آیتالله سید محمود هاشمی شاهرودی، استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در گفتگو با خبرنگار آزاداندیشی «خبرگزاری دانشجو» با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری در خصوص ورود به «نظریهپردازی فقهی» که منجر به ایجاد تحول بزرگی در حوزههای علمیه و برکات بسیاری برای جامعه شد، اظهار داشت: امروز نظریهپردازی فقهی یکی از اساسیترین نیازهای نظام اسلامی است و باید در محافل علمی، تحقیقاتی و حقوقی مورد توجه ویژه قرار گیرد، نظریهپردازی در خصوص مسائلی که نیاز به اثبات فقهی دارد، مورد نیاز همه جامعه است.
استاد برجسته حوزه علمیه قم تصریح کرد: نظریه ولایت فقیه که در رابطه با ضرورت تشکیل حکومت اسلامی است یکی از همین مواردی است که مورد نیاز جامعه بوده و نیاز به اثبات دارد.
وی با تاکید بر اینکه باید در هر مسئله فقهی ادله اختصاصی آن را پیدا کنیم، عنوان داشت: در مسائل موضوعی فقهی نباید مسائل عام تکرار شود، جدا کردن احکام عام از مباحث فقهی خاص موجب می شود طلبه و دانش پژوه راحت تر بتوانند مسائل را بفهمند و درک کنند.
آیت الله هاشمی شاهرودی خاطرنشان کرد: باب بندی تخصصی احکام، مسئله ضروری و ارزشمند است که می تواند علاوه بر حل بسیاری از مشکلات موجود در این زمینه، عرصه را برای مطالعه و تحقیق افراد از سراسر دنیا آسان تر کند.
نائب رئیس مجلس خبرگان رهبری گفت: باید در مسائل و ابواب فقه، شمولیت نگاه فقهی محقق شود، یعنی قواعد و روش های استددلالی خاصی که برای واژه های فقهی هر باب وجود دارد تبیین شود، این روش شناسی که به تعبیری می توان از آن به عنوان "فقه محیط" یاد کرد موجب می شود فقیه دچار مشکل نشود.
بسیاری از مسائل علمی نیازمند کشف نظریه اسلامی است
وی با اشاره به اهمیّت نظریه پردازی فقهی، ابراز داشت: در بسیاری از مسائل علمی مانند اقتصاد که عام است نیازمند کشف نظریه اسلام هستیم، در اقتصاد نظریات زیادی داریم که فقهی محض است، بنا براین اگر نظریات فقهی شکل نگیرد زیر بنای مسائلی مهمی مانند اقتصاد استحکام کافی نخواهد داشت و اقتصاد اسلامی نمی تواند اجرایی شود.
آیت الله هاشمی شاهرودی افزود: باید کاری کنیم که جریان نظریه پردازی به صورت مستمر در حوزه علمیه شکل بگیرد، در غیر این صورت مدیران نظام مجبور می شوند از اقتصاد های بیگانه وام گرفته و از سیستم های غرب و شرق پیروی کنند که این مسیر انسان را به مقصد نمی رساند.
تحقق اقتصاد مقاومتی در گرو تدوین نظریه اقتصاد اسلامی است
وی ادامه داد: اگر نظام اسلامی بخواهد در مسئله اقتصاد، طبق مبانی دینی و اسلامی عمل کند و اقتصاد مقاومتی را بدون اتکا به شرق و غرب محقق کند، ابتدا باید به تدوین نظریه اقتصاد اسلامی اهتمام داشته باشد.
آیت الله هاشمی شاهرودی تصریح کرد: در فقه جزا و حقوق هم ابتدا باید نظریه اسلامی آن تدوین شود، اگر این امر صورت نگیرد در مسائل علمی فقه ممکن است این برداشت بوجود بیاید که فقه اسلامی قوانین حقوقی و جزایی ندارد.
عدم نظریه پردازی در بحث حقوق و جزا قانون گذاری را مختل می کند
استاد درس خارج فقه حوزه علمیه اظهار داشت: ما در همه مراحل حقوق و جزا قوانین اسلامی داریم اما هنوز به نظریه تبدیل نشده است، عدم ورود به نظریه پردازی در این عرصه روند قانون گذاری را با مشکل موجه خواهد کرد.
وی با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری در خصوص ترویج کرسی های نظریه پردازی بیان داشت: نظریه پردازی فقهی مسئله بسیار مهمی است که به نقش علمی اسلام می پردازد، یک فقیه می تواند با پیگیری مسیر تخصصی و نظری خود در مباحث علوم عقلی و انسانی تاثیر گذار باشد و در مقابل نظریات التقاطی بیگانگان بیاستد.
آیت الله هاشمی شاهرودی در پایان یادآور شد: برای نظریه شدن مباحث فقهی باید مباحث عام به صورت عام مورد بحث قرار گیرد و مباحث کلی از مباحث فرعی جدا شود.