گروه اندیشه «خبرگزاری دانشجو»- عبدالعلی مهدی، اهل بیت عصمت و طهارت علاوه بر اینکه یادگاران پیامبر اکرم (ص) هستند، رکن رکین هدایت امت اسلامی میباشند. رها کردن ایشان و عدم تمسک به ایشان همان گمراهی است که خداوند در قرآن نسبت به آن هشدار داده است. از آنجا که خداوند هیچ گاه از هیچ امتی ایمان را قبول ننموده است، الا اینکه بعد از ایمان آوردن ایشان را دچار امتحانات سخت نموده است.
امت پیامبر اکرم (ص) از این سنت الهی مستثنی نمیباشند و خداوند برای این امت نیز امتحانات مختلفی قرار داده است. محور ابتلا و آزمایش این امت اهل بیت عصمت و طهارت و دشمنان عترت پیامبر می باشند. کربلا یکی از بزرگترین صحنههای امتحان و ابتلا بود. که این امتحان و ابتلا هم چنان ادامه دارد و تا قیام حضرت مهدی علیه السلام ادامه خواهد داشت.
کربلا هرچند صحنه امتحان برای امت اسلام بود و معارف کربلا تا قیام امام زمان موضوع امتحان امت اسلامی خواهد بود، اما حیثیت دیگر کربلا نشان دادن راه درست برای آیندگان است. روشن کردن راه حق برای همه مسلمین تا زمان ظهور تا در فتنه کور بنی امیه دچار انحراف نشوند.
تاکتیک های بنی امیه در جنگ با پیامبر
بنی امیه بیش از چهل سال بر شام حکومت کرده بودند و فضای اعتقادی و فرهنگی شهر شام توسط بنی امیه مهندسی فرهنگی شده بود. بنی امیه که هم چنان اصرار بر عقائد جاهلی خود داشتند پشت چهره نفاق اسلام را وسیله ای برای حکومت و قدرت سیاسی قرار داده بودند، اما پشت پرده بنی امیه مبارزه با اصل اسلام و رسول الله (ص) بود، اما تاکتیک بنی امیه برای مبارزه با اسلام در زمانهای متفاوت، مختلف بود. زمانی طرح ترور پیامبر را ریختند و عملی نمودند هر چند در این کار ناموفق بودند، اما دست از توطئه برنداشتند و جنگ های مختلفی بر علیه اسلام به راه انداختند. پیامبر اکرم با حمایت امیرالمومنین علیه السلام بر تمام این مشکلات فائق آمد. بی شک اگر نبود شجاعت، رشادت و ایثار امیرالمومنین این خطرات از امت نو جوان اسلام رفع نمی شد.
پس از فتح مکه بنی امیه فهمید که نمی تواند در صحنه رویارویی نظامی، با پیامبر به ستیز بپردازد. از این رو چهره نفاق را برگزید و تاکتیک خویش را عوض کرد و در آستانه فتح مکه ابوسفیان منافقانه ایمان آورد، اما هیچ گاه از توطئه و کار شکنی بر علیه اسلام خسته نشد و پس از او آل ابو سفیان راه او را ادامه دادند.
نکته بسیار مهم در این میان که نشان از عمق کفر و اوج نفاق ایشان دارد این است که ایشان همواره در صدد انتقام جویی از شکست بدر و احد و در مقابل پیامبر داشتند. ایشان از آنجا که بر عقائد جاهلی خویش باقی بودند جنگ بدر را پایان یافته تلقی نکرده اند، از این رو تا جایی که توان داشت بر انتقام از بد و کشته های مشرک بدری از آل رسول الله تاکید داشتند و این غایت را به شدت پی گیری میکردند و از رئوس سیاست های کلی ایشان بود.
جنگ پنهان با رسول خدا
چگونه می توان در امتی که محبوب ایشان رسول الله است و ایمان به رسول خدا رکن اعتقاد ایشان است، امتی که همه شرافت خویش را از رسول خدا به دست آورده اند با رسول خدا به مبارزه پرداخت؟ از این رو بنی امیه برای مبارزه با پیامبر باید راهی را بروند که مورد انکار قاطبه جامعه اسلامی قرار نگیرند . لذا به جای اینکه به شخص پیامبر حمله کنند به کسی که قرآن او را جان پیامبر می خواند حمله کردند. آری امیرالمومنین علی بن ابیطالب علیه السلام نفس پیامبر است و شکستن شخصیت امیرالمومنین صلوات الله علیه یعنی شکستن شخصیت پیامبر و توهین به علی علیه السلام توهین به پیامبر است و از بین بردن معارف علوی همان نابود کردن دین رسول خدا است از این جهت است که نهایت تلاش خویش را برای مضمحل نمودن آثار اهل بیت نمودند. تا جایی که امیرالمومنین علیه السلام را مورد لعن قرار داده و شیعیان و محبین ایشان را به شهادت رساندند و در نهایت گمان ایشان این بود که آخرین بازمانده از سلاله نبوی و آل علی علیه السلام حضرت اباعبد الله الحسین علیه السلام است. از این رو ایشان را در کربلا با این انگیزه به شهادت رساندند.
پیروزی بنی امیه بر پیامبر به گمان یزید
ایشان اکتفا به شهادت ابا عبدالله الحسین علیه السلام نکردند. برای اینکه پیروزی خویش را کامل کنند. خاندان عصمت و طهارت را به اوج ذلت برسانند و مستانه پیروزی خویش را جشن بگیرند، اهل بیت امام حسین علیه السلام را با ظلم و ستم اسیر کرده و به شهر شام وارد کردند. در نگاه یزید اسارت خاندان پیامبر پیروزی بر رسول مکرم اسلام بود. پیروزی بر آن پیامبر خدا به وسیله جنگ نهان و پشت پرده نفاق. هرچند شهادت مظلومانه امام حسین علیه السلام ظلمی بزرگ بر رسول الله بود، اما هیچ گاه نباید ظلم بنی امیه در شام را فراموش نمود.
ظلم یزید به اهل بیت در شام
به نظر حسن بن علی الطبری، اهل بیت را سه روز پشت دروازه شام نگه داشتند، شهر را زیور بستند، به گونهای که چشمی ندیده بود. سپس پانصد هزار نفر از مردم شام از زن و مرد با دف و طبل و بوق و دهل از خانههایشان بیرون آمدند و در حالی که جامه نو پوشیده بودند و خود را آراسته بودند به دیدن اسرار رفتند.
سید بن طاوس در مورد این واقعه مینویسد: «وقتی اسرای کربلا نزدیک شهر دمشق رسیدند، ام کلثوم نزد شمر بن ذی الجوشن رفت و گفت: ما را از دروازهای ببر که تماشاچیان کمتر حضور داشته باشند و به سپاه بگو این سرها را از محلها دورتر ببرند تا نگاه مردم کمتر به ما بیفتد. اما شمر در اثر خباثت و پلیدی که داشت دستور داد سرها را بالای نیزهها زدند و در میان محملها قرار دادند و آنان را از میان تماشاچیان عبور دادند»
عبیدالله بن زیاد پس از کسب تکلیف از یزید بن معاویه در خصوص اسرای کربلا، دستور اعزام آنها را به سوی شام صادر کرد. طبری مینویسد: «عبیدالله بن زیاد دستور داد زنان و کودکان حسین(ع) را آماده کنند و دستور داد طوق آهنین به گردن علی بن حسین(ع) نهادند. سپس آنها را همراه محفز بن ثعلبه عایذی و شمر بن ذی الجوشن روانه کرد که پیش یزید بروند».
در اخبار الطوال نیز آمده است: «ابن زیاد، علی بن حسین(ع) و زنانی که همراهش بودند را با زحر بن قیس، محقن بن ثعلبه و شمر بن ذی الجوشن یزید بن معاویه به شام فرستاد»
باب ساعات
سهل بن سعد ساعدی ورود کاروان اسرا به دمشق را چنین توصیف کرده است: «به سوی بنت الهدی حرکت میکردم تا به دمشق رسیدم. شهر را دیدم با رودخانههای پر آب و درختان انبوه که بر در و دیوار آن پردههای زیبا آویخته شده بود و مردم شادی میکردند و زنانی را دیدم که دف و طبل میزدند! با خود گفتم شامیان عیدی ندارند که ما ندانیم. گروهی را دیدم که با یکدیگر سخن میگفتند. به آنان گفتم:« مردم شام عیدی دارند که ما از آن بیخبریم؟» گفتند:« ای پیرمرد، گویا تو بیابانگردی!» گفتم:« من سهل بن سعدم که محمد صلی الله علیه و آله را دیدهام.» گفتند:« ای سهل! تعجب نمیکنی که چرا آسمان خون نمیبارد؟ و زمین ساکنان خود را فرو نمیبرد؟!» گفتم:« مگر چه شده؟» گفتند:« این سر حسین فرزند محمد است که از عراق به ارمغان آوردهاند!» گفتم:« وا عجبا !! سر حسین علیه السلام را آوردهاند و مردم شادی میکنند؟ آنان را از کدام دروازه وارد میکنند؟» اشاره به دروازهای کردند که آن را «باب ساعات» میگفتند. در همان هنگام دیدم پرچمهایی یکی پس از دیگری نمایان شدند. ابتدا سری نورانی و زیبا را بر سر نیزهای دیدم... بر امام زین العابدین و خاندان او سلام کردم و خود را معرفی نمودم. گفتند:« اگر میتوانی چیزی به آن نیزهدار که سر امام را میبرد بده تا جلوتر برود و اینجا نایستد که ما از تماشاچیان در زحمتیم!» رفتم و یکصد درهم به آن نیزه دار دادم که شتاب کند و از بانوان دور شود.»
کینه های یزید
یزید نهایت ظلم و اهانت را که می توانست در حق اهل بیت رسول خدا مرتکب شود انجام داد . چرا ؟ بی شک یزید در پی انتقام جویی از آل رسول الله به خاطر جنگ بدر بود. اجداد مشرک و کافر او در جنگ بدر و جنگ هایی که قریش با رسول الله داشت توسط امیرالمومنین به درک واصل شده بودند . لذا یزید زمامدار اموی شام این کینه را در سینه داشت و آن کینه را درباره اباعبد الله الحسین علیه السلام و اهل بیت او پرداخت. از این جهت است که یزید این کینه و بغض دیرینه را اینگونه با اعمال و گفتار خویش اظهار می کند.
درباره ورود اهل بیت به دربار او آورده اند: زنان و بازماندگان اهل بیت در حالى که با ریسمان به هم بسته شده بودند، به مجلس یزید آورده شدند. امام سجاد (علیه السلام) هنگام ورود، به یزید فرمودند: «تو را به خدا قسم میدهم اگر رسول خدا (صلى الله علیه وآله) ما را با ین وضع ببیند، فکر میکنى چه خواهد کرد» یزید دستور داد ریسمانها را بریدند. سپس زنها را پشت سرش جاى دادند و آنگاه سر بریده امام حسین (علیه السلام) را مقابلش نهادند. چون زینب (علیها السلام) چشمش به سر برادر افتاد، گریبان خویش را پاره کرد و فرمود: «حسین عزیزم! اى محبوب رسول خدا! اى فرزند مکه و منا! اى پسر فاطمه زهرا ـ بانوى بانوان جهان ـ اى فرزند دختر مصطفى!» و تمام مجلس به گریه افتاد.
یزید با چوب به لب و دندان امام میزد و کینه خود را با اشعارى بدین مضمون ابراز میکرد: «اى کاش بزرگان طایفه من که در جنگ بدر کشته شدند، حاضر بودند و میدیدند که طایفه خزرج چگونه از شمشیر زدن ما به جزع آمدهاند و مینالند تا از دیدن این منظره، فریاد شادى آنان بلند شود و بگویند: اى یزید! آفرین برتو! دستت درد نکند! ما بزرگان بنى هاشم را کشتیم و آن را به حساب جنگ بدر گذاشتیم. امروز در مقابل آن روز!»
اما یزید تنها توجه به یک انتقام جویی نژادی نمی کند. کینه یزید در حقیقت صرفا برای ریخته شدن اجداد مشرکش نمی باشد. در حقیقت بغض و کینه یزید با اصل دعوت رسول خدا می باشد. از این جهت این که یزید می گوید:« امروز در مقابل آن روز» باید این جمله را این گونه معنا کرد امروز که بر زعم یزید کفر بر ایمان پیروز شد در مقابل آن روز که کفر از ایمان شکست خورد.
به سر مستی یزید و افعال مستانه او را نباید صرفا در قالب یک سرور و خوشحالی که یک فاتح در جنگ به دست می آورد نگاه کرد؛ چرا که معاویه و یزید برای حفظ پایه های خلافت ننگین خویش بسیاری از بزرگان صحابه و محبین امیر المومنین و شیعیان ایشان را کشتند و یا به شهادت رساندند، اما در خصوص هیچ یک از این کشتار ها سرمست نمی شوند و این گونه اظهار شعف و شادی نمی کنند. کشتن امام حسین علیه السلام و اسارت اهل بیت مکرم آن امام شهید؛ در نگاه یزید اتمام جریان آل علی و پایان کار اهل بیت بود.
به گمان او دیگر بنی امیه به هدف خود رسید و اسلام به نفع ایشان مصادره شد و دیگر می تواند به بهانه اسلام بر مردم حکومت کند و رقیبی که ادعای محق بودن به خلافت داشته باشد در میان نیست. او با خاطری آسوده می نوشی میکرد؛ چرا که دیگر اسلام یعنی آنچه که بنی امیه میگوید و دین یعنی آنچه که یزید به آن فتوا دهد. گویی یزید یقین حاصل کرده بود که آرزوی دیرین معاویه با واقعه جانسوز عاشورا به ثمر نشسته است . آرزوی دیرین معاویه نبود جز اینکه نام رسول خدا را دفن کند. از این رو یزید آشکارا فریاد زد :« لعبوا هاشم با الملک فلا/ خبر جاء و لا وحی نزل» بنی هاشم (کنایه از پیامبر و امیر المومنین) با حکومت و ملک بازی کردند نه خبر آمده است و نه وحیی نازل شده است.
اوج پیروزی یزید همان درهم شکستن بنی امیه
نقطه ای که اوج پیروزی یزید به حساب می آمد همان اوج شکست یزید شد. در همان جایی که در اوج فخر فروشی و مغرور از پیروزی بود بزرگترین شکست را متحمل شد؛ چراکه زینب کبری سلام الله علیها به اذن امام زمانش حضرت سجاد در دربار یزید و در قلب دشمن ایستاد و در مکانی که سال ها دستور سب و لعن علی علیه السلام می شد به یزید نهیب زد و دختر علی بن ابیطالب حیدر کرار خطبه ای رسوا کننده در دربار یزید خواند و یزید را به گونه ای رسوا کرد که یزید به دنبال راهی می گشت تا گناه کشته شدن امام حسین علیه السلام را از دامن خویش پاک کند.
طنین فریاد زینب کاخ بنی امیه را فرو ریخت
آری طنین فریاد زینب کبری کاخ سبز یزید را بر سر او خراب کرد، آنگه که زینب فریادش بلند مىشود: «اظَنَنْتَ یا یَزیدُ حَیْثُ اخَذْتَ عَلَیْنا اقْطارَ الْأرْضِ و افاقَ السَّماءِ فَاصْبَحْنا نُساقُ کَما تُساقُ الْاسارى انَّ بِنا عَلَى اللَّهِ هَواناً وَ بِکَ عَلَیْهِ کَرامَةً؟ شَمَخْتَ بِانْفِکَ!) « بحارالانوار، ج 45/ ص 2». اى یزید! خیلى باد به دماغت انداختهاى تو خیال مىکنى اینکه امروز ما را اسیر کردهاى و تمام اقطار زمین را بر ما گرفتهاى و ما در مشت نوکرهاى تو هستیم، یک نعمت و موهبتى از طرف خداوند بر توست؟! به خدا قسم تو الآن در نظر من بسیار کوچک و حقیر و بسیار پست هستى و من براى تو یک ذره شخصیت قائل نیستم.
نام ما اهل بیت محو شدنی نیست
شاید برخی بگویند ریختن آبروی یزید در قبال کشتن امام حسین علیه السلام چگونه پیروزی برای اهل بیت خواهد بود ؟ مگر ریختن آبرو را می شود پیروزی به حساب آورد؟
باید گفت که یزید آبرویی نداشت که بخواهد ریخته شود بلکه مراد از ریختن آبروی یزید برملا ساختن مکر بنی امیه و آشکار ساختن راه حق است. از آنجا که تبلیغات و سیاست های وسیع و گسترده بنی امیه باعث شده بود که اهل شام و بسیار ی از بلاد حق و حقیقت اسلام را متجسد در بنی امیه می دانستند حرکت کاروان اسرا این بت بزرگ را برای همه حق جویان شکست تا راه هدایت باز باشد .آری! ابراهیم نبی با شکستن بت ها و فهماندن این مطلب که بت ارزش پرستیدن ندارد در جنگش با نمرود زمان پیروز شد اگر چه او را نمرودیان در آتش انداختند. هرچند که به فضل الهی آتش گلستان شد اما اگر آتش گلستان هم نمی شد باز پیروز این جنگ حضرت ابراهیم بود. هر چند تقدیر الهی این بود که بت سقیفه و زمام داران سقیفه تبار در طوفان بلایا توسط اهل بیت شکسته شود.
زینب کبری به این حقیقت بزرگ در دربار یزید اشاره کرده و با صدایی بلند شکست ناپذیری جبهه حق را اعلام کرد. در پایان فرمایشاتش اینطور بیان می کنند:«یا یَزیدُ! کِدْ کَیْدَکَ وَ اسْعَ سَعْیَکَ ناصِبْ جَهْدَکَ فَوَ اللَّهِ لا تَمْحوا ذِکْرَنا وَلا تُمیتُ وَحْیَنا» (بحارالانوار، ج 45/ ص 135). زینب علیها السلام به کسى که مردم با هزار ترس و لرز به او «یا امیرالمؤمنین» مىگفتند، خطاب مىکند که یا یزید! به تو مىگویم: هر حقّهاى که مىخواهى بزن و هر کارى که مىتوانى انجام بده اما یقین داشته باش که اگر مىخواهى نام ما را در دنیا محو کنى، نام ما محو شدنى نیست؛ آن که محو و نابود مىشود تو هستى.
اما درک اينکه همه توطئه هاي بني اميه در بستر زمان تا اين اندازه برنامه ريزي شده و هدفمندانه بوده است مقداري سخت و غير قابل پذيرش است.