گروه استانهای خبرگزاری دانشجو، فاطمه فرخی؛ پدیده ماسه خواری مدتهاست که در شهر‌های شمالی کشور رواج پیدا کرده و برخی از کارشناسان معتقدند عامل اصلی این پدیده توسعه بی ضابطه ویلاسازی در استانهای مازندران و گیلان است.
برداشت بی رویه شن و ماسه از بستر رودخانه ها، سواحل دریا و از دل کوهستان‌ها در شمال کشور و بخصوص در استان مازندران، در سال‌های اخیر رواج پیدا کرده که نه تنها فعالان و مسئولان زیست محیطی کشور، بلکه حتی مدیران استانهای و کشوری هم از این پدیده گلایه کرده و تاکید داشته اند که برداشت بی رویه ماسه در شمال کشور عامل بروز فجایع زیست محیطی فراوانی می‌شود.
ماسه خواری دغدغه‌ای در سواحل مازندران
در این رابطه سرهنگ محسن مرادی، فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی مازندران نوشهر، ماسه خواری را از جمله دغدغه‌های موجود در سواحل بیان می‌کند و می‌گوید: در این راستا در حوزه قضائی نشتارود اقدام به تشکیل پرونده برای متخلفان شده است.
وی کاداستر را از مهمترین برنامه‌ها بیان می‌کند و در ادامه می‌افزاید: در سال جاری برای ۳۲۶ هکتار از عرصه‌های طبیعی در قالب ۴۳ فقره سند مالکیت به نام دولت سند صادر شده است.
سرهنگ مرادی افزایش چشمگیر قیمت زمین را از جمله عوامل و دلایل تصرف و دست اندازی به عرصه‌های طبیعی برشمرد و تصریح می‌کند: در سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل شاهد کاهش چشمگیری در حوزه تصرفات منابع طبیعی هستیم و بیشترین دغدغه را در مناطق کوهستانی داریم.
به گفته قاسم تقی زاده خامسی، معاون آب و آبفای وزیر نیرو چندین سال است که پدیده ماسه خواری بسیار رواج پیدا کرده و موجب برهم زدن زیست بوم دریای خزر شده است و اگر اکنون جلوی آن گرفته نشود، در آینده آسیب‌های جدی تری را متحمل محیط زیست شمال کشور می‌کند.
استان مازندران به دلیل دارا بودن جنگل، کوه، دریا، خاک حاصلخیز، در ردیف خاستگاه بهترین منابع و ذخایر مهم و استراتژیک نه تنها در کشور بلکه در جهان قرار دارد. یکی از مهمترین ذخایر مازندران، معادن آن است که به دلیل تنوع ذخایر معدنی، استان مازندران در کنار قطب کشاورزی و گردشگری، معدن خیز نیز محسوب می‌شود. معادن شن، ماسه، در استان وجود دارد که همین امر باعث شده منابع طبیعی مازندران از چشم طمع سودجویان نیز درامان نماند.
به اعتقاد فعال محیط زیست مازندران عمده ماسه‌هایی که در سال‌های اخیر به صورت قانونی و غیرقانونی از کوه‌ها، سواحل و بستر رودخانه‌های شمال کشور برداشت شده، در ویلاسازی استفاده شده است و به نوعی می‌توان گفت ویلاسازی بی ضابطه، عامل اصلی رواج پدیده ماسه خواری در مازندران است.
به گفته یکی از فعال محیط زیست مازندران با وجود این که از سال‌ها پیش شاهد برداشت بی رویه ماسه در مازندان بودیم، اما در دو سال گذشته، این پدیده به شدت اوج پیدا کرده است؛ چراکه در این مدت شاهد اوج گیری سیل ساخت و ساز‌ها در استان مازندران بوده ایم و ماسه یکی از مهمترین مصالح ساختمانی است که ویلاسازان به آن احتیاج دارند.
برداشت بی رویه ماسه به طبیعت آسیب می‌رساند
مهدی رازجویان معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری مازندران با بیان اینکه متأسفانه در بخش‌های مختلف شاهد برداشت‌های غیرقانونی ماسه هستیم، این روند را سبب آسیب به طبیعت و محیط زیست دانست.
مهدی رازجویان معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری مازندران با اشاره به اینکه برداشت غیرمجاز از بستر رودخانه‌ها و ساحل سبب بروز فجایع زیست محیطی جبران ناپذیری می‌شود، می‌گوید: برداشت غیرمجاز شن و ماسه از مهمترین مشکلات در حوزه منابع طبیعی محسوب می‌شود و باید برای آن چاره اندیشی صورت گیرد.
به گفته وی برداشت ماسه و شن ماسه سبب بروز هزاران میلیارد تومان خسارت‌های اقتصادی به حوزه‌های مختلف در استان مازندران شده است.
یکی از شهروندان مازندران با اظهار اینکه دریا و ساحل جزو اموال عمومی محسوب می‌شود، می‌گوید: به رغم پیگیری‌های مکرر اهالی، متولیان امور فقط با ایجاد یک مانع بتنی در بدو ورود به نوار ساحلی، کار دیگری انجام ندادند و متخلفان شبانه مانع را کنار زدند و همچنان به برداشت مشغول هستند.
به گفته این شهروند هرشب از ساحل و بستر رودخانه ماسه برداشت می‌شود، جای چرخ ماشین آلات سبک و سنگین برداشت کننده ماسه را در سواحل و جای جای رودخانه‌های شهر می‌توان مشاهده کرد و متأسفانه اقدام قابل توجهی برای برخورد با این پدیده نشده است.
وی ادامه می‌دهد: به رغم پیگیری‌های مکرر اهالی، متولیان امور فقط با ایجاد یک مانع بتنی در بدو ورود به نوار ساحلی، کار دیگری انجام ندادند و متخلفان شبانه مانع را کنار زدند و همچنان به برداشت مشغول هستند.
برداشت ماسه از کف رودخانه به طور مستقیم منجر به تخریب اکوسیستم رودخانه و از بین رفتن جاندران می‌شود. بسیاری از جانوران دریای خزر از جمله فُک خزری، جاندارانی هستند که همواره احتیاج دارند مدتی برای استراحت به ساحل بازگردند، اما حالا که با برداشت ماسه و دیگر المان‌های توسعه ناپایدار در سواحل مازندران، امنیت سواحل این استان به خطر افتاده، حتی روند انقراض فک خزری نیز تسریع شده است.