ایرادات مصوبه شورای سنجش و پذیرش / چرا وزارت علوم فهرست رشته‌های مرتبط برای کنکور کارشناسی ارشد را اعلام نکرد؟

علیرضا رحیمی، مسئول بسیج دانشجویی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی تهران در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو در واکنش به منع تحصیل در مقطع ارشد با مدرک کارشناسی غیرمرتبط که به تازگی از سوی شورای گسترش و پذیرش وزارت علوم به تصویب رسیده، اظهار کرد: نکته اول این است که چرا وزارت علوم در پایان دوره دولت به این فکر افتاده است؟

هزینه تراشی برای وزارت علوم آینده

رحیمی بیان کرد: باتوجه به اینکه تصمیم گیرندگان و تصویب کنندگان این مسئله در مقطع کنونی با اجراکنندگان این مصوبه در وزارت علوم دولت بعد و سال۱۴۰۱ و مابعد آن متفاوت خواهند بود آیا این تصمیم گیری و مصوبه صرفأ برای ایجاد هزینه برای دولت بعد نیست؟ این مصوبه و این آزمون و خطا و دود ایجاد شده ناشی از آن در چشم دانشجویان و دانش آموختگانی خواهد رفت که از وزارت علوم آینده درخواست پاسخگویی دارند نه تصمیم گیرندگان در وزارت علوم فعلی.

مسئول بسیج دانشجویی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی ادامه داد: اگر تحصیل با مدرک کارشناسی غیرمرتبط منع شود ممکن است علاقمندان به تحصیل در یک رشته خاص به جای دستیابی به علاقه خود در رشته مقطع ارشد، همان رشته را از مقطع کارشناسی شروع کنند و این موجب فشار امکاناتی بر وزارت علوم و هدررفت زمان و زندگی فرد علاقمند و رقابت بیشتر بین داوطلبان کنکور کارشناسی خواهد شد.

چرا ابهامات مصوبه را رفع نمی‌کنند؟

وی با بیان اینکه وزارت علوم با عدم اطلاع رسانی صحیح درباره رشته‌های مرتبط و غیرمرتبط، بیان کرد: این موضوع موجب نگرانی داوطلبان مقطع ارشد شده است. حداقل می‌توانستند ابهامات ایجاد شده در مورد این مصوبه را با اطلاع دادن لیست رشته‌های مرتبط و غیرمرتبط کاهش دهند.

رحیمی ادامه داد: الآن وزارت علوم مصوبه را تصویب و اعلام عمومی کرده است و اعلام می‌کنند که لیست رشته‌های مرتبط را بعدأ اعلام می‌کنیم! اگر این مصوبه خروجی فکر متخصصین و جلسات کارشناسی است پس باید قاعدتأ لیست رشته‌ها وجود داشته باشد که روی آن فکر و تبادل نظر کرده و به تصمیم گیری و‌مصوبه رسیده باشند. آیا بدون اینکه لیستی از رشته‌های مرتبط وجود داشته باشد این موضوع تصویب شده است؟ اگر لیست رشته‌های مرتبط اکنون وجود دارد، چرا اعلام آن را به آینده حواله می‌کنند. همین الآن لیست رشته‌ها را اعلام کنند تا داوطلبان ارشد تکلیف خود را بدانند، چون برنامه ریزی برای شرکت و قبولی در برخی رشته‌ها در کنکور از تابستان باید شروع شود.

تجربه پیشین در تصمیم یک شبه وزارت علوم

وی به عملکرد دولت در کنکور دکتری سال ۹۵ انتقاد کرد و گفت: در آن سال بدون درنظر گرفتن گرایش‌ها و تخصص ها، کنکور و سوالات برخی رشته‌ها را بصورت یکسان و مشابه برگزار کردند به گونه‌ای که داوطلبان آزمون دکترا در آن سال مجبور شدند برخی مباحث غیرمرتبط با رشته خود را برای کنکور مطالعه کنند و خیلی از داوطلبان اصلأ نتوانستند به سوالات برخی از سرفصل‌ها به خاطر غیرمرتبط بودن با رشته و عدم مطالعه و یادگیری آن سرفصل پاسخ دهند.

مسئول بسیج دانشجویی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی تهران ادامه داد: در نتیجه این عملکرد در سال ۱۳۹۵ شرایط خاصی بر قبول شدگان مرحله اول کنکور دکترا حاکم شد. سازمان سنجش و وزارت علوم در آن سال به اشتباه خود پی بردند و کنکور دکترا سال ۹۶ به بعد را مانند و مشابه کنکور دکترا سال ۹۴ و قبل از آن برگزار کردند و سال ۱۳۹۵ یک استثنا بود. حال همین‌ها ادعای مرتبط و غیرمرتبط بودن رشته‌ها را در مقطع کارشناسی و ارشد می‌کنند؟! در حالی که با تصمیمات دفعی و خلق الساعه در سال۹۵ دود در چشمان خیلی از داوطلبان کنکور دکترا کردند.

وی تصریح کرد: این تصمیم خلق الساعه و بدون مبنا در سال ۱۴۰۰برای کنکور ارشد دقیقأ مشابه همان تصمیمی است که در سال۱۳۹۵ برای کنکور دکترا گرفتند و با یک مرحله برگزارکردن کنکور دکترا به آن شکل به اشتباه خود پی بردند و سال بعد آن رویه را ادامه ندادند و این وسط فقط داوطلبان متضرر شدند و کسی با تصمیم گیرندگان کاری نداشته و ندارد.

سنجش دانشجویان در دفاع از پایان‌نامه

رحیمی گفت: اگر داوطلبی به رشته‌ای غیر مرتبط با مقطع کارشناسی اش علاقه دارد باید دروس اصلی آن رشته را برای کنکور ارشد مطالعه کند پس در مرحله کنکور ارشد با مباحث آن رشته کاملأ آشنا می‌شود و در وهله دوم در مقطع ارشد باید برخی دروس کارشناسی آن رشته را در مقطع ارشد به صورت دروس پیش نیاز بگذراند بنابراین وزارت علوم اگر نگران علم و علمیت دانشجویان و کیفیت تحصیل دانش آموختگان است بهتر است اساتید، گروه‌های علمی دانشکده و دانشگاه‌های زیرمجموعه خود را ملزم کنند که دروس پیش نیاز را برای دانشجویان ارشد با مدرک کارشناسی غیرمرتبط به صورت درست برگزار کنند و کیفیت تحصیلی این گونه دانشجویان را بیشتر کنترل کنند.

وی افزود: همچنین این دانشجویان دروس آموزشی ارشد و پایان نامه مربوط به آن رشته را به هرحال باید بگذرانند و از پایان نامه دفاع کنند اساتید وزارت علوم در این بخش‌ها می‌توانند کیفیت دانشجو را کاملأ بسنجند و اگر دانشجو ضعف علمی و یادگیری مباحث آن رشته را دارد شرایط یادگیری و بالابردن کیفیت فراهم شود و در نهایت پایان نامه که نتیجه اصلی تحصیلی یک دانشجو در مقطع ارشد است شاخص‌های لازم برای قبولی و‌کسب دانشنامه ارشد را داشته باشد.

مزیت متخصصان چند‌رشته‌ای 

مسئول بسیج دانشجویی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی تهران به موضوع تخصص‌های میان رشته‌ای و فرارشته‌ای اشاره کرد و گفت: وجود متخصصانی که دید و تخصص دو یا چند رشته‌ای داشته باشند، برای فضای علمی کشور مزیت است.

وی ادامه داد: امروزه در بسیاری از دانشگاه‌های دنیا مفهوم رشته تحت الشعاع قرار گرفته و در بسیار از دانشگاه‌های تراز اول دنیا، دانشجو هرتعداد از دروسی که احساس می‌کند به آن تخصص و دانش نیاز دارد را اخذ و در کلاس‌های آن شرکت می‌کند.

رحیمی با تأکید براینکه دید بین رشته‌ای برای پیشرفت بسیار راهگشاست، افزود: بسیاری از شرکت‌ها و غول‌های تکنولوژی و ارائه خدمات و... در دنیا حاصل فعالیت دانشجویان و دانش آموختگانی هستند که دروس چند رشته را گذرانده اند و‌با مفاهیم بین رشته‌ای آشنا شده اند.

وی تصریح کرد: متاسفانه امکان اخذ دروس از رشته‌های مختلف در دانشگاه‌های ایران، خیلی کم وجود دارد و دانشگاه‌های انگشت شماری در کشور این امکان را برای دانشجویان خود فراهم می‌کنند و البته آن هم به صورت محدود (نمونه اش دوره کهاد دانشگاه تهران).

مسئول بسیج دانشجویی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی تهران خاطرنشان کرد: با ایجاد محدودیت حضور در مقطع ارشد با مدرک کارشناسی غیرمرتبط بسیاری از ویژگی‌های مثبتی که دانش و تخصص میان رشته‌ای ایجاد می‌کند از بین خواهد رفت. در مورد رشته‌های با حالت بین رشته‌ای هم باید به این نکته اشاره کرد که این گونه رشته‌ها در دانشگاه‌های دنیا به لحاظ تعداد بسیار زیاد و گسترده هستند، ولی متاسفانه در کشور ما رشته‌هایی که حالت میان رشته‌ای داشته باشند کم و محدود هستند.