی در یزد
با وجود خطر کم آبی و رسیدن به شرایط خشکسالی در استان یزد، سیاوش پاکدل مدیر بهرهبرداری و توسعه آب شرکت آب و فاضلاب استان یزد در گفتگوی گذشته خود با خبرگزاری دانشجو اعلام کرده بود: 330 روستای استان از طرق آبرسانی سیار استفاده میکنند و احتمال افزایش تعداد این روستاها در صورت افزایش دما و خشکسالی وجود دارد.
به گفته مدیر بهرهبرداری و توسعه آب شرکت آب و فاضلاب استان یزد، به دلیل از دست رفتن منابع آبی ناشی از کم بارشی چارهای جز آبرسانی سیار نداریم که در تلاش هستیم با افزایش ناوگان، آبرسانی سیار را برای گذر از بحران تقویت کنیم.
با وجود این مشکلات سوالی که پنهان مانده این است که برنامه توسعه استان یزد پس از سه دهه به کجا رسیده؟ آیا پس از سه دهه آبرسانی با تانکر به روستاییان جزئی از پیشرفت برنامه توسعهای استان بوده است؟