به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، خوش چشم، تحلیل گر مسائل بین الملل در نشست بررسی دلایل شکست رویکرد مبارزه برای رفع تحریم و همچنین رونمایی از کتاب «سراب مذاکره» از انتشارات نشر کوثر که در محل خانه اندیشه ورزان برگزار شد، گفت: تحریم بخشی از استراتژی مهار آمریکاست با این وجود آیا اصلا نباید برای رفع تحریم مذاکره کرد؟ معتقدم اگر شرایط را فراهم کنیم و طرح راهبردی مشتمل بر طرح آفندی و پدافندی داشته باشیم میتوانیم برای رفع تحریم مذاکره کنیم.
وی با بیان اینکه طرح راهبردی مشتمل بر طرح آفندی این است که آنچنان باید راههای دور زدن تحریم را گسترده کنیم که اثرگذاری که اثرگذاری تحریم را به عنوان اسلحه پایین بیاوریم، افزود: نباید تصور کنیم که اگر تحریمهای آمریکا اثر نکند این کشور در مذاکره به ما امتیاز میدهد. در واقع آمریکاییها در جریان مذاکرات تلاش میکنند تا در یک دوره چند ساله وقت بگیرند تا کارایی اسلحه خود یعنی تحریم را درست کنند.
خوش چشم با اشاره پافشاری آمریکا برای حفظ تحریمها در کشورهای مختلف تصریح کرد: نلسون ماندلا طی دورههایی مختلفی از حیات خود در لیست تحریمهای آمریکا بود و هشت سال بعد از مرگش اسمش از این لیست خارج شد و این در حالی است که آمریکاییها خودشان میگویند ما خوب بلدیم تحریم کنیم، ولی نمیدانیم چطور تحریمها را برداریم، چون تحریمهای این کشور به مانند یک شبکه تو در تو بوده و به مانند یک فرش دارای تار و پود افقی و عمودی هستند.
وی با بیان اینکه هدف آمریکاییها از وضع تحریمها این است تا کشورهای تحریم شده مایه عبرت دیگر کشورها شوند، اضافه کرد: ما باید بتوانیم در بخش پدافندی تاثیرگذاری تحریمها را تا یک حدی پایین بیاوریم. در بخش آفندی هم اگر ما بتوانیم از مولفههای قدرت خود اعم از هسته ای، منطقه ای، موشکی، پهپادی، لیزر، نانوتکنولوژی، سلولهای بنیادی و هوا فضا هم به عنوان عنصر فشار و هم به عنوان عنصر پیشرفت خودمان استفاده کنیم آن وقت در این شرایط شاید بتوانیم ۲۰ تا ۳۰ درصد تحریمها را برای یک مدتی و نه برای ابد، چون مشکل آمریکاییها با ما ابدی است و فعلا با ما کار دارند.
تحلیگر مسائل بین الملل با اشاره به اینکه هدف آمریکاییها این است که به هر قیمتی که شده اجازه ندهند تا ایران برای کشورهای منطقه الگو شود، بیان کرد: اگر ما برای مذاکرات دارای طرح راهبردی باشیم و بدانیم که میخواهیم به کجا برسیم با توجه به شرایط اقتصاد کشور اگر احتمال یک درصد موفقیت در مذاکره وجود داشته باشد باید این کار را بکنیم.
خوش چشم با بیان اینکه ما باید واقع گرایانه و بدون اعتماد به آمریکا بدترین سناریوها را پیش بینی کنیم، افزود: متاسفانه ما مانند خیلی دیگر از کارهایمان بدون بررسی درست و بدون نگاه راهبردی وارد مذاکرات شدیم؛ مثلا امنیت کشور یک مسئله راهبردی است و اصلا با برجام اصلی و نه برجامی که به خسارت محض تبدیل شد به عنوان یک مسئله تاکتیکی قابل معاوضه و صحبت کردن نیست.
وی تصریح کرد: اگر به واسطه برجام تحریمها هم لغو میشد در نهایت یکی از امتیازات برجام این بود که تحریمهای ثانویه هستهای برداشته میشد و برداشتن این تحریمها فقط برای ما آورده تاکتیکی داشت و فاقد آورده ابدی و راهبردی بود. با این اوصاف ما چطور میتوانیم بپذیریم که منافع ملی در حوزه راهبردی به خاطر یک تاکتیک به خطر بیفتد و این نگاه بدی است. همچنین دو قطبی سازی و استفاده جناحی برای بردن انتخابات بد است. کسی که منافع ملی در حوزه سیاست خارجی را خرج منافع جناحی خود کند مرتکب کار اشتباهی شده و مستوجب عقوبت است و هیچ فرقی هم نمیکند گه چه کسی باشد.
خوش چشم بیان کرد: در دولت قبل دو ماه بعد از توافق هستهای چند موشک که روی آنها شعار مرگ بر اسرائیل نوشته شده بود شلیک شدند و آقایان گفتند که کل برجام روی هوا رفت؛ اما کسی نبود که بپرسد مگر شما مذاکره کردید تا توانمندی موشکی را بدهید مضاف بر این برجام چه توافقی بود که با پرتاب موشک رفت روی هوا رفت.
وی اظهار کرد: در دولت سیزدهم دو ماه بعد از از سرگیری مذاکرات موشک خیبرشکن و موتور جدید موشک سوخت جامد رونمایی شد و همچنین علاوه بر برگزاری رزمایش، ماهواره پرتاب شد و اینها هیچ کدام شوخی نیست، چون ما توانستیم یک مقدار از مولفههای قدرت موشکی و منطقهای خودمان استفاده کنیم.
وی با اشاره به اینکه در مذاکرات دولت سیزدهم ما اعلام کردیم که غنی سازی ۶۰ درصد را متوقف نمیکنیم کما اینکه این میزان غنی سازی به عنوان اهرم فشار هنوز متوقف نشده است، افزود: در دولت سابق و در جریان مذاکرات ژنو ما غنی سازی ۲۰ درصد متوقف کردیم، ولی در دولت سیزدهم همه کارها اعم از غنی سازی ۶۰ درصد در حال انجام هستند؛ اما سوال این است که اقدامات دولت سیزدهم خوب بوده؟ معتقدم هنوز جا دارد که ما بتوانیم از ابزار و مولههای قدرت خود استفاده کنیم و هنوز جا دارد که نگاه حکمرانام به حکمرانان ما به مقوله تحریم راهبردی و بلند مدت شود.
خوش چشم اظهار کرد: مذاکره در جای خودش و با ابزار و شرایط خودش میتواند یک راه احتمالی با احتمال موفقت کمتر در حد ۲۰ تا ۳۰ درصد برای رفع تحریمها باشد؛ اما نمیتوانیم به مذاکره دل ببندیم. با این اوصاف اصل ماجرا این است که ما اصل مشکلات را در داخل خانه حل کنیم و اگر این روند سرعت پیدا کند شاهد کاهش اثرگذاری تحریم خواهیم بود.
وی تصریح کرد: برای مذاکره نه تنها مسائل داخلی بلکه اوضاع جهان هم خیلی اثرگذار است؛ مثلا با توجه به تحریمهایی که علیه روسیه وضع شده معلوم است که روسیه به ما نزدیکتر میشود و به ما به چشم یک شریک راهبردی نگاه میکند در نتیجه باشگاه تحریمیها شکل میگیرد. مضاف بر این امروز چینیها خیلی عاقلتر شدند، چون قبلا خیلی محافظه کاری میکردند و از کلمه اتحاد فراری بودند، اما اکنون در همان روزهای ابتدایی مذاکرات به مذاکره کنندگان ما گفتند بیایید تا مشت محکمی به دهان امپریالیسم بزنیم و حتی جواب تهدیدات کلامی آمریکا را میدهند، چون احساس خطر کرده اند و این در حالی است که قبلا آمریکاییها هر چه میخواستند چینیها لام تا کام حرفی نمیزدند. با این اوصاف دست ما امروز از لحاظ مقابله با آمریکا از لحاظ شرایط داخلی و جهانی حتما بهتر و قویتر از شرایط زمان اوباما است.
خوش چشم با تاکید بر اینکه رفتار ما در مقابل مذاکرات باید خیلی خنثی، واقع گرایانه و کارشناسی باشد یعنی بیخودی نگوییم همه چیز در مذاکره است و بیخودی هم نگوییم تحت هیچ شرایطی مذاکره نمیکنیم، بیان کرد: آمریکا و غرب به شدت در حال ضعیف شدن هستند و شرایط جهان به نفع ما پیش میروند؛ از این رو اگر ما بتوانیم از شرایط جهانی استفاده کنیم و در داخل هم اقتصاد مقاومتی، ملی و منطقهای را جا بیندازیم و کارهای دیگری هم انجام دهیم شاید بتوانیم از این موقعیت بهره برداری کنیم.
تحلیلگر مسائل بین الملل گفت: اگر توافقی صورت بگیرد در ایده آلترین شرایط آمریکاییها ۴ تا ۶ ماه و حداکثر تا یک سال دوباره زیر برجام میزنند و عقب میروند اگر هم زیر برجام نزنند کاتسا را فعال میکنند که به مراتب زهر آنها صد برابر بیشتر و خطرناک از تحریمهایی است که هم اکنون علیه کشور در حال اجرا هستند.