به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، سایت رویکرد در گزارشی نوشت: فیس بوک (Facebook) همان شبکه اجتماعی معروف است که توانسته، نزدیک به یک میلیارد نفر از جمعیت جهان را به عضویت خود در آورد. آنچه مشخص است اینکه در میان این جمعیت عظیم، ایرانیان زیادی وجود دارند که در داخل و خارج از کشور، به استفاده از این شبکه برای برقراری ارتباط پرداختهاند.
به نظر میرسد که موسسان این سایت اهداف گسترده سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را از تاسیس آن دنبال میکردند و این مساله با گذشت زمان بیشتر مشخص شد واحتمالا در آینده نیز، لایههای پنهانی دیگری از این شبکه کشف خواهد شد.
هدف این نوشتار بررسی موارد اخلاقی و فرهنگی در شبکه فیس بوک میباشد و از این زاویه به این شبکه نگاه میکند.
اگرچه فعالیت این سایت در کشور ما غیر قانونی است و از همین روی برای مخاطبان اینترنتی قابل دسترسی نبوده و به اصطلاح «فیلتر» است؛ اما باید پذیرفت که این سایت توانسته مخاطبان نسبتا زیادی را در ایران داشته باشد.
برای ذکر دلایل علاقهمندی ایرانیان به فیس بوک، مجالی مفصل لازم است اما به طور کلی میتوان یکی از دلایل محبوبیت فیس بوک در جامعه ایرانی را، ایجاد فضایی آزاد برای ابراز وجود و ابراز نظر نام برد. در واقع در جامعه ما قوانین شرعی و قانونی مختلفی وجود دارد. مثلا رعایت حجاب در جامعه ما الزامی است که البته در حال حاضر شاید بهتر باشد که بگوئیم داشتن تکه پارچهای بر روی سر با عنوان روسری و یا هر عنوان دیگری، الزامی است. به همین خاطر فضای شبکهای اجتماعی برای آن دسته از زنان و دختران ایرانی که علاقه و اعتقادی به حجاب ندارند، به عرصهای برای نمایش خویش تبدیل شده است. این موضوع به حدی پررنگ است که میتوان انرا به عنوان انگیزهای برای عضویت عدهای از دختران نام برد.
عده دیگری هم هستند که علاقه دارند تا درباره هر رویداد و حادثهای به طور آزادانه به ابراز عقاید و نظرات خود بپردازند و چون بروز هر نوع تفکر و عقیدهای ریشه در تفکرات اومانیستی دارد، این مساله هم در جامعه ما جایگاهی ندارد. البته بخش عمدهای از ابراز نظرات به مسائل سیاسی مربوط میشود که در این زمینه هم محدودیتهای زیادی در جامعه وجود دارد و همین امر موجب میشود تا افراد نسبت به قرارگرفتن در فضای فیس بوک و ابراز نظرات خود، اقدام کنند که مقصود این نوشتار پرداختن به این مطلب نیست.
آنچه بیش از هر چیز در این مقاله مورد نظر است، به ابراز وجود و نمایشهایی مربوط میشود که دختران و پسران جوان در شبکه فیس بوک انجام میدهند. از آنجا که قصد داریم تا موضوع حیا و عفت را در این رابطه مطرح کنیم، دختران سهم بیشتری از بحث این نوشتار را به خود اختصاص میدهند. هر چند که موضوعی به نام» حیا» برای تمامی افراد ارزش است اما مسلما حفظ حیا و عفت از جانب زنان و دختران، جایگاه ویژهای را در دین، آئین و سنت و فرهنگ ما دارد.
اما یکی از امکانات مهمی که این سایت در اختیار کاربرانش قرار میدهد امکان» انتخاب عکس نحوه عکس گذاری افراد با گذر زمان، دچار تغییر و تحولاتی شده است، به گونهای که برای عده بسیاری از دختران، این موضوع دیده میشود که به طور تدریجی در نحوه حجاب و پوشش آنها، تغییراتی به سمت کنار گذاری حجاب، ایجاد شده است.» و» ایجاد یک» آلبوم عکس» برای نمایه خود میباشد. امکانی که موجب شد تا بسیاری از جوانان طوری رفتار کنند که گویا مهمترین دغدغه زندگیشان این است که عکسهای جدیدتری داشته باشند و هر چند روز یک بار به تعویض عکسهای خود بپردازند.
کافیست با نگاهی موشکافانه و از زاویه آسیبشناسی رفتاری، نگاهی به تصاویر افرادی بیندازید که دوستان و آشنایان خودتان در فیس بوک هستند. نقطه اشتراکی که در این زمینه دیده میشود این است که نحوه عکس گذاری افراد با گذر زمان، دچار تغییر و تحولاتی شده است، به گونهای که برای عده بسیاری از دختران، این موضوع دیده میشود که به طور تدریجی در نحوه حجاب و پوشش آنها، تغییراتی به سمت کنار گذاری حجاب، ایجاد شده است.
مثلا دخترانی که در دنیای واقعی ممکن است حجاب نسبتا مناسبی داشته باشند، در فضای فیس بوک از عکسی استفاده میکنند که مقداری از موهای آنها مشخص است. نکته جالب این است که آن دسته از دختران که اعتقاد چندانی به حجاب نداشتهاند و عکسهایی با لباسهای پوشیده قرار میدادند، به مرور زمان از عکسهایی استفاده کردند که آنها را با بدنی نیمه برهنه نشان میداد. برخی از این تصاویر با ژستهای مضحک و بعضا سخیفی همراه است که حتی دیدن آنها احساس خوبی را ایجاد نمیکند و این در حالی است که صاحبان این عکسها، دخترانی خانواده دار و اصیل هستند اما به نظر میرسد این فضای فیس بوک است که توانسته تا قبح و حرمت یکسری از مسائل را برای آنان، از بین ببرد.
گویا برای بسیاری از اعضای فیس بوک این پازل طراحی شده که قدمی برای ترویج بیعفتی، بیبند و باری، بیغیرتی و بیحرمتی بردارند.» و این بسیار تاسف بار و البته نگران کننده است.
حتما میدانید که پس از عضویت در این سایت، تمام مخاطبان و کاربران فعال در آن میتوانند به راحتی به نمایه شما دسترسی پیدا کنند و این اجازه را سایت و البته «خود شما» به کاربران دیگر دادهاید که به راحتی شما را شناسایی کرده و در صورت لزوم به شما درخواست دوستی بدهند؛ اما نکتهای که واضح و مبرهن میباشد این است که پس از ورود به نمایه شخص دیگری اعم از دختر و پسر یا مرد و زن، شما عکس اصلی نمایه وی را مشاهده میکنید و تنها در بخش» عکسها» یا همان «آلبوم عکسها» کاربر میتواند دیگر تصاویر مربوط به خود را از دید شما پنهان کرده و آنها را تنها برای دوستان یا برخی از آنها به نمایش بگذارد.
نکته قابل توجه این است که عکس نمایه بسیاری از کاربران خانم در ایران، عکسهایی بدون پوشش و حجاب و بعضا با لباسهای عجیب است. در برخی مواقع با مشاهده این عکسها این سوال در ذهن ایجاد میشود که چرا برخی از مردم کشورمان در مواجهه با چنین پدیدهای به شکل منفعلانه برخورد کرده و به راحتی استحاله شوند؟
به گزارش رویکرد٬ برای کسانی که با تصاویر عجیب و باورنکردنی از دوستانی مواجه میشوند که روزگاری محجبه بودند و اکنون با افتخار از گذاشتن عکسهای بدون حجاب شادمان هستند، این سوال پیش میآید که به راستی چه چیز موجب میشود تا افراد، بیحجابی، بیحیایی و بالاخره برهنگی خود را در فیس بوک به عنوان نمادی از متمدن بودن و متجدد بودن، فرض کنند.
این رفتار در برخی مواقع به گونهای است که انگار به یک حرکت مطابق عرف تبدیل شده و عملی موجه محسوب میشود به طوریکه ممکن است شما عکسهای خانوادگی دوستان و اقوام خود را با پوششی متفاوت و البته نامناسب ببینید که برایتان باور کردنی نیست!
جالب اینجاست که اغلب اعضای فیس بوک میدانند که عکس نمایه آنها برای هرکسی که بخواهد، قابل رویت است و اتفاقا به همین خاطر در قراردادن عکسی مناسب، جذاب و جالب توجه به عنوان عکس نمایه، اصرار دارند.
به راستی چه چیز موجب از بین رفتن حرمت و حیا میشود؟ آیا نمیتوان اینگونه فرض کرد که فیس بوک در میان انبوهی از اهداف متعددش، در این زمینه به هدف و نتیجه دلخواه رسیده است و موفق شده تا حیا و عفت را در میان افرادی که در جامعه مسلمان و شیعه زندگی میکنند، از میان ببرد؟
منبع: باشگاه خبرنگاران