گروه شهرسازي اسلامي؛ جمعي در پي احياي هنر معنادار

گروه علمي «خبرگزاري دانشجو»؛ در ادامه معرفي مراكز و كانون هاي علمی فعال دانشجويي، اين هفته به معرفي يكي از مراكز فعال دانشجويي در زمينه هنر اسلامي در دانشگاه تهران با نام «شهرسازي اسلامي» خواهيم پرداخت.

 

اين كانون كه متشكل از تعدادی از دانشجویان دوره کارشناسی رشته‌های معماری و شهرسازی پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران مي باشد، كار خود را از آبان ماه سال 1389 آغاز كرده و تا كنون ادامه دارد.

 

 

با وجود گذشت 30 سال از انقلاب بزرگ ملتی مومن و با تقوا که در جهت رسیدن به الگو‌هایی اسلامی در تمام سطوح و وجوه زندگی خود صورت گرفت، هنوز دروس آکادمیک دانشگاه‌های کشور به ویژه در حیطه هنر، رنگ و بویی از اصول و قواعد اسلام ندارد و اگر در گوشه و کنار، آثاری از جنس اسلام و انقلاب دیده می‌شود، خروجی دروس دانشگاهی نیست، بلکه تنها ناشی از دغدغه‌های فردی و یا جمعی تعدادی از هنرمندان متعهد است که با مشقت بسیار پای در راهی سخت گذاشته‌اند، تا مبادا چراغ انقلاب در حوزه‌های مرتبط با هنر خاموش شود.

 

در این بین حتی وجود پسوند اسلامی در برخی دروس و منابع تنها شامل ارائه‌ نگرشی موزه ای و غیر قابل مصرف از کاربرد اصول اسلامی در این رشته ها است که ناشی از سطحی نگری بسیار در این حوزه ها دارد. آغاز به کارگروه «شهرسازی اسلامی» از همین احساس نقصان و کمبود در دروس دانشگاهی شروع شد.

 

کمبود در نگاه عاقلانه و دین مدارانه به انسان در برنامه‌ریزی‌ شهرها، نبود نگاه اسلام شناسانه به زندگی اجتماعی انسان در طراحی شهرها، نگاه صرفا مقلدانه به غرب و مبانی نظری آن‌ها در آموزش‌های دانشگاهی، عدم تشویق و ترغیب دانشجویان به نظریه‌پردازی برآمده از دین و حتی برآمده از بومی‌گرایی و غيره در راستای رفع کمبودها، تعدادی از دانشجویان دغدغه مند در حوزه علمی و دینی، از دل بسیج دانشجویی، در صدد برآمدند تا پای در راهی بگذارند که نتیجه‌ آن اسلامی کردن شهرسازی کشور باشد، چه در زمینه برنامه‌ریزی شهری و چه در زمینه طراحی شهری، باشد که باعث رضایت حضرت حق شود.

 

 

هدف اصلی گروه، رسیدن به مبانی نظری سازمان‌دهی و ساخت شهر، بر اساس اصول اسلامی منبعث از قرآن و احادیث و عقل است. شهری با قابلیت پاسخگویی به نیاز های بشر در تمام زمان ها و مکان ها؛ چراکه در صورت عدم تفهیم این موضوع، هیچ گاه مسئولان تن به کار نشدنی نخواهند داد.

 

در نهایت هدف غایی رسیدن به «صورت» برآمده از «سیرت» اسلام برای شکل‌دهی کالبدی به فضای زندگی انسان(خلیفه الله) است، در واقع این شکل دهی، به وجود آوردن فضایی است برای یک انسان خداباور، براي رسیدن به اهداف متعالی و بلندی که پروردگارش برای او در نظر گرفته است.

 

اگرچه اهداف بلند مدتِ مذکور، راستای اصلی فعالیت های این هم اندیشی ها را تشکیل می دهد، اما شرایط کشور نیز در حین مطالعات ان شاءالله مورد بررسی قرار خواهد گرفت و جستاری در موانع رسیدن به این اهداف و در مقابل ارائه‌ راهکارها در حد توان گروه، شاید بتواند بطور کاربردی‌تری در عصر حاضر مورد توجه قرار گیرد.

 

لذا اهداف کوتاه مدت و فرعی در نظر گرفته خواهد شد که راه را برای تحقق آرمان های موردنظر هموار كند.

 

 

موضوعات اصلی‌ای که به نظر می‌رسد باید مورد بررسی قرار گیرد عبارتند از:

 

آشنایی با علوم اسلامی(فقه، اصول، فلسفه، عرفان و غيره)

 

انسان‌شناسی اسلامی

 

جامعه‌شناسی اسلامی

 

آشنایی با اصول شهرسازی سنتی و بومی در سرزمین‌های اسلامی

 

ریشه‌یابی اصول شهرسازی غرب

 

 

شروع فعالیت گروه با شکل‌گیری یک نشست با دکتر نقی‌زاده از اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران آغاز شد.

 

وي در حال حاظر به نوعی پرچمدار ارائه نظریات در مورد شهرسازی اسلامی است.

 

بعد از این نشست، حلقه‌ مطالعاتی با محوریت کتاب «معماری و شهرسازی اسلامی» اثر دکتر نقی‌زاده شکل گرفت و حاصل آن ارائه‌ خلاصه‌ای از این کتاب 600 صفحه‌ای شد.

 

به موازات این حلقه مطالعاتی، وبلاگ گروه نیز فعالیت خود را آغاز نكرد، تا هم نمود بیرونی گروه در فضای علمی کشور و هم مکانی براي تبادل نظرات اعضای گروه و سایر علاقه‌مندان به این حوزه باشد.

 

در حدود آذر ماه سال 90 تصمیم گرفته شد تا براي تسهیل در فهم منابع دین و کاربرد آن‌ها در استخراج مبانی نظری یک دوره کلاس «آشنایی با علوم اسلامی» برگزار شود تا به صورت کلی یک آشنایی مقدماتی با علومی مثل فقه، اصول فقه، فلسفه، عرفان و غيره حاصل شود.

 

در روند کلاس تا به امروز، در مورد فقه و اصول فقه بحث شده و از اوایل فروردین وارد مباحث فلسفه و عرفان خواهد شد.

 

 

ادامه کلاس «آشنایی با علوم اسلامی»

 

برگزاری نشست‌هایی با اساتیدی که تا حدودی در این مسیر دغدغه دارند.

 

لازم به ذكر است، راه ارتباط با اين گروه از طريق وبلاگ www.20ct.mihanblog.com مي باشد.