به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»،این درحالی است که به باور بسیاری از صاحبنظران، این سوغات فرنگی توانسته است تغییرات جدی در سبک زندگی ایرانی-اسلامی ایجاد کند و سحر این جعبه جادویی توانسته شیوه زندگی برخی اقشار جامعه را تغییر داده و به نوعی آن‌ها را از فرهنگ غنی و اصیل ایرانی ـ اسلامی دور کند. در حال حاضر شبکه‌های ماهواره‌ای برای جذب مخاطب 10 شگرد تازه را در دستور کار خود قرار داده‌اند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به هجمه به بحث مهم «تغییر در تعریف محرمیت در جامعه، تغییر در پوشش زنان همزمان با گرم‌تر‌شدن هوا و همچنین از بین بردن حرمت‌ها در خانواده ایرانی» اشاره کرد. برای واکاوی بیشتر این موضوع و بررسی تاثیر ماهواره بر تغییر سبک زندگی ایرانی- اسلامی نظر چند تن از کار‌شناسان و جامعه‌شناسان را جویا شدیم که همه این کار‌شناسان ضمن تایید تاثیرات مخرب شبکه‌های ماهواره‌ای بر شیوه زندگی مرسوم جامعه، نکات قابل تاملی را بیان داشتند.
محرمیت؛ اولین قربانی هجمه‌ها
«رسانه به واسطه تکنولوژی، توان تغییر افکار و کردار مخاطبان را دارد.» جعفر بای، جامعه‌شناس و مدرس دانشگاه با بیان این مطلب به «وطن‌امروز» می‌گوید: ماهواره با تاثیرگذاری معجزه‌آسایی که دارد به‌گونه‌ای توسعه‌یافته که در مسیر تخریب فرهنگ ناب ایرانی- اسلامی باشد. به باور بای، توجه به محتوای برنامه‌های ماهواره‌ای می‌تواند مصداقی برای این گفتار باشد چرا که در حال حاضر موضوع محرمیت هدف اصلی این هجمه‌ها قرار گرفته و سازندگان این برنامه‌ها سعی دارند محرمیت را در خانواده‌ها خدشه‌دار کنند.
وی در این باره می‌افزاید: محرمیت یکی از اعتقادات و باورهای دینی ما است که می‌تواند روابط فردی را براساس موازین دینی استوار کند اما متاسفانه شبکه‌های ماهواره‌ای با هجمه به این موضوع قصد دارند روابط بین فردی اسلامی را تضعیف کنند. بنابر اظهارات اینجامعه‌شناس دومین هدف این برنامه‌سازان تخریب نهاد خانواده است و خانواده به عنوان محلی که خشت اول تربیت را بنیان می‌گذارد مورد هجمه این شبکه‌ها قرار گرفته و کم‌کم شاهد کمرنگ‌شدن نقش مادری مادر در خانواده هستیم که این موضوع هیچ سنخیتی با سبک زندگی ایرانی ندارد. آیا نقش مادر خانواده در دهه حاضر با این نقش در سال‌های گذشته قابل قیاس است؟ بای با تاکید بر تحت تاثیر قرارگرفتن سبک زندگی جامعه از رسانه‌های بیگانه، خاطرنشان کرد: در حال حاضر تنها راه مقابله با این آسیب‌های به‌وجود آمده بالابردن سواد رسانه‌ای مخاطبان است چراکه اگر بینندگان این قبیل برنامه‌ها از دانشی برخوردار باشند که هدف و انگیزه اصلی سازندگان چنین برنامه‌هایی را تشخیص دهند می‌توانند فریب این تبلیغات پوچ را نخورند و با اعتماد به نفس کامل شیوه و روش زندگی ایرانی- اسلامی خود را دنبال کنند.
پوشش زنان هدف دوم
از دیگر مواردی که می‌توان آن را متاثر از شبکه‌های ماهواره‌ای دانست، تغییر در نوع پوشش بانوان ایرانی است. موضوعی که علی‌اکبر عصارنیا، کار‌شناس خانواده درباره آن به «وطن‌امروز» می‌افزاید: در بیشتر جوامع تغییر رفتار مردم به‌دنبال ارائه الگوهای گوناگون از طرف رسانه‌ها موضوعی طبیعی است اما اینکه با نگاه کورکورانه فقط تقلید صورت گیرد و این کار تا جایی پیش برود که سبک زندگی جامعه تغییر کند، چندان عادی به نظر نمی‌رسد. به گفته عصارنیا، آنچه در جامعه کنونی ما بیشتر خودنمایی می‌کند تغییر نوع پوشش بانوان است که در اثر تقلید از الگوهای غریبه به حال و روز فعلی درآمده است.
مصادیق تأثیر شبکه‌های ماهواره‌ای در جامعه
اگر به‌عنوان نمونه به شلوارهای جدیدی که بانوان استفاده می‌کنند دقت کنید متوجه می‌شوید این نوع از پوشش نه‌تن‌ها با شرع بلکه با عرف جامعه ایرانی هم تناسبی ندارد. وی با بیان اینکه می‌توان به خوبی مظاهر زندگی غربی را به‌دنبال استفاده از ماهواره در جامعه مشاهده کرد، می‌گوید: برخی از الگوهایی که از شبکه‌های ماهواره‌ای برای جوامع گوناگون تولید می‌شود الگوهای مفهومی هستند چرا که گردانندگان این شبکه‌ها قصد دارند اعتقادات مخاطبان را تغییر داده و افراد را نسبت به سنت‌ها بی‌تفاوت کنند. به باور این کار‌شناس خانواده، ترویج چنین الگوهایی می‌تواند خطرناک باشد و به‌دنبال تغییر پوشش در خانم‌ها باید منتظر کم‌شدن حریم عفت و حیا در جامعه باشیم. بنابراین لازم است داشته‌های خود را حفظ کرده و تحت تاثیر الگوسازی‌های شبکه‌های ماهواره‌ای قرار نگیریم.
ایجاد تنوع؛ شروع دردسر
از دیگر مواردی که در بررسی تاثیر شبکه‌های ماهواره‌ای بر سبک زندگی اسلامی- ایرانی مورد واکاوی قرار گرفت بحث انتقال فرهنگ است.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن سعیدی درباره انتقال فرهنگ به «وطن‌امروز» می‌گوید: همزمان با رواج ماهواره و افزایش شبکه‌های ماهواره‌ای شاهد ایجاد تغییرات فرهنگی در سطح جامعه بودیم، موضوعی که به‌دنبال طرح مباحث اعتقادی و ایجاد شبهات در باورهای دینی و حتی سیاسی جامعه اتفاق افتاد. سعیدی می‌افزاید: انتقال فرهنگ توانسته سبک زندگی را در همه حوزه‌ها دچار تغییر کند چرا که مخاطب هنگام رویارویی با فرهنگ بیگانه با تنوع گسترده‌ای روبه‌رو می‌شود که همین تنوع باعث شروع اختلافات خانوادگی می‌شود. به گفته وی، مخاطب هنگام مواجهه با تفاوت‌های فرهنگی از قبیل سبک پوشش، نوع آرایش و چیدمان منزل شروع به مقایسه می‌کند که نتیجه این مقایسه احساس کمبود است که به دنبال آن مشاجره و بحث‌های خانوادگی شروع می‌شود.
له‌شدن حرمت والدین زیر امواج ماهواره
این درحالی است که محسن آشوری، عضو هیات‌علمی دانشگاه، خانواده ستیزی و خانواده گریزی را از رهاوردهای شبکه‌های ماهواره‌ای دانسته و به «وطن‌امروز» می‌گوید: استفاده از ماهواره باید به شیوه‌ای صورت گیرد که تبادل فرهنگی مثبت انجام شود یعنی فرهنگ اسلامی- ایرانی که از غنای بالایی برخوردار است را با وضعیت کنونی و مدرن جهان تطابق دهیم نه اینکه اندوخته‌های این سبک زندگی پر ارزش را به سمت ضعف هدایت کنیم. به گفته آشوری، متاسفانه سبک زندگی ما تحت‌تاثیر شبکه‌های ماهواره‌ای قرار گرفته و جنبه‌های منفی این پدیده در جامعه به خوبی مشهود است. در حال حاضر روابط فرزندان با والدین به شیوه‌ای شده که به هیچ‌وجه با سبک زندگی اصیل ما سازگاری ندارد.
وی بیان داشت: موارد خانواده ستیزی و خانواده گریزی در بین جوانان بشدت خودنمایی می‌کند که در واکاوی دلایل بروز این ناهنجاری، ردپای شبکه‌های ماهواره‌ای به‌خوبی نمایان است. این استاد دانشگاه می‌افزاید: به‌دنبال تماشای سریال‌های ماهواره‌ای روابط خانوادگی بشدت تغییر کرده و جایگاه افراد خانواده متزلزل شده است. حرمت پدر و مادر چندان که باید رعایت نمی‌شود و این موضوع تهدید جدی برای جامعه ما است.
منبع: وطن امروز
ارسال نظرات