حسن مرادی؛ استاد دانشگاه تهران و کارشناس حوزه انرژی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو، پیرامون مشکلات دولت در تامین انرژی کشور گفت: وقتی دولت اعلام میکند، قصد دارد دو یا چهار میلیون مسکن بسازد، با فرض این که در هر مسکن حدود چهار نفر زندگی کنند، در شهری مثل تهران ۱۶ میلیون جمعیت وجود خواهد داشت و دولت باید برای تامین حاملهای انرژی این مسکنها نیز فکر جدی کند و ببیند آیا توانایی تغذیه مصرف این مسکنها را دارد یا خیر. مسکن جدید مانند تمامی مسکنها نیاز به خطوط انتقال و کنتر مصرفی دارد. پس قبل ساخت مسکن اول باید این موارد توسط دولت در نظر گرفته شود و سپس برای آن برنامهریزی شود. برای مثال میتوان به جای اصرار بر ساخت مسکن جدید، بافتهای فرسوده را ترمیم کرد چرا که در این صورت دیگر نیاز به شبکههای جدید حاملهای انرژی نخواهیم داشت. اصولاً کشور ایران رو به توسعه است و استانی مثل قم به شدت گسترده و مجهز شده و هزاران ساختمان بلند در این شهر که به کم آبی معروف است، ساخته شده. در صورتی که همه این خانهها نیاز به انرژی دارند و دولتها نیز تاکنون پیشبینی مناسبی برای تامین انرژیهای این همه ساختمان نداشتهاند. پس طبیعی است در فصلی مثل تابستان که بی آبی افزایش پیدا میکند با این حجم از تقاضای انرژی، دولت نتواند برق آنها را تامین کند و در نتیجه رو به قطعیهای مداوم برق منازل بیاورد.
این کارشناس انرژی با اشاره به طرح تعرفه گذاری پلکانی برای مصرف حاملهای انرژی تصریح کرد: ۹۰ درصد تولیدکنندگان و پیمانکاران صنعت برق تاکنون بسیار متضرر شدهاند و بابت برقی که به دولت دادند از دولت مبالغ هنگفتی را طلبکارند و با فشار آوردن بر دولت خواهان طلب خود هستند. از طرفی دولت نیز توانایی پرداخت حقوق پیمانکاران خود را ندارد. بنابراین امکان هیچ طرح جدیدی از سوی دولت برای کنترل مصرف حاملهای انرژی وجود ندارد. از طرفی وقتی یک خشکسالی عجیب در پنجاه سال گذشته در کشور رخ میدهد، دولت را برای تامین برق تحت فشار قرار میدهد. مجموع این عوامل همگی از چیزهایی هستند که دولت را وادار میکند در بحث کنترل مصرف حاملهای انرژی به روش پلکانی روی بیاورد. تعرفه گذاری پلکانی که در دنیا نیز متداول است، میتواند تا حد زیادی کارساز باشد. اگر چه که چاره تمامی دردهای کشور در بحث حاملهای انرژی نیست. اما به صورت مقطعی میتواند بخشی از مشکلات دولت را حل کند. پس دولت مجبور است به روش پلکانی روی آورد و مناطقی و افرادی که برق بیشتری مصرف میکنند به همان اندازه نرخ بالاتری برایشان محاسبه میشود و افراد کم مصرف به همان میزان از نرخ کمتری برخوردا میشوند. البته در این بین باید ظرایفی توسط دولت حین اجرای طرح پلکانی رعایت شود.
وی در ادامه افزود: دولت و شرکتهای خصوصی بزگترین تخلف را در بحث هدر دادن انرژی انجام میدهند. برای مثال اگر به این شرکتها برویم میبینیم اکثر لامپها غیر استاندارد هستند و آنجا هم که لامپ کم مصرف میگذارند یک لامپ پر مصرف را برمیدارند و به جای آن ده لامپ پرمصرف میگذارند. بنابراین در بحث کنترل مصرف حاملهای انرژی دولت باید از خودش شروع کند و سپس سراغ مردم برود. چون اگر از خودش شروع نکند مردم نیز از آنها تاثی نخواهند داشت.
مرادی در پایان درباره میزان بالای یارانههای انرژی در کشور اظهار داشت: یارانه پنهان انرژیهای ما نیز بسیار بالاست و برای همین هم صنایعی مثل آلومینیوم در کشور ما بسیار سود ده است. درحالی که در غالب کشورهای جهان این صنعت به صرفه نیست اما در کشور ما چون برق برای صنایع ارزان است، امکان خودنمایی آنان نیز بسیار بیشتر است و صنایعی که مصرف انرژی بالایی دارند ترغیب میشوند در شرایطی که برق ارزان است تولیدات خود را گسترش دهند. بنابراین یارانه پنهان در همه صنایع رسوخ کرده و دولت باید خود را از آن خلاص کند. از طرفی طرح برق امید و گاز امید در دولت دوازدهم آن طور که باید نه اما در حد بسیار کمی باعث تشویق مردم به کم مصرفی شد.