به گزاش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، آرتروز یا استئوآرتریت شایعترین بیماری از دسته التهاب مفاصل است. در این بیماری غضروف مفصل صدمه دیده و کمکم از بین میرود. آرتروز ممکن است هر مفصلی را درگیر کند اما مفاصل بزرگ که وزن بدن را تحمل میکنند مثل مفاصل زانو و ران و ستون فقرات بیشتر در معرض ابتلا هستند.
اصلیترین علایم این بیماری چیست؟
آرتروز علایم زیادی دارد ولی 3 علامت آن شایعتر و مشخصتر هستند؛ اولی خشکی پس از استراحت است، به این معنی که گاهی اوقات وقتی مفصل بهمدت طولانی بیحرکت مانده باشد و بخواهد فعالیت کند درد خواهد داشت. شاید دیده باشید که بیماران مبتلا به آرتروز زانو صبحها که از خواب بیدار میشوند به سختی راه میروند اما بعد از مدتی کمکم راه رفتنشان به حالت عادی بازمیگردد. خشکی مفاصل بعد از یک دوره طولانی عدم فعالیت بسیار شایع است ولی به ندرت بیشتر از نیم ساعت طول میکشد.
دومین علامت کاهش انطاف پذیری است؛ بههمین دلیل بیماران مبتلا به آرتروز نمیتوانند به راحتی مفاصل خود را خم و راست کنند و برای علامت بعدی هم میتوان به درد در مفصل اشاره کرد. توصیه میشود کسانی که بیشتر از دو هفته چنین علایمی را در مفاصل خود دارند حتما به پزشک مراجعه کنند.
چه اتفاقی میافتد که کسی به آرتروز مبتلا میشود؟
علت ایجاد این بیماری هنوز به طور واضح شناخته نشده است ولی چند عامل وجود دارد که میتواند زمینه ساز ابتلا به آرتروز باشد، یکی سن بالا است که این بیماری معمولا در افراد بالای 40 سال دیده میشود. مورد دوم جنس، چون آرتروز در خانمها بیشتر از آقایان بروز میکند ولی دلیل آن هنوز به درستی مشخص نشده است، مورد بعدی ناهنجاری های مادر زادی استخوانی و یا صدمه به مفصل است. آرتروز در ورزشکاران حرفهای که مدام در معرض ضربه خوردن هستند بسیار شایع است مثلا در فوتبالیستها صدمات غیر ورزشی مثل تصادفات رانندگی هم زمینه را برای آرتروز مهیا میکند.
افرادی که دارای درد ورم مفاصل، «التهاب استخوانها» و غضروف و به ویژه «بیماری آرتروز» هستند معمولا شبها درد بسیار زیادی را تحمل میکنند. گفتنی است دورههای استراحت طولانی مدت مانند خواب به دلیل عدم تحرک بدن میتواند درد این افراد را بیشتر کند. بررسیها نشان میدهند علت این امر میتواند به دلیل تراکم بیش از حد مایع دور سلولی، «پروتئین» و مواد زائد اطراف «مفاصل» به دلیل بیتحرکی طولانی مدت شود.
در بدن انسان مکانیسمهایی برای خارج کردن مواد زائد از مفاصل وجود دارد که این فرآیند در شبها کندتر صورت میگیرد و به این علت درد و سختی مفاصل و به دنبال آن بدخوابی میتواند باعث «افسردگی» و «تغییرات خلق و خو» در مبتلایان به «آرتروز» در طول روز شود. پزشکان توصیه میکنند مبتلایان در خصوص روشهای کمکی برای رفع این مشکل حتما با پزشک متخصص مفاصل و ارتوپدی مشورت نمایند.
جهت کاهش درد مفاصل میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
کاهش بار مفصل: بیماران مبتلا به آرتروز یا مفصل ران باید از ایستادن طولانی مدت، زانو زدن و چمباتمه زدن خودداری کنند. بیماران چاق باید وزن خود را کاهش دهند رعایت دورههایی از استراحت در طول روز ممکن است مفید باشد اما بیحرکت کردن کامل مفصل دردناک لازم نیست.
گرما درمانی و فیزیوتراپی:
گرما درمانی سبب کاهش درد و خشکی مفاصل و ماهیچهها میشود. حمام آب گرم و کمپرس حوله گرم برای این افراد توصیه میشود. استفاده متناوب از گرما و سرما برای کاهش درد و التهاب مفاصل بسیار خوب است.
استفاده از رژیم غذایی مناسب در بیماری آرتروز:
تغذیه مناسب، کلید اصلی جلوگیری از انواع بیماریها از جمله آرتروز است رژیم غذایی حاوی فیبر، مصرف بیشتر میوهها و سبزی جات تازه، دانهها و غلات سبوس دار توصیه میشود. این مواد سبب کاهش التهاب مفاصل میشود.
مصرف ماهیهای آبهای سرد از جمله ماهی آزاد، ساردین و شاه ماهی توصیه میگردد. مصرف چربیهای اشباع، روغنهای هیدورژنه یا جامد، شکر و غذاهای چرب و سرخ کرده توصیه نمیگردد چرا که اسیدیته محیط داخلی مفاصل را افزایش داده و سبب التهاب و درد بیشتر مفاصل میشود. گوشتهای پرچرب، تخم مرغ، مارگارین، کره، کافئین و الکل و محصولات لبنی باید از رژیم غذایی حذف شوند توصیه میشود که حداقل 6 تا 8 لیوان آب در طول روز جهت دفع سموم از بدن مصرف شود و از مصرف دخانیات اجتناب شود.
منبع: جام