حيات وممات انقلاب اسلامي وابسته به علوم انساني اسلامي است

به گزارش گروه علمي «خبرگزاري دانشجو»، در آستانه برگزاری نخستین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی جمعی از صاحب نظران این حوزه به ارائه نظرات خود پرداختند:

 

 

عادل پيغامي در تعريف علوم انساني اسلامي اظهار كرد: علوم اسلامي، در مباني فلسفي 11 گانه انسان شناسي، هستي شناسي، ‌غايت شناسي و... برگرفته از مباني اسلامي است.

وي ادامه داد: پس از اتصال پسوند اسلامي به واژه علوم انساني،معاني متفاوتي ايجاد مي‌شود كه شامل، مسلمان بودن فاعلان توليد كننده علوم انساني اسلامي، تولید این علم در جغرافیای اسلامی، علوم انسانی اسلامی برگرفته از منابع اسلامی است.

پيغامي داشتن علوم انساني اسلامي را براي جامعه اسلامي ضروري خواند و خاطر نشان كرد: لازمه دستيابي به علوم انساني اسلامي در گرو تحقق "چهارده حلقه زنجيره توليد دانش" در اين عرصه است، كه كل اين فرضيه به حوزه مديريت دانش مي پردازد.

عضو هيئت علمي دانشگاه امام صادق(ع) با يادآوري بر اينكه دستيابي به اين علوم تنها از راه تحقق حلقه‌هاي اين زنجيره امكان پذير است تاكيد كرد: اگر هر كدام از حلقه ‌هاي اين زنجيره ناقص باشد، سيستم توليد و خروجي نهايي،‌آن چيزي كه بايدباشد،‌نخواهد بود. 
 

 پيغامي تصريح كرد: هنگامي كه با توجه به اين حلقه كارهاي جنبش نرم افزاري و توليد علم در سي سال بعد از انقلاب و حتي در برخي حوزه‌هاي علوم انساني اسلامي مانند مباحث اقتصاد اسلامي را مورد بررسي قرار ‌دهيم،درمي‌يابيم كه بعضي از اين خروجي‌ها،‌كاركرد لازم دانش را ندارند، يعني علاوه بر اينكه  نمي ‌توانند كاركرد علمي داشته باشند، نه كشف از واقعيت دارند و نه مي‌توانند كاركردهاي نظري داشته و امور را اداره كنند.

وي افزود: نظريه پردازي، شاخص سازي،تعيين جايگاه علوم انساني در كشورداري، فرهنگ سازي و رفتارسازي مديريت آموزشي و پژوهشي و نظام كارآمد آموزشي و پژوهشي، مديريت اطلاعات، مديريت دانش، آينده پژوهي ، مطالعه تاريخ علم و وقايع علوم مضاف و علوم درجه 2، توجه به مديريت منابع انساني اسلامي، رصد و شناسايي وضعيت موجود علوم انساني در جامعه، مسئله يابي نيازهاي مسلمانان و ايران اسلامي، شناسايي مسائل مديريتي و پشتيباني، توجه به بودجه اقتصادي براي توليد علوم انساني و... زيرساخت هاي لازم براي دستيابي به علوم انساني اسلامي است.
 

وي با تاكيد بر اينكه پويايي يك جامعه وابسته به دانش و معرفت آن جامعه است، ‌خاطرنشان كرد: انقلاب اسلامي ايراني بدون علوم انساني اسلامي معنا ندارد و حيات و ممات اين انقلاب وابسته به علوم انساني اسلامي است.

پيغامي در پايان علوم انساني اسلامي را تنگه احد انقلاب اسلامي خواند و اظهار كرد: آرمان‌هاي انقلاب اسلامي نشات گرفته از شاخه‌هاي مختلف علوم انساني اسلامي است كه بايد در تمامي آنها به مدل علوم انساني بومي و ارزشي ايراني اسلامي دست يابيم.

معاون پژوهشی پژوهشگاه المصطفی :اصطلاح اسلامی سازی برتراز بومی سازی است

 

در گفت و گويي ديگر حجت الاسلام و المسلمین حسن خیری با اشاره به جهت دار بودن علوم انسانی گفت: علوم انسانی علمی جهت دار و مبتنی بر علم انسان است.

وی خواستگاه علوم انسانی اسلامی را  مبانی هستی شناسی و اسلام شناسی دانست و افزود: برای تولید علوم انسانی اسلامی باید تمام استدلال ها برگرفته از منابع انسانی اسلامی باشد. یعنی هم از منابع اسلامی و هم از روش های تجربی استخراج شود.

معاون پژوهشی پژوهشگاه بین المللی المصطفی با نفی نکردن علوم انسانی فعلی گفت: یافته های علوم انسانی فعلی در برخی مسائل می تواند کاربردی باشد، اما با توجه به اینکه خواستگاه جامعه ما اسلامی است، علوم انسانی فعلی پاسخگوی نیازهای اسلامی ما نخواهد بود، چرا که نگاه اسلام به انسان تک بعدی نیست.

وی بیان رویکرد و نظریه در انجام تحقیقات را دارای اهمیت خواند و افزود: همانطور که برای ایجاد توسعه انسان شاخص هایی در عرصه های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی تعریف شده است در انجام تحقیقات نیز باید به نیازهای انسان در هستی توجه ویژه ای شود.

عضو پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: در علوم انسانی فعلی توسعه انسان بر مبنای عدالت و حق الناس شکل نگرفته است و این برای جامعه ما پذیرفتنی نیست، از این رو باید شاخص هایی بر اساس مبانی اسلامی تولید شود. 

خیری بومی سازی علوم انسانی فعلی را مبتنی بر فرهنگ اسلامی خواند و تصریح کرد:  جایگزینی واژه اسلامی سازی بهتر از بومی سازی  است. اسلامی سازی به معنای روشن کردن  خط مشی مبتنی بر اسلام است و اگر در مسیر با موانعی روبرو شویم می توانیم علاوه بر بهره گیری از منابع اسلامی با استفاده از روش های قیاسی، تجربی و تأملی مسائل را برطرف کنیم.