به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، درباره ادعای آلایندگی بالای بنزین پتروشیمیها و نقش مهم آن در آلودگی هوای کلانشهرها که توسط رئیس سازمان حفاظت محیط زیست مطرح شده و دستور وزیر نفت مبنی بر توقف تولید بنزین پتروشیمیها به منظور جایگزینی آن با بنزین وارداتی در سال 93، چند پرسش مهم و حیاتی وجود دارد که پاسخ دقیق به آنها میتواند ابهامات و تناقضات جدی مطالب مطرح شده در این باره را برطرف کند.
به عنوان مقدمه باید اشاره کرد که بنزین پتروشیمی همان ریفرمیت تولیدی پتروشیمیها است و مدیریت کلان کشور در تابستان 1389 به علت تصویب و اجرای تحریم فروش بنزین به ایران توسط آمریکا، تصمیم به تولید و توزیع آن به جای بنزین وارداتی گرفت که باعث خودکفایی کشور در تامین این محصول راهبردی شد.
در سالهای اخیر، وزارت نفت تلاش کرد میزان واردات بنزین را از طریق طرحهای توسعه پالایشگاهی و ادامه تولید بنزین از واحدهای پتروشیمی به حداقل رسانده و از وابستگی کشور به بنزین وارداتی بکاهد. از همان ابتدای اجرای طرح تولید بنزین پتروشیمی در تابستان 1389 تاکنون، سؤالاتی درباره میزان آلایندگی این بنزین توسط برخی کارشناسان و رسانهها مطرح شده است که متاسفانه با پاسخ مناسبی از سوی وزارت نفت مواجه نشدهاند.
در مقابل، برخی از کارشناسان و مدیران ارشد شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی، شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران و سازمان حفاظت محیط زیست بر این اعتقادند که بنزین پتروشیمیها آلایندهتر از بنزین تولیدی در اکثر پالایشگاههای نفت کشور نیست و نسبت به اکثر پالایشگاهها میزان بنزن و ترکیبات آروماتیک به مراتب کمتری دارد.
به علاوه با وجود تلاشهای صورت گرفته توسط وزارت نفت در سالهای اخیر، همچنان تراز تجاری بنزین کشور منفی بوده و نیازمند واردات بنزین است و در صورت قطع تولید بنزین پتروشیمیها، میزان واردات بنزین در سال 93 حداقل سه برابر شده و به بیش از 10 میلیون لیتر در روز به ارزش 3 میلیارد دلار خواهد رسید.
در این باره دو سناریو مطرح است. یا ادعای رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست غیر سیاسی و کارشناسی است و بنزین پتروشیمیها نقش شدیدی در آلایندگی هوای تهران و دیگر کلانشهرها داشته و عمیقا سلامت مردم را به مخاطره انداخته است که قطعا با کمرنگ شدن تحریمها نباید تولید آن ادامه مییافت یا به هر شیوهای مانند تشدید رویههای مبتنی بر سهمیهبندی از افزایش مصرف بنزین جلوگیری میشد که در این صورت تولیدکنندگان بنزین در پتروشیمیها در معرض اتهام جدی برای به مخاطره انداختن سلامت مردم هستند و باید در این باره پاسخگو باشند.
در مقابل عدم صحت این سناریو بدون تردید به معنای آن است که ادعای معصومه ابتکار بر خلاف واقعیت و به منظور بهرهبرداریهای سیاسی مطرح شده است و استرسهای شدیدی به شهروندان به خصوص در کلانشهرها وارد کرده است تا واردات بنزین را توجیه پذیر کند.
با توجه به اهمیت و ضرورت توقف اعمال فشار روانی بر اذهان مردم درباره آلاینده بودن یا آلاینده نبودن بنزین پتروشیمیها و شفاف سازی وضعیت کیفی این محصول در مقایسه با دیگر بخشهای بنزین مصرفی در کشور، سؤالاتی وجود دارند که پاسخ به آنها میتواند کارشناسی یا سیاسی بودن ادعاها در این باره را شفاف کند:
1. مستندات و مدارک سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نفت برای آلاینده بودن بنزین پتروشیمیها و به خصوص میزان بنزن بالای آن چیست؟ رئیس سازمان محیط زیست دقیقا از کجا نمونهگیری انجام داده و کدام آزمایشگاه معتبر داخلی یا خارجی آلایندگی بنزین پتروشیمیها را در سطح مورد ادعای وی تایید کرده است؟
2. با توجه به اینکه از یک سو در پتروشیمیها واحد «بنزنزدایی» وجود دارد و در مقابل اکثر پالایشگاههای نفت کشور فاقد چنین واحدی هستند، و از سوی دیگر بنزین پتروشیمیها با درجه آرامسوزی (اکتان) بسیار بالاتری تولید میشود آیا بنزین تولیدی این پالایشگاهها آلایندهتر از بنزین پتروشیمیها نیست؟
3. با توجه به اینکه بنزین پتروشیمی در ماهشهر تولید میشود و معمولاً در استانهای همجوار به مصرف میرسد مستندات و مدارک سازمان حفاظت محیط زیست برای جایگاه مهم بنزین پتروشیمیها در آلودگی هوای کلانشهرهای کشور، به خصوص تهران چیست؟
4. با توجه به عدم لغو تحریم فروش بنزین به ایران توسط آمریکا و تشدید تحریمهای مالی و بیمهای ایران توسط کشورهای غربی در دو سال اخیر، آیا اساسا چند برابر کردن واردات بنزین امکانپذیر است؟
5. با توجه به نقشآفرینی سوخت مازوت نیروگاهها به عنوان متهم اصلی آلودگی هوای تهران و دیگر کلانشهرها و حتی شهرهای کوچک، سرمایهگذاری در پارس جنوبی و تولید گاز پایدار برای مصارف مختلف از جمله مصارف نیروگاهی از این میدان برای کاهش آلودگی هوا در اولویت است یا واردات چند میلیارد دلاری بنزین؟
6. شرکت کنترل آلودگی هوای شهرداری تهران، بعد از سوختهای مایع نیروگاهها، دومین عامل آلودگی هوا را گازوئیل دانسته است و مقام سوم را به بنزین (همه انواع بنزین مصرفی) داده است. دلیل سکوت سازمان محیط زیست درباره آلایندگی گازوئیل چیست؟ آیا سرمایهگذاری در بهبود کیفیت گازوئیل تولیدی کشور بازده بیشتری از واردات بنزین در کاهش آلودگی هوا و سلامت شهروندان ندارد؟
7. آیا بهتر نیست وزارت نفت به جای پرداخت هزینههای چند میلیارد دلاری افزایش واردات بنزین، این بودجه را صرف تکمیل طرحهای احداث یا توسعه پالایشگاههای کشور بخصوص پالایشگاه ستاره خلیج فارس یا ارتقاء کیفیت فرآوردههای تولیدی آنها کرده و احداث پالایشگاههای جدید نفت و میعانات گازی را به جای افزایش تولید و خامفروشی نفت و میعانات گازی در دستور کار قرار دهد؟
8. و سوال آخر آن است که آیا افزایش وابستگی کشور به واردات بنزین در شرایط فعلی ضرورت داشته و متناسب با سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی در جهت امنیت تامین اقلام راهبردی و اساسی است؟ یا دقیقا بر خلاف این سیاستها است؟
منبع: فارس