روزهای تیرماه، اولین ماه تابستان روزهای داغ و گرمی است، اما داغتر و گرمتر از هوای این روزهای فصل تابستان، مسئله کنکور و گذشتن از این غول هفتسر برای دانشآموزان است. آیا امسال قبول میشوم؟
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، روزهای تیرماه، اولین ماه تابستان روزهای داغ و گرمی است، اما داغتر و گرمتر از هوای این روزهای فصل تابستان، مسئله کنکور و گذشتن از این غول هفتسر برای دانشآموزان است. آیا امسال قبول میشوم؟ چه رشتهای و کدام شهرستان پذیرفته میشوم؟ آیا امسال سال آخر است و دیگر پشت درهای کنکور نمیمانم؟! آیا نتیجه تلاشهای خود را خواهم گرفت و سرنوشت آیندهام مشخص خواهد شد؟
این سوالها و سوالهای مختلف ذهن دانشآموزان را در آستانه برگزاری امتحان سراسری کنکور مشغول کرده است، همه نگران هستند، دانشآموزان، پدر و مادرها، معلمها و مربیان همه میگویند چه میشود آیا داوطلبان قبول میشوند و تلاشهای صورت گرفته به ثمر خواهد نشست؟
دانشآموزان زیادی از ماهها و حتی سالهای پیش خود را برای چنین روزی آماده کردهاند، «روز کنکور»، شرکت در کلاسهای کمکی آموزشی، بهرهگیری از معلمان خصوصی، خرید کتابهای کمکآموزشی، تست زدن، شرکت در جلسه آزمونهای آزمایشی، آشنایی با تکنیکهای تستزنی در منزل، شروع مطالعه جدی دروس پیشدانشگاهی از مهرماه و شرکت مستمر و جدی در کلاسهای درس مدرسه از جمله کارها و اقداماتی است که داوطلبان کنکور سراسری در ماههای اخیر انجام دادهاند. اما به راستی معیار انتخاب دانشآموزان برای حضور در دانشگاهها فقط امتحان کنکور است؟ آیا تلاشها و کوششهایی که دانشآموزان در طول سالهای درسی متحمل میشوند و استعدادها و لیاقتهایی که از خود برای فراگیری درسها و گرفتن نمرات عالی و معدل بالا نشان میدهند ملاکی برای شایستگی آنان برای حضور در دانشگاهها و مدارس عالی نیست؟!
مقابله با غول هفتسر
معمولا زندگی دانشآموزان به دو بخش تقسیم شده است: قبل از کنکور و بعد از آن. قبل از کنکور زندگی تحصیلی دانشآموزان با استرس و نگرانی، ریزش شدید مو، زخم معده، بیماریهای گوارشی و مشکلات روحی و جسمی عدیدهای مواجه است، فکر و ذهن دانشآموزان فقط به یک سمت هدایت میشود، گذراندن سد آهنین کنکور و قبولی در دانشگاه.
دانشآموزی که این روزها در حال آماده کردن خود برای امتحان کنکور است در اینباره میگوید: «کنکور در زندگی ما دانشآموزان مانند یک مسابقه بزرگ و سرنوشتساز است که باید از این مسابقه سربلند و پیروز بیرون آییم و در واقع مانند یک مسابقه دو ماراتن است که از سالها پیش برای رسیدن به این هدف دوندگی و تلاش و رسیدن به مقصد را آغاز کردهایم.»
وی اضافه میکند: «گاهی بیانگیزه میشوم و اصطلاحا کم میآورم و به خودم میگویم خوب امسال قبول نشوم سال بعد یا سالهای بعد هم میتوانم شرکت کنم و قبول شوم، اما به یاد تلاشهای پدر و مادر و معلمان دلسوز خودم که میافتم به خود میگویم برای قدرشناسی و سپاسگزاری از زحمات فراوان آنها باید تلاش کنم تا موفق شوم»
این دانشآموز درباره مسئله حذف کنکور میگوید: «واقعا اقدام بسیار مناسب و قابل تحسینی است چرا که نمیتوان با این امتحان تلاشهای چندساله دانشآموز را ارزیابی کرد مثلا ممکن است یک دانشآموز سر جلسه امتحان کنکور بیمار باشد و نتواند به سوالها پاسخ بدهد یا دانشآموز دیگر ممکن است به خاطر استرس و نگرانی نتواند به درستی به سوالات پاسخ گوید.. آیا میتوان گفت: این دانشآموز تلاشی نکرده و زحمتی نکشیده و به همین دلیل نتوانسته از عهده سوالات برآید یا ممکن است مثل جریان یکی از دوستانم پیش بیاید که متاسفانه پدر و مادرش قبل از امتحان کنکور از یکدیگر جدا شدند و این دانشآموز زرنگ و با استعداد به دلیل درگیریهای روحی و ناراحتی که برایش پیش آمده بود نتوانست در هیچ رشتهای قبول شود.
خانم «عریضی» دبیر باسابقه آموزش و پرورش که بازنشسته شده درباره گذشتن از سد کنکور میگوید: «به جرات میتوانم بگویم که در تمام دوران تدریس خود با دانشآموزی که از امتحان کنکور هراس و نگرانی نداشته باشد برخورد نداشتهام و همه آنها از چند سال مانده به کنکور از این امتحان صحبت کرده و از آن غولی برای خود ساخته بودند و تلاشهای من برای دادن آرامش به آنها و تذکر درباره اینکه این امتحان هم مانند دیگر امتحانات دوران تحصیل شماست و نگرانی ندارد فایدهای نداشت!» به گفته این دبیر با سابقه، سالهاست که ما درباره حذف کنکور سخنانی شنیدهام، اما تاکنون این مسئله امکانپذیر نشده و کماکان شاهد برگزاری کنکور هستیم.
وی همچنین اضافه میکند: «مسلما دستهایی پشت پرده هستند تا نگذارند کنکور حذف شود که مهمترین آنها موسسهها و آموزشگاههای کنکور است که از این راه به درآمدهای میلیونی و میلیاردی رسیدهاند و مسلما راضی نیستند که این خوان گسترده برچیده شود.»
خانمی که خود را «عزتاللهی» معرفی میکند دراینباره میگوید: «من دو پسر دارم که یکی از آنها داوطلب کنکور است و امسال خود را برای این امتحان سخت و سرنوشتساز آماده کرده است و تاکنون هزینه زیادی برای دوران دبیرستان، پیش دانشگاهی و کلاسهای آموزشی او پرداخت کردهایم که به اقتصاد خانواده فشار زیادی وارد کرده است، حالا اگر قرار است در امتحان کنکور موفق نشود و دوباره یک سال دیگر این هزینهها را متحمل شویم واقعا نمیدانیم باید چه کار کنیم و چگونه از عمده مخارج تحصیلی فرزندمان برآییم؟!
این خانم خانهدار اضافه میکند: «من یک پسر دیگر هم دارم و او هم باید همین راه فرزند اولم را سپری کند و مسلما مخارج تحصیلی او هم سرسامآور خواهد بود بنابراین اگر کنکور حذف شود مطمئن خواهیم شد که بالاخره بچههای ما به دانشگاه راه مییابند و ثمره تلاشهای خودشان و حمایتهای ما را خواهند دید، اما اگر قبول نشوند یا در رشتههایی که مورد علاقه آنها نباشد قبول شوند نتیجه خوبی نخواهد داشت و فرزندانمان بیانگیزه و بیهدف خواهند شد چرا که دوست دارند در رشته مورد علاقه خود ادامه تحصیل دهند.»
وی همچنین میگوید: «نوع دانشگاه هم برای ما خیلی اهمیت دارد، زیرا توانایی مالی ثبتنام در دانشگاههای غیرانتفاعی یا دانشگاه آزاد را هم نداریم و ترجیح میدهیم فرزندانمان در دانشگاههای دولتی پذیرفته شوند.».
اما و اگرهای حذف کنکور
داستان حذف کنکور یک داستان قدیمی است، مربوط به امروز و دیروز نیست. قانون نظام پذیرش دانشجو در سال ۱۳۸۶ به تصویب رسید و طبق آن دولت موظف شد تا در سال ۱۳۹۰ کنکور را به طور کامل حذف و سوابق تحصیلی را جایگزین نمرات کنکور در پذیرش دانشجویان کند، اما اکنون پس از گذشت هفت سال از سال ۹۰ هنوز هم کنکور حذف نشده و سالهاست که همه درا نتظار حذف تدریجی کنکور هستند!
درباره حذف کنکور نظرات متفاوتی مطرح شد و عدهای به عنوان موافق وعدهای به عنوان مخالف دلایلی مطرح کردند.
«مهدی نویدادهم» دبیرکل شورای عالی وزارت آموزش و پرورش در این باره میگوید: «در بحث کنکور دو نگاه متفاوت وجود دارد که یکی از آنها اصالت را به کنکور میدهد، به این معنا که این روش مناسبترین و بهترین روش برای گزینش افراد برای حضور در دانشگاه است و اگر این روند دارای اشکالاتی است باید آن را رفع کرد، اما اصل مهم در پذیرش دانشجو باید ازطریق برگزاری کنکور باشد که برخی از کارشناسان سازمان سنجش و آموزش عالی مدعی این موضوع هستند.»
وی اضافه کرد: «نگاه دیگری نیز به کنکور وجود دارد که اصالت پذیرش در دانشگاه را به سوابق تحصیلی دانشآموزان میدهد و معتقد است که اگر اشکالاتی در این زمینه وجود داشته باشد باید آنها را رفع کرد. اما برای گزینش در دانشگاهها باید سوابق تحصیلی دارای بیشترین امتیاز باشد که این دو نوع نگاه دردهه گذشته روبهروی هم قرار گرفتهاند.»
به گفته دبیرکل شورای عالی وزارت آموزش و پرورش، مشهودترین آسیب کنکور که مورد نقد کارشناسان آموزش وپرورش قرار گرفته است، استرسهایی است که به دانشآموزان و سلامت و امنیت روانی آنها و همچنین به خانوادهها وارد میشود و موج این آسیبپذیری روانی و به هم ریختن بهداشت روانی دانشآموزان نهتنها در دوره پیشدانشگاهی و دبیرستان بلکه به دوران ابتدایی نیز کشیده شده است.
وی خاطرنشان میکند: «درحال حاضر مافیای کنکور در کشور شکل گرفته که با گردش مالی میلیاردی فرآیند آموزش وپرورش را متاثر کرده و در همه جا مداخله وکیف دانشآموزان را سنگین کرده است. این شبکه مافیایی به علت توان مالی بالا و با استفاده از روشهای آشکار و پنهان، کتابهای خود را وارد کیف دانشآموزان میکند و با تبلیغات فراوان اینگونه القا میکند که دانشآموزانی در امتحان کنکور موفق میشوند و از سد آهنین کنکور میگذرند که به این موسسات و سازمانها مراجعه و آرزوی دانشجو شدن را در همکاری و مساعدت این موسسات ببینند!
آسیبشناسی اصلی قانون حذف کنکور
قانون حذف کنکور به صورت غیرمستقیم میگوید که سنجش با آموزش و پرورش است چراکه وقتی میگوید سابقه تحصیلی جایگزین کنکور شود منظور این است که باید امکانات نیروی انسانی و منابع موردنظر مورد توجه قرار گیرد تا این مسابقه به صددرصد برسد؛ لذا کاری که اکنون سازمان سنجش انجام میدهد را به نوعی وزارت آموزش و پرورش باید انجام دهد، اما متاسفانه این صراحتها در قانون نبوده و پیگیری چندانی در این زمینه صورت نگرفته و همه نظرها و رویهها به تصمیمگیری کارگروهها موکول شده است.
«عبدالرسول عمادی» رئیس مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش دراین باره میگوید: «بنابر تصمیم شورای سنجش و پذیرش دانشجو کنکور ۹۷ نیز مانند سال ۹۶ خواهد بود و تغییری در چگونگی روند آزمون وجود ندارد.»
وی درباره تاثیر ۴۰ درصدی نمرات امتحان نهایی در کنکور ۹۷ میگوید: «هنوز این پیشنهاد در شورای سنجش به بحث گذاشته نشده و معلوم نیست شورا چه تصمیمی درباره این پیشنهاد بگیرد. چراکه هنوز دروس نهایی پایه یازدهم و پایه دوازدهم مشخص نشده و درباره آن نمیتوان اظهارنظر کرد.»
رئیس مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش اضافه میکند: «تعیین درصد سوابق پایههای مختلف بستگی به مباحثی دارد که میان آموزش و پرورش، وزارت علوم و شورای سنجش و پذیرش دانشجو ردوبدل میشود و هنوز تصمیمی در این مورد گرفته نشده است.»