به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، مهران مرادی اظهار کرد: دیسکهای بین مهرهای از دو قسمت محیطی (آنولوس که شامل چندین لایه فیبری محکم است) و مرکزی (نوکلئوس که شامل ماده ژلاتینی و بالشتکی مانند است) تشکیل میشود. ماده غالب در نوکلئوس، آب است که با افزایش سن، میزان آب دیسک کاهش یافته و تغییرات نامنظم (دژنراتیو) ایجاد میشود. علاوه بر آن، آنولوس ضعیف شده و فرد را مستعد پارگی و خروج ماده نوکلئوس میکند که به این پدیده، پارگی دیسک میگویند.
وی با اشاره به اینکه پارگی دیسک، در افراد ۳۵ تا ۵۰ سال شایعتر است، افزود: به دنبال پارگی دیسک، ریشه عصبی مجاور آن تحت فشار قرار گرفته و بر اساس ریشه درگیر در هر سطح از ستون مهره، درد انتشاری در مسیر عصب همان ریشه ایجاد میشود.
به گفته این جراح مغز و اعصاب شاغل در مرکز آموزشی - درمانی شهید رجایی، مردان دو برابر زنان به پارگی دیسک مبتلا میشوند و چاقی، خطر عود دیسک بعد از جراحی را ۱۲ برابر افزایش میدهد.
وی ادامه داد: هرچند عواملی مانند سیگار، فعالیتهای شدید و رانندگی، در ایجاد پارگی دیسک مطرح هستند، ولی اصلیترین عامل در پارگی دیسک، نقص ژنتیکی محتوای دیسک است و آن به این معنا است که ساختار دیسک بهصورت ژنتیکی ضعیف بوده و به دنبال فعالیت خاصی پاره میشود؛ درحالیکه در یک فرد سالم با همان فعالیت، دیسک پاره نخواهد شد.
مرادی تصریح کرد: غالب بیماران مبتلا به پارگی دیسک، سابقه خانوادگی مثبت دارند و بسیاری از آنان بهطور خودبهخود و بدون هیچگونه فعالیتی، دچار پارگی دیسک میشوند که همه این موارد تاییدکننده نقص ژنتیک بهعنوان علت اصلی در پارگی دیسک است.
این جراح مغز و اعصاب افزود: درمانهای غیرجراحی شامل استراحت مطلق به مدت ۴۸ تا ۷۲ ساعت مؤثرترین درمان در فاز حاد است و استراحت طولانیتر باعث ضعف عضلانی شده و روند درد را تشدید میکند. ماساژ یا کمپرس با یخ در ۴۸ ساعت اول باعث کاهش التهاب و درنتیجه کاهش درد میشود، داروهای مسکن و شل کنندههای عضلانی و در صورت ادامه درد، تزریقهای لازم صورت میگیرد. در تعدادی از بیماران، به دنبال پارگی دیسک، فشار عصبی واضحی وجود ندارد، ولی بیمار از درد شکایت دارد.
وی افزود: در این افراد، ریشه عصبی به محتوای شیمیایی داخل دیسک واکنش حساسیتی نشان داده و باعث درد شده است. بنابراین با مسکن یا تزریق استرویید در فضای اِپی دورال، درد بهبود مییابد. تا ۹۰ درصد بیماران با این درمانها بهبود مییابند، ولی باید خاطرنشان کرد که پس از بهبودی، درمان تمام نشده و این بیماران باید ورزشهای تقویت عضلات کمر و آبدرمانی باهدف تقویت عضلات را انجام دهند.
به گفته مرادی، هرگونه نقص عصبی مانند ضعف عضلات یا بیاختیاری ادرار و مدفوع و ناپایداری ستون فقرات، ازجمله مواردی است که نیاز به انجام جراحی دارد.
این جراح مغز و اعصاب، میزان موفقیت عمل جراحی را در بهبود بیماران ۸۴ درصد دانست و گفت: تصور اینکه بیماران پس از عمل جراحی بهبود نمییابند، اشتباه است و علت عدم بهبودی پس از عمل، اغلب به دلیل مراجعه دیرهنگام بیمار برای انجام جراحی است.
مرادی با اشاره به اینکه با طولانی شدن زمان درد و علائم، دو مشکل ایجاد میشود، خاطرنشان کرد: درد مزمن، اولین مشکل است که منجر به حساس شدن مرکزی در مغز شده و درمان این عارضه بسیار دشوار است.
وی ادامه داد: مشکل دوم این است که با طولانی شدن علائم، محتوای دیسک به ریشه عصبی چسبندگی پیدا کرده که جداسازی آنها از هم باعث ایجاد عارضه بعد از عمل خواهد شد.