به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، علیرضا باغانی کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که تقارن اطلاعات تا چه میزان در بازار سرمایه وجود دارد؟ اظهار کرد: سامانه کدال که سامانه جامع اطلاعات بورسی محسوب می شود یک دهه پیش راه اندازی شده است. اطلاعاتی که در کدال ثبت می‌شود به نوعی خود اظهاری است. یعنی هیئت مدیره عملکرد شرکت را که بیشتر این اطلاعات نیز گذشته نگر است، روی کدال بارگذاری می‌کنند.
او در ادامه بیان کرد: در دوره‌های قبل ما پیش بینی سود تحت عنوان EPD اعلام می‌کردیم؛ این EPS آینده نگر بود و شرکت اعلام می‌کرد که به عنوان مثال پیش بینی می‌کنم که تا آخر ۱۴۰۰ به ازای هر سهم ۱۰۰ تومان سود داشته باشم. در پایان دوره این سود افزایش یا کاهش پیدا می‌کرد و به تبع آن، میزان پیش بینی شده نیز تغییر می‌کرد و در پایان دوره نیز مشخص می‌شد ک شرکت چقدر از آن پیش بینی انحراف داشته است.
او افزود:، اما در یک دوره‌ای به غلط، این چراغ راهنمای بورس را حذف کردند. در حال حاضر شرکت‌ها صورت‌های مالی و گزارش تولید و فروش ماهانه خود را در آنجا ثبت می‌کنند. این اطلاعات چه در زمانی که بودجه یا همان سود پیش بینی می‌شد و چه اکنون که صورت‌های مالی منتشر می‌کنند، هیچ کدام از این‌ها قابلیت اتکای کامل ندارند. به این علت که هیئت مدیره‌ها اغلب محافظه کار هستند.
باغانی تصریح کرد: بنابراین یک بحث این است که این پیش بینی ها، قابل اتکا نیستند و دوم اینکه من به عنوان هیئت مدیره شرکت، اگر سود یک شرکت دو برابر شده باشد ابتدا من متوجه خواهم شد. حالا مقررات افشای اطلاعات می‌گوید که هیئت مدیره شرکت‌ها نمی‌توانند معامله انجام دهند، اما هزار راه وجود دارد که از این اطلاعات نهانی استفاده کرد.
او در ادامه تاکید کرد: بنابراین صد در صد اطلاعات نهانی وجود دارد و اکنون کمتر است. اما در اوج بازار شاهد این بودیم که اشخاص مختلفی بودند و از اطلاعات نهانی استفاده می‌کردند. خصوصا در تجدید ارزیابی شرکت‌ها قبل از اینکه یک شرکت اطلاعات افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها را به عنوان مهم‌ترین عامل محرک در بورس ۹۹ را در کدال بگذارد؛ شاهد این بودیم که این سهم ناگهانی صف خرید یا صف فروش می‌شد. مشخص بود که عده‌ای به این اطلاعات به اصطلاح نهانی دسترسی دارند و از آن نیز استفاده کرده اند.
عدم شفافیت در سطح کلان اقتصاد ریشه مشکلات است
این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به اینکه آیا تدابیری برای کنترل این قبیل تخلفات در نظر گرفته شده است؟ بیان کرد: بخشی از تدابیر لازم برای این فعالیت‌ها به شفافیت کلانی که در اقتصاد وجود ندارد، بر می‌گردد که در همه بخش‌ها نیز مشهود است.
او افزود: نرخ دلاری که به شدت رشد کرد، عده‌ای از آن اطلاع داشتند که قرار است چه اتفاقی در عرصه سیاسی بیفتد. سپس رفتند و همه دارایی خود را به دلار، سکه و ملک تبدیل کردند. متاسفانه این رانت اطلاعاتی یک بحث کلان است. بورس براساس یک سری از دستورالعمل‌ها و ریز ساختار‌ها شاید بتواند این موارد را کنترل کند، اما عملا از بین نمی‌روند.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: به هر حال اقتصاد ما اقتصادی است که در آن مفسده وجود دارد و بخشی از این مفسده نیز به رانت اطلاعاتی بر می‌گردد و نیازمند این است که تا حدودی نظارت بر شرکت‌ها را تشدید کنند. ما سال گذشته نام کدال را قبرستان اطلاعات گذاشته بودیم. یعنی اطلاعات قبل از منتشر شدن در سامانه دست همه بود و در آخر در کدال منتشر می‌شد. در صورتی که کدال محلی است که باید ناشران اطلاعات با اهمیت خود را بارگذاری کنند.
لزوم استفاده از ظرفیت مشاوره سرمایه گذاری برای کنترل و نظارت بیشتر
او در ادامه افزود: اگر تا حدودی معاملات خصوصا سال ۹۹ بررسی شود و کسانی که از این اطلاعات سوء استفاده کردند توسط مراجع قضایی رسیدگی شود، می‌تواند درس عبرتی برای این اشخاص باشد. علاوه بر این باید ساختار سامانه کدال را تا حدودی تغییر دهیم. یعنی از حالتی که وقتی اتفاقی برای شرکت می‌افتد و در سامانه ثبت می‌شود، تغییر کند؛ به صورتی که پیش بینی سود‌ها را اعلام کنیم. همچنین از پتانسیل شرکت‌های مشاوره سرمایه گذاری نیز استفاده کنیم.
باغانی تصریح کرد: در حال حاضر مشاوره سرمایه گذاری تنها حرفه‌ای است که در بورس اساسا هیچ کسب و کاری برایش تعریف نشده است. زمانی که شما به عنوان هیئت مدیره اطلاعات را به هر نحوی در کدال ثبت می‌کنید، وقتی شرکت مشاوره سرمایه گذاری اطلاعات شما را براساس آن مسئولیت قانونی که بورس به آن می‌دهد، راستی آزمایی کند؛ در واقع توسط افراد تخصصی در بازار سرمایه بررسی مجدد صورت می‌گیرد.
او در پایان اشاره کرد: شما نیز به عنوان سرمایه گذار براساس آن اطلاعاتی که در کدال بارگذاری شده و توسط مشاوره سرمایه گذاری، EPS یا صورت مالی درباره اینکه این اطلاعات تا چه میزان صحیح است، راستی آزمایی شده است. در واقع مکانیزمی است که در دنیا نیز استفاده شده، اما در کشور ما متاسفانه به نظر من به عمد، اجرا نمی‌شود و به سمت شفافیت اطلاعات حرکت نمی‌کنیم.
ارسال نظرات