شرکت بازیافت زباله کمپوست کرمانشاه موجب شده منطقه درود فرامان و دهستان قرهسو به یک فاجعه زیستمحیطی تبدیل شود؛ چرا که این کارخانه در منطقهای غیرصنعتی واقع شده و زندگی اهالی آن را تحت تاثیر قرار داده است.
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، هانا چراغی؛ * اواخر دهه ۷۰ بود که عدهای به منطقه درود فرامان و دهستان قره سو آمدند و از احداث کارخانه کمپوت سازی، با اهالی منطقه سخن گفتند. قولهایی دادند و گفتند که به محض راه اندازی کارخانه، جوانان و نیروهای کار منطقه را در این محل مشغول کار میکنند تا نیروهای بومی استخدام شوند و این کارخانه، آورده اقتصادی برای ساکنان منطقه داشته باشد...
بعد از مدتی که کارخانه احداث شد، مردم منطقه متوجه شدند که خبری از کمپوت سازی نیست و منظور مسئولان کارخانه، کمپوست سازی بوده است! به این ترتیب شرکت بازیافت زباله کمپوست در منطقهای از شهر کرمانشاه که مسیر تردد ۱۰۰ روستای منطقه است، احداث شد.
با اینکه قول استخدام نیروهای بومی در این کارخانه به اهالی منطقه داده شده بود، خبری از این استخدام نبود و کارخانه با نیروهای غیربومی فعالیتش را آغاز کرد... از زمان احداث این کارخانه تا به الان، مردم منطقه همواره نارضایتی خود از فعالیت این کارخانه در محل زندگیشان را به گوش مسئولان رسانده اند، اما متاسفانه پاسخی دریافت نکردند.
مدت هاست که وجود این کارخانه باعث شده مردم به امراض جسمی و روحی مبتلا شوند؛ چرا که در این کارخانه، بازیافت زباله به شکل اصولی صورت نمیگیرد و بوی نامطبوع زباله همواره مهمان ناخوانده خانههای ساکنان منطقه است.
شواهد نشان میدهد که دفع شیرآبههای این کارخانه به شکل اصولی صورت نمیگیرد و این شیرآبهها باعث ایجاد آلودگی در رودخانه قره سو شدند و فاجعههای زیست محیطی همچون مرگ آبزیان و احشام، تغییر رنگ آب رودخانه (به رنگ سیاه)، بوی متعفن و... به دنبال داشته و این آلودگی در ادامه مسیر رودخانه به سیمره و گاماسیاب ریخته میشوند.
از سویی، شیرآبه زبالههای کارخانه که در مسیر حمل به شرکت از کامیونها به سطح جاده ریخته و موجب لغزندگی شدید جاده و ایجاد تصادفات و خسارات جانی و مالی و کشتهشدن دهها نفر از اهالی شده، باعث شده این مسیر را «جاده مرگ» نامگذاری کنند، در حالی که این جاده، کمربندی شرقی مسیر کربلا است و محل عبور و مرور زائران حسینی به کشور عراق است! جدای از مسائل زیست محیطی که وجود کارخانه برای اهالی به دنبال داشته، مسئله لغزندگی جادهها بخاطر شیرآبه زبالهها که با غفلت کارخانه صورت میگیرد، موضوع دیگری است که صبر مردم منطقه را لبریز کرده است.
شیرآبه زبالههای کارخانه بازیافت کرمانشاه که در مسیر حمل به شرکت از کامیونها به سطح جاده ریخته و موجب لغزندگی شدید جاده و ایجاد تصادفات و خسارات جانی و مالی و کشتهشدن دهها نفر از اهالی شده، باعث شده این مسیر را «جاده مرگ» نامگذاری کنند.
آنچه مسلم است، شرکت بازیافت زباله کمپوست کرمانشاه، منطقه درود فرامان و دهستان قره سو را به یک بن بست و فاجعه زیست محیطی تبدیل کرده و به گفته اهالی منطقه، بخاطر وجود این کارخانه، هیچگونه پیشرفت طرحهای عمرانی، آبادانی و گردشگری در این منطقه وجود ندارد و خواستار جابه جایی این شرکت به مکان دیگری (منطقهای صنعتی) هستند.
به یُمن وجود این کارخانه و فعالیت غیراصولی آن در زمینه بازیافت زباله، زمینهای کشاورزی نیز در معرض خطر قرار گرفتند. کیسههای پلاستیکی زبالهای که از خودروهای حمل زباله و از محل دفن (محلی بدون حصار که زبالهها را آنجا میسوزانند) زبالههای شرکت، توسط باد به زمینهای کشاورزی جابه جا میشوند، تا فاصله ۳ کیلومتری کارخانه را در بر گرفتند و زمینهای کشاورزی و مزارع را مملو از کیسههای زباله کردند و همین امر باعث شده سطح بازدهی محصولات کشاورزی منطقه به شدت کاهش پیدا کند. همین مسئله باعث شده تا کشاورزان از این بابت متحمل خسارات بسیاری شوند. هر چند که این موضوع برای صاحبان کارخانه و مسئولان شهری کرمانشاه هیچ اهمیتی نداشته و به آن ورود نکرده اند، اما مردم همچنان پیگیر این موضوع بوده و خواستار رسیدگی به آن هستند.
محمدرضا آقایی، فعال دانشجویی استان کرمانشاه که چندین بار از این منطقه بازدید داشته و با اهالی آن، هم صحبت شده، در این باره به خبرنگار ما میگوید: اهالی بیش از ۲۰ روستای اطراف کارخانه در فصول تابستان و پاییز، زندگی جهنمی را تجربه میکنند. مردم کجای کار این پروژه به اصطلاح عظیم هستند؟ آیا مسئولان کرمانشاه تا به حال با کودکان روستاهای اطراف کارخانه هم کلام شدند؟ مسئولان حاضر هستند تابستان و پاییز را در یکی از روستاهای اطراف کارخانه زندگی کنند؟ زمینهای کشاورزی این منطقه تا پیش از احداث کارخانه به عنوان بوستانهای مرغوب و باکیفیت شناخته میشدند، اما از اواخر دهه ۷۰ و با سوء استفاده از ساده دلی اهالی این منطقه، چندین هکتار از این زمینهای مرغوب از سوی مالکان کارخانه خریداری شدند و در آن این شرکت احداث شد. احداث این شرکت، جز ضرر هیچ سودی برای اهالی منطقه نداشته است.
به فواید و خدمات این کارخانه به اندازه کافی پرداخته شده است، اما هیچگاه از مضرات و اذیت و آزارها و مخاطرات این کارخانه برای اهالی منطقه حرفی به میان نیامده است. این فعال دانشجویی ابراز میکند: مسئولان و مالک این کارخانه هیچگاه توضیح نداده اند که چرا این کارخانه را در ناحیهای صنعتی ایجاد نکرده اند؟ چرا این کارخانه را در ورودی دهستانی بزرگ با بیش از ۱۰۰۰۰ سکنه ایجاد کرده اند که زندگی بسیاری از آنها تحت تاثیر قرار گرفته است؟
ناگفته نماند، عدم جانمایی مناسب این پروژه باعث مشکلات عدیدهای از جمله استشمام بوی بسیار نامطبوعی در ۳ فصل از سال توسط اهالی روستاهای اطراف کارخانه و اهالی مناطق شرقی و جنوب شرقی شهرستان کرمانشاه شده است. از سویی، استخر شیرابهای که در این کارخانه ایجاد شده، سبب بروز بوی نامطبوع در اطراف آن و کلنی انواع مگس و حشرات و حیوانات موذی شده است. دپوی کمپوست این کارخانه علاوه بر جلوه زشت بصری که برای منطقه به وجود آورده باعث ایجاد بوی نامطبوع به صورت بسیار فراگیر در اطراف کارخانه شده و همچنین عدم استانداردسازی خودروهای حمل زباله و عدم استاندارد بودن جاده منتهی به کارخانه جهت این نوع کاربری و... از جمله مواردی است که در جریان احداث این کارخانه در منطقه ایجاد شده است.
مسائل زیست محیطی این کارخانه مدت هاست که مورد پیگیری اهالی قرار گرفته تا جایی که کودکان روستای منوچهر آباد (یکی از روستاهای نزدیک کارخانه بازیافت) ۳۰ مرداد ۹۸ در نامهای خطاب به مسئولان شهر کرمانشاه خواستار رسیدگی به این موضوع شدند و نوشتند: ما کودکان روستای منوچهر آباد نسبت به شرکت بازیافت زباله معترض هستیم، زیرا بوی بد شرکت بازیافت باعث مریضی ریوی و ناراحتی روحی ما شده و هنگام خوردن صبحانه، نهار، شام ما را اذیت نموده؛ ما کودکان روستا حق زندگی داریم. از شما خواهشمندیم نسبت به رفع مشکل اقدام لازم را مبذول فرمایید.
حتی جمعی از فعالان محیط زیستی و اهالی روستاهای درود فرامان در نامهای خطاب به شهردار کرمانشاه خواستار رسیدگی به این موضوع شدند و نوشتند: قرار گرفتن کارخانه بازیافت در ورودی بخش درود فرامان و ایجاد آلایندگی زیست محیطی و متساعد شدن بوهای نامطبوع باعث سلب آسایش روستاهای منطقه میگردد و سبب مهاجرت اهالی به شهر گردیده است.
البته اهالی این منطقه و فعالان محیط زیستی استان، نامههای متعددی به عیسی کلانتری، رئیس محیط زیست کل کشور و ریاست دادگستری استان کرمانشاه و دادستان کرمانشاه و مدیرکل محیط زیست استان و سایر مسئولان نیز نوشته اند، اما متاسفانه هیچگونه پاسخی در جواب این مطالبات نگرفته اند و هیچکدام از مقامات حاضر به پاسخگویی به خواسته اهالی نشدند.
حمیدرضا عمی، یکی از اهالی روستاهای نزدیک این کارخانه است. او میگوید: در زمان احداث کارخانه قول دادند که از ظرفیت نیروهای بومی برای فعالیت در این شرکت، استفاده کنند، اما این مهم محقق نشد و فقط یکی از اهالی به عنوان نگهبان، به استخدام این شرکت درآمده است. وجود این کارخانه در محل زندگیمان، هیچ سودی برای ما نداشته و ساکنان را در معرض بیماری قرار داده و آلودگی را نصیبمان کرده است. خواستار جابه جایی این کارخانه هستیم چرا که دیگر تحمل استشمام بوی نامطبوع زبالههای این شرکت را نداریم.
بهزاد نیازی منش، نماینده شوراهای اسلامی درود فرامان نیز در خصوص مشکلات این کارخانه میگوید: بارها این موضوع را رسیدگی کردیم، اما هیچ مقام مسئولی پاسخگوی ما نیست. اهالی منطقه به جد، خواستار جابجایی کارخانه هستند چرا که شیرآبههای این شرکت به رودخانه سرازیر میشود، رودخانهای که احشام در نزدیکی آن نگهداری میشوند و زمینهای کشاورزی با آن سیرآب میشوند و آبزیان آن در خطر هستند. توجیه مالک شرکت برای تخلیه این شیرآبهها در رودخانه این است که فاضلابهای شهر کرمانشاه نیز در این رودخانه تخلیه میشوند و به همین دلیل، شیرآبههای کارخانه نیز در آن تخلیه خواهند شد. این در حالی است که مضرات شیرآبه برای آبزیان و احشام و... چندین برابر آسیبهای ورود فاضلاب به رودخانه است. هر چند که مسئله ورود فاضلاب شهری به رودخانه نیز مورد اعتراض ما است.
در همین راستا و برای پیگیری مشکلات مردم این منطقه به سراغ مسئولان شهری کرمانشاه و شرکت بازیافت زباله کمپوست کرمانشاه رفتیم، اما متاسفانه کسی پاسخگو نبود.
ناگفته نماند که پیگیریهای خبرگزاری دانشجو، از این مسئولان تا زمان حل این مسئله ادامهدار خواهد بود.