جذب بلافاصله فارغ التحصیلان دانشگاه های علمی کاربردی/ چگونگی رصد دانشگاه جامع در تامین نیاز کشور

 

در ابتدا محسن مقصودی، مجری برنامه، از پور عباس درباره  دلایل مغفول ماندن مهارت در کشور ما چه در حوزه فرهنگی و چه در حوزه علمی و دانشگاه ها توضیح خواستند، پور عباس در این باره گفت: اولین مرکز آموزشی عالی ما دارالفنون (آموزش فنون) بود، بعد از آن مراکز آموزش پیشه و... شکل گرفت و در ادامه با نواساناتی که از سر گذراند با رشد بسیار خوب دانشگاه ها پس از انقلاب مواجه شدیم.

 

رشد دانشگاه های ما فقط در حوزه آموزش های نظری و آکادمیک بوده است؛ باید دید این گسترش و رشد با چه هدفی صورت گرفته است، در تمام دنیا دانشگاه ها برای تولید علم و فناوری های نو شکل می گیرند؛ اشتباهات استراتژیک در دو دهه اخیر این بود که گمان می کردند انتهای آموزش های مهارتی تکنسینی است.

 

حدود چهار سال پیش کشور تمرکز خود را بر این مسئله معطوف کرد و به این نتیجه رسید که نظام آموزش عالی کشور باید به دو بخش نظری و مهارتی تقسیم شود؛ نظام آموزشی مهارتی تحت عنوان نظام ملی مهارت و فناوری طراحی شد.

 

در نظام آموزشی نظری به طور طبیعی عمده مسئولیت بر عهده دو وزارت خانه بهداشت و علوم است؛ در نظام آموزشی مهارت و فناوری تمام دستگاه های اجرایی کشور و قوای سه گانه کشور درگیر هستند؛ این نظام آموزشی در حال اجراست، انتظار می رود تا انتهای برنامه پنجم به 50 درصد پوشش جامعه دانشجویی منجر شود و در انتهای برنامه ششم به 70 درصد برسد.

 

در ادامه ارتباط تلفنی با سید علی اکرمی فر، معاون برنامه ریزی و سیاستگذاری ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور برقرار شد؛ در این گفت وگوی تلفنی اکرمی فر در پاسخ به اینکه جایگاه سیاست گذاری مهارت در نظام تصمیم گیری ما چیست، اذعان داشت: در بخش های مختلف نقشه جامع علمی کشور از جمله در راهبرد کلان سه اقدام ملی3 و راهبرد کلان شش اقدام ملی 38 به این موضوع پرداخته شده است.

 

اگر بخواهیم مشکلات رشد نکردن یک برنامه را بررسی کنیم باید از منظر اقتصادی واکاوی شود؛ در یک مدل اقتصادی خوب یک نظام عرضه و یک نظام تقاضا داریم؛ اگر نظام آموزش عالی ما پیشرفت خوبی داشته است به این دلیل است که نظام تقاضای آن تا یک حدی روشن است.

 

اکرمی فر در ادامه گفت: نهادهایی در حوزه آموزش مهارت به صورت حرفه ایی وارد شدند؛ مشکل اصلی بازار مهارت است، اگر بازار مهارت مدیریت شده نداشته باشیم آموزش مهارت به تنهایی کفایت نمی کند؛ اگر بازار مهارت را درست کنیم و نیاز به مهارت مدیریت شود، کشش تقاضا را سامان دهیم عرضه خود به خود درست خواهد شد.

 

از سوی دیگر اگر نظام پاسخگویی و نظارت بر خدمات وجود نداشته باشد تقاضا نیز شکل نمی گیرد و هر تعمیرکاری با کمترین صلاحیت شغلی می تواند کار کند. 

 

 

 

در ادامه مقصودی درباره رشته ها و دانشگاه علمی کاربردی از پور عباس توضیح خواست و وی در پاسخ چنین گفت: دانشگاه جامع علمی کاربردی مسئول اجرای دوره های مهارتی است؛ در مقاطع کاردانی، فنی و حرفه ای، کارشناسی، مهندسی فناوری، کارشناس حرفه ای، کارشناسی ارشد حرفه ایی و دوره خبرگی دانشجو می گیرد.

 

مقاطع کاردانی و کارشناسی دانشگاه جامع علمی کاربردی کاملا شغل محور هستند؛ صلاحیت مشاغل حرفه ایی در می آید و تبدیل به رشته می شوند؛ دانشگاه علمی کاربردی با تمام دستگاه اجرایی کشور تحت عنوان موسسات علمی کاربردی سازمان دهی شده، فعالیت علمی را شروع کردند و تا به امروز بیش از 700-800 رشته شغل را طراحی کردند.

 

آموزش ها به این گونه طراحی شده است که 40 درصد آموزش دانشگاهی و 60 درصد مهارت در محیط کار است؛ 600 مرکز کار ما در محیط کار مهارت کسب می شود؛ موسسات کشور اعم از قوه قضائیه، وزارت صنعت ومعدن، وزارت راه، وزارت ارشاد و... مسئول تخصصی اعلام نیاز به دانشگاه علمی کاربردی هستند، این موسسات تضمین کننده ارائه شغل نیز هستند؛ افرادی که بر اساس نیاز جامعه جذب دانشگاه علمی کاربردی شدند صددرصد جذب محیط کار می شوند.

 

پور عباس در ادامه اذعان داشت: با سازمان جهانگردی فعالیت چشمگیری داریم؛ با کمک کارشناسان سازمان جهانگردی دوره های این رشته را در دانشگاه علمی کاربردی طراحی می کنیم؛ داوطلب ما در محیط هتل آموزش هتلداری می بیند، 40 درصد دانش را یاد می گیرند، 60 درصد تکرار و ممارست در محیط کار زیر نظر اساتید خبره مهارت را فرا می گیرند.

 

کسی که از دانشگاه علمی کاربردی فارغ التحصیل می شود کاملا برای کار آماده است و بلافاصله جذب بازار کار می شود؛ مراکزی که مجری دوره آموزش هستند فارغ التحصیلان را در رشته مربوطه جذب می کنند و مراکز مجری آموزش در واقع نیاز خود را برطرف می کنند.

 

 

مقصودی در سوال بعدی خود از تعداد موسساتی که در دل صنعت دانشگاه تاسیس شدند پرسید که پور عباس پاسخ داد: در سه سال گذشته ما هیچ گونه مجوزی به اشخاص حقیقی ندادیم، اما به بانک های اقتصادی، اصناف، کارخانه ها، ارگان های دولتی و... سرمایه بالقوه را در اختیار دارند که با یک مدیریت می تواند به سرمایه بالفعل تبدیل شود.

بسیاری از کارخانه های خودرو سازی، ماشین آلات و... با کمک مراکز مربوطه به دانشگاه های علمی کاربردی تبدیل شدند؛ دانشجو در محیط کارخانه دانش را یاد می گیرد و بر مبنای دانش پایه دروس خود را می گذراند.

 

واحد اولیه این دانشجویان کاربینی است، یعنی در این دوره فقط کار را می بیند و با کلیات و چگونگی کار مربوطه آشنا می شود، چه بسا بسیاری از دانشجویان با گذراندن این واحد درسی پی بردند که به این کاری که انتخاب کردند علاقه ندارند.

 

دانشجویانی که واحد کاربینی را گذراندند و به آن کار علاقه مند شدند دوره تئوری را می گذراند و وارد محیط کار می شود و در محیط کار آموزش دانشجو تکمیل می شود؛ بعد از تکمیل دوره آموزشی در همان موسسه تولیدی جذب کار می شود و باید پروژه تولیدی را ارائه دهد تا فارغ التحصیل شود.

 

 

مقصودی در سوال بعدی خود پرسید: وزارت صنعت از چه طریقی می فهمد که ما در چه زمینه و رشته ایی در کشور نیازمند نیروی کار هستیم؟

 

پور عباس گفت: برای اینکه این اقدام صورت بگیرد در دولت تصویب کردیم که تمامی سازمان ها و موسسات در امر آموزش های کاربردی وظیفه مستقیم دارند؛ سازمان ستادی نیز تشکیل شده است که در این سازمان ستادی مطالعات در این باره صورت می گیرد.

 

تمام موسسات در جلساتی که دانشگاه علمی کاربردی تشکیل می دهد شرکت می کنند و در این جلسه وزارتخانه ها نیازهای خود را به رشته های کاربردی تعیین می کنند و دانشگاه علمی کاربردی در تربیت نیروی علمی و آموزش آن ها اقدام می کند.  

 

پورعباس در توضیح امکانات دانشگاه علمی کاربردی چنین گفت: اکنون ما نظام نوین شاگردی استادی را در کشور طراحی کردیم، استاد می تواند شاگرد رسمی داشته باشد بدون اینکه قانون کار، بیمه و... بتواند مانعی ایجاد کند؛ گواهی صلاحیت این گونه افراد نیز داده می شود.

 

نظام صلاحیت حرفه ایی نیز طراحی شده است؛ در این سیستم اگر کسی مهارت خاصی دارد می تواند با دادن آزمون گواهی صلاحیت بگیرد و با توجه به امتحانی که از او گرفته می شود صلاحیت او برای انجام کار مربوط تعیین می شود.  

 

برنامه ثریا هر چهارشنبه شب ساعت 23:15 با حضور کارشناسان و مسئولان، تحلیل موضوعات حوزه علم و فناوری کشور را از شبکه یک سیما روی آنتن می برد.