به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، سامانههای تحویل دارو مرسوم، دارای محدودیتهایی مانند حلالیت کم، پایداری ضعیف و سمیت زیاد هستند. برای غلبه بر این محدودیت ها، نانوحاملهای دارورسانی مهندسی شده توسعه یافتند. دیاتومیت، نوعی فسیل جلبک است که پوستهی سخت و متخلخل آن از جنس سیلیکا میباشد و به عنوان یکی از نانوحاملهای دارورسانی امیدوارکننده مورد توجه قرار گرفته است.
در این پژوهش که در قالب پایان نامه کارشناسی ارشد سرور حسین زاده در رشته نانوفناوری-نانومواد انجام شده است، عوامل موثر بر میزان بارگذاری و رهایش عصارهی هیدروالکلی گیاه مریم گلی در دیاتومیت (DE) بررسی شد. به همین منظور، دیاتومیت بامواد ۳- آمینوپروپیل تری متوکسی سیلان (DE-APTMS) و تری اتوکسی وینیل سیلان (DE-TEVS) اصلاح سطحی شد. در ابتدا، دیاتومیت در دمای ۶۵۰ درجه سانتی گراد تحت عملیات حرارتی قرار گرفت وسپس فرایند خالص سازی با استفاده از فراصوتی کردن، بر روی آن انجام شد. برای اصلاح سطحی از روش استاندارد سیلانی کردن و برای بارگذاری دارو از روش غوطه وری استفاده شد.
نتایج به دست آمده از آنالیز XRF بیانگر آن است که بیش از ۹۵ درصد ترکیب دیاتومیت را سیلیکا تشکیل میدهد. نتایج XRD نشان میدهد که ساختار دیاتومیت دو فازی و شامل کریستوبالیت و کوارتز با شماره مرجع ۰۱-۰۷۶-۰۹۴۱ و ۰۱-۰۷۹-۱۹۱۲ است. نتایج FTIR نشان میدهد که پیوند سیلانی در نمونههای DE-APTMS و DE-TEVS ایجاد شد. در آنالیز BET دیاتومیت خالص، ایزوترم جذب نوع II و حلقه هیسترزیس H۱ مشاهده شد. در دیاتومیت دو نوع حفره وجود دارد، نتایج آنالیز SEM، نشان میدهد که دیاتومیت شامل حفرات درشت منظم ۴۰۰-۳۰۰ نانومتری است. همچنین آنالیز BJH نشان دهندهی وجود حفرات ریز در دیاتومیت با بیشترین توزیع سایزدر محدودهی یک تا ده نانومتر است.
بر اساس ایزوترم جذب لانگمویر، بیشترین ظرفیت جذب دیاتومیت، ۱۳۰/۵۴ mg/g است و ضریب جدایش بی بعد نشان دهندهی جذب از نوع مطلوب میباشد. نتایج ایزوترم فرویندلیش نشان دهندهی جذب تک لایه بر روی سطح دیاتومیت میباشد. همچنین نتایج ایزوترم دوبینین-رادوشکویچ بیانگر فیزیکی بودن جذب میان مریم گلی و دیاتومیت میباشد. بیشترین مقدار جذب دارو در DE-۲۰۰μ APTMS با مقدار mg۱۴/۹۲ و کمترین در DE با مقدار mg۸/۰۴ مشاهده شد. بیشترین سرعت رهایش انفجاری در DE-۲۰۰μ APTMS با نرخ ۳۰/۶۸ (۱/h) و کمترین در DE-۵۰μAPTMS با سرعت ۳۰/۲۸ (۱/h) مشاهده شد. کمترین نرخ رهایش آهسته در DE-۲۰۰μ TEVS با نرخ ۹/۰۲ (۱/h) و بیشترین در DE-۵۰μ TEVS با سرعت ۱۵/۳۴۹ (۱/h) مشاهده شد.
گفتنی است این پژوهش با راهنمایی حمید دلاوری عضو هیأت علمی دانشکده فنی و مهندسی انجام شد.