آزادسازی مسکن مهر، مهرورزی است یا بی‌مهری؟!

به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»،  مصوبه آزاد‌سازی نقل و انتقال مسکن مهر که بنا به پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی و به استناد اصل 138 قانون اساسی، بندهایی از مصوبات قبلی مسکن مهر را لغو کرده، برای انجام معاملات این نوع خانه‌ها نیز شرایطی را بیان کرده است. براساس مصوبه جدید دولت، بند 6 تصویبنامه شماره 164092 مورخ 22/8/91، بند 3 تصمیم‌نامه شماره 252289 مورخ 19/12/91 و بند 5 تصویبنامه شماره 100989 مورخ 2/5/92 لغو می‌شود. بنابر این اعلام، نقل و انتقال اعیان واحد مسکن مهر و عرصه و اعیان مسکن مهر ملکی که دفترچه فروش اقساطی آن صادر شده در صورت نداشتن بدهی معوق به بانک عامل و نداشتن بدهی معوق بابت اجاره زمین در اراضی دولتی پس از تایید وزارت راه و شهرسازی و با داشتن شرایطی از جمله اینکه خریدار واجد شرایط مسکن مهر با فرم «ج» سبز باشد (پس از قرمز‌شدن فرم «ج» خریدار، نقل و انتقال انجام می‌شود) آزاد است. همچنین در صورتی که در پروژه‌های مسکن مهر ملکی، خریدار واجد شرایط مسکن مهر نباشد، فروشنده باید در هر نقل و انتقال 10 درصد بدهی بانک را تسویه کند. علاوه بر این در صورتی‌که خریدار در پروژه‌های مسکن مهر احداثی در اراضی دولتی، واجد شرایط مسکن مهر نباشد، فروشنده باید در هر انتقال 10 درصد بدهی بانک را تسویه کند و قرارداد اجاره عرصه جدید به میزان 5 برابر مبلغ قرارداد اجاره در سال با خریدار جدید منعقد شده و این مبلغ در هر سال 5 درصد افزایش پیدا می‌کند. در انتقال‌های بعدی به خریداران غیرواجد شرایط مسکن مهر نیز مبلغ اجاره عرصه براساس دستورالعمل وزیر راه و شهرسازی محاسبه شده و هر سال 5 درصد افزایش پیدا می‌کند. در صورتی‌که خریدار اعم از شخص حقیقی یا حقوقی واجد شرایط مسکن مهر نباشد صرفا می‌تواند یک واحد مسکن مهر را که در اراضی دولتی احداث شده یا تسهیلات آن تسویه نشده، خریداری کند.

وزارت راه و شهرسازی اعتقاد دارد عرضه واحدهای مسکن مهر در بازار مسکن و فروش آنها به متقاضیان جدید، زمینه حضور گروه‌های اجتماعی بیشتری را در سایت‌های مسکن مهر فراهم آورده و از تجمع اقشار خاص در یک منطقه سکونتی جلوگیری خواهد کرد. بنابراین با سکونت خریداران جدید در این واحدها، از فرسودگی واحدها جلوگیری و ساختارهای خدماتی و اجتماعی به سرعت شکل خواهد گرفت. همچنین منجر به کاهش مشکلات و جرائم ناشی از غیرقابل استفاده ماندن واحدها می‌شود. این وزارتخانه توصیه می‌کند آن دسته از مالکان فعلی واحدها که امکان یا قصد سکونت در این واحدها را در شرایط کنونی ندارند با فروش این واحدها موجبات افزایش عرضه مسکن در بازار را فراهم کرده و دستیابی به قیمت تعادلی را ممکن سازند. دولت امیدوار است با دست‌به‌دست‌شدن این واحدها، امکان بازپرداخت اقساط تسهیلات بانکی میسر و با بازگشت اقساط و برگشت نقدینگی تزریق شده، زمینه کنترل نرخ تورم فراهم آید.

19 شهر میزبان 400 هزار خانه مهر

در حال حاضر 2 میلیون و 160 هزار واحد مسکن مهر به مرحله اتمام اسکلت و یک میلیون و 878 هزار واحد نیز به پایان سفتکاری رسیده است. یک میلیون و 469 هزار و 972 واحد نیز در پایان نازک‌کاری قرار دارد. البته 175 هزار مسکن مهر آماده افتتاح است که با تمام امکانات زیربنایی به متقاضیان واگذار می‌شود. چنین اعداد و ارقامی گویای آن است که در حال حاضر پتانسیل بالایی برای رونق‌بخشی به بازار مسکن در پی آزادسازی نقل و انتقال مسکن مهر وجود دارد. حال اگرچه شرایط درصد بالایی از این واحدهای مسکن مهر با مصوبه آزادسازی معاملات همخوانی ندارد اما وجود چنین فرصتی درصورتی که از انحرافات آن جلوگیری شود، می‌تواند به آبادانی بیشتر مناطقی که برای ساخت این پروژه‌ها انتخاب شده‌اند، کمک کند. از جمله مناطقی که همزمان با آغاز اجرای طرح مسکن مهر برای ساخت چنین واحدهایی در دستور کار قرار گرفت و ساخت و ساز در آنها به سرعت پیش رفت، شهرهای جدید مجاور کلانشهرهای کشور بودند. بر این اساس در سال 1386 دولت وقت 19 شهر جدید را در نقاط مختلف کشور به‌عنوان مکان‌های مناسب اجرای این طرح، انتخاب و ساخت 400 هزار واحد مسکن مهر را شروع کرد. به هر حال از ابتدا هم قرار بود چنین شهرهایی به کمک کلانشهرها بیایند و پاسخگوی سرریز جمعیت شهری باشند پس چه انتخابی بهتر از اینکه دولت با دارا بودن زمین رایگان در آنها، ساخت خانه‌های مهر را در تیراژ بالا کلید بزند و با یک تیر دو نشان بزند؛ از یک سو پاسخگوی جمعیت سرریز کلانشهرها باشد و از سوی دیگر متقاضیان مسکن را با کمترین آورده صاحب خانه کند.

اگرچه در اینجا مجال پرداختن به موفقیت یا عدم موفقیت اجرای این طرح در شهرهای جدید نیست ولی آنچه روشن است اینکه عدم تامین و تکمیل زیرساخت‌ها و امکانات رفاهی ساکنان خانه‌های این شهرها، خود تهدیدی برای آینده طرح و زمینه‌ای برای بروز مشکلات و آسیب‌های اجتماعی شده است. از میان این شهرهای جدید، 3 شهر جدید پرند، پردیس و اندیشه در کنار پایتخت و هشتگرد هم به‌عنوان شهر جدید استان البرز در مجموع بیشترین تعداد واحد مسکن مهر را در خود جای داده‌اند، طوری‌که سهمیه مسکن مهر این 4 شهر 230 هزار و 33 واحد یعنی 5/57 درصد از تمام واحدهای مسکن مهر سراسر کشور را به خود اختصاص داده است. البته میزان عملکرد قرارداد این 4 شهر با سهمیه‌های در نظر گرفته برای آنها اندکی متفاوت است، چه آنکه سهمیه شهر پرند 94 هزار و 830 واحد بوده حال آنکه عملکرد قرارداد این شهر در مسکن مهر 95 هزار و 785 واحد است. از این تعداد 84 هزار و 139 واحد در مرحله اتمام سفتکاری قرار دارد و 49 هزار و 231 واحد نیز از مرحله نازک‌کاری عبور کرده‌ است. در مجموع پیشرفت فیزیکی واحدهای مسکن مهر پرند 41/81 درصد است. بر‌خلاف پرند، در پردیس روند معکوسی حاکم بوده و با وجود سهمیه 89 هزار و 456 واحدی این شهر، عملکرد قرارداد با حدود 2 هزار واحد کمتر، بالغ بر 87 هزار و 427 واحد است. از این تعداد واحد مسکونی نیز 32 هزار و 363 واحد در مرحله اتمام سفتکاری و 8 هزار و 384 واحد در مرحله اتمام نازک‌کاری قرار دارد. پیشرفت فیزیکی پروژه‌های مسکن مهر پردیس 88/37 درصد است که پس از شهر بدون جمعیت امیرکبیر، کمترین پیشرفت فیزیکی را در میان 19 شهر جدید ایران دارد. عملکرد قراردادی شهر جدید هشتگرد هم بیش از 11 هزار واحد از سهمیه در نظر گرفته شده برای آن است. در حالی سهمیه مسکن مهر هشتگرد 40 هزار واحد بوده که هم‌اکنون 51 هزار و 827 واحد در این شهر در حال ساخت است که 31 هزار و 414 واحد در مرحله اتمام سفتکاری و 20 هزار و 274 واحد در مرحله اتمام نازک‌کاری قرار دارد. میانگین پیشرفت فیزیکی واحدهای این شهر، 71/79 درصد است. برای بررسی عملکرد دیگر شهرهای جدید کشور در زمینه ساخت و تکمیل واحدهای مسکن مهر، جدول این پروژه‌ها گویاست. جدول عملکرد ساخت و ساز مسکن مهر در این شهرها نشان می‌دهد میانگین پیشرفت فیزیکی پروژه‌ها بالغ بر 72 درصد است.
 

منبع: وطن امروز