گزارش |
گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، امیررضا صیدی؛ مساله مدیریت آب که در سال‌های گذشته مورد بی اعتنایی و بی توجهی مسئولان آبی کشور واقع شده، بحرانی را ایجاد کرده که می‌توان از آن به بحران آب نام برد. در واقع و بنابه گزارش‌های رسمی سوءمدیریت در بهره وری از منابع آبی بیشتر از تغییر اقلیم یا افزایش جمعیت، کشورمان را با کم آبی و بی آبی مواجه کرده است. مساله‌ای که هم در سطح کلان مدیریت آب به خوبی مشهود است و هم در سطوح جزئی آن.
جنگل، شهری هشت هزار نفری است که با محاسبه جمعیت روستا‌های اطراف، جمیعت آن به ۲۸ هزار نفر می‌رسد. در میانه استان خراسان رضوی قرار دارد و از توابع شهرستان رشتخوار است و با اینکه منابع آبی این منطقه هنوز فعال هستند، مردم برای مصرف خانگی، آب ندارند. آب در طول روز به سختی به مردم می‌رسد. هرچند روابط عمومی امور آبفای رشتخوار به مردم جنگل و رستا‌های اطراف آن اعلام کرده که «به دلیل نقص فنی پمپ یکی از چاه‌های آب، در برخی روستا‌ها و شهر جنگل افت فشار و قطعی جریان آب» وجود دارد، اما مساله آب در جنگل به سال‌های قبل برمی گردد، زمانی که سد شهید یعقوبی در بالادست کال سالار احداث شده است.
سدی برای زندگی مردم
به گفته شهروندان جنگل کال سالار قبلا یک رودخانه دائمی بوده که به مرور زمان تبدیل به یک رودخانه فصلی شده و در چهار ماه از سال مردم از آب آن برای کشت دیم استفاده می‌کردند.
حسین علی نیا، یکی از متنفذین شهر جنگل به خبرنگار ما می‌گوید که این سد در سال ۷۵ و در دوره سازندگی احداث شده که نتیجه آن از بین رفتن حدود پنج هزار هکتار زمین کشاورزی بوده است.
علی نیا می‌گوید: قرار بود از آب سد سهمیه‌ای به جنگل و روستا‌های اطراف آن اختصاص یابد که این وعده محقق نشد و با اینکه برخی مسئولان هرازگاهی درباره لزوم تحقق سهمیه آب به جنگل سخن گفتند، اما کاری برای آن انجام نشد.
عدم نظارت بر هدررفت آب
او توضیح می‌دهد که آب شرب این شهر چند سالی است دچار مشکل شده است. مسئولان آبفای رشتخوار هم گفته اند که براساس جمعیت جنگل، آب شهر و روستا‌ها را تأمین می‌کنند، اما وقتی اهالی به آبفا مراجعه می‌کنند، با مشاهده قبض‌ها متوجه می‌شوند حدود ۳۰ درصد آب گم می‌شود!
علی نیا با اشاره به جلسه‌ای که امشب با حضور امام جمعه جنگل، مسئولان حوزه‌های بسیج و جمعی از مردم شهر برگزار شد، اشاره می‌کند و می‌گوید: در این جلسه مطرح کردیم که به دنبال هدر رفت آب هستیم. احتمالا انشعاب غیرمجاز از آب برای گوسفندان یا درختان گرفته شده است.
او از شرکت آب و فاضلاب شهرستان سوال می‌کند که چرا این مساله را پیگیری نمی‌کنند؟ یا چرا نهادی قضایی مانند تعزیرات به این موضوع وارد نمی‌شود؟
این شهروند جنگل اشاره می‌کند که یکی از اهالی روستایی ادعا کرده حدود ۴۰۰ درخت پسته در کاشته و سال گذشته سود خوبی هم از فروش محصول داشته، اما از آب شرب مردم استفاده می‌کند.
تأمین آب «لبگاه» برای دامداری
او به این نکته هم اشاره می‌کند که باوجود اینکه بخشی از اقتصاد مردم از طریق دامداری تأمین می‌شود، در این شهر یک مجتمع دامداری وجود ندارد. علی نیا می‌گوید: منطقه‌ای به نام «لبگاه» داریم که مراتع خوبی دارد، اما آب شرب این منطقه تأمین نیست. بازدیدی با مسئولان بنیاد علوی داشتیم، اما نتیجه نداد.
این شهروند جنگل توضیح می‌دهد که آبرسانی به «لبگاه» حدود یک و نیم میلیارد تومان هزینه دارد که قرار شد مقداری را مردم تأمین کنند و بیشترش را بنیاد علوی بدهد. اما به نتیجه نرسید. او می‌گوید: می‌توانیم دام شهر جنگل را به این منطقه ببریم. فقط باید مساله آب چاه موتور‌های آن حل شود.
علی نیا معتقد است که مساله آب در جنگل نه به دلیل کمبود، بلکه بیشتر به دلیل برنامه ریزی‌های نادرست است یا هزینه‌هایی که باید پرداخت شود و نمی‌شود.
او همچنین به فرسودگی لوله‌های قدیمی آب هم اشاره می‌کند و می‌گوید: سیستم آبرسانی شهر جنگل قدیمی است، بازسازی آن هزینه زیادی هم دارد، اما بالاخره از جایی باید این هزینه تأمین شود.
فرسودگی سیستم آبرسانی به شهر جنگل
مساله فرسودگی سیستم آبرسانی این شهر را، روزخوان، از دیگر شهروندان شهر جنگل، هم در مشکل کم آبی این شهر موثر می‌داند و می‌گوید: این شهر آب آشامیدنی سالم ندارد و آب شرب شهر را سه ایستگاه تصفیه و آب شیرین کن تأمین می‌کنند که اکثر اوقات یا خراب هستند یا به دلیل قطعی آب بلااستفاده می‌شوند. همیشه باید در صف آب منتظر بمانیم.
او هم یکی از دلایل مهم تشنگی شهر را احداث سد شهید یعقوبی می‌داند و می‌گوید: یکی از آسیب زاترین اقدامات برای آب شهر جنگل، احداث همین سد بود که در سال ۷۶ صورت گرفت. در گذشته رودخانه دائمی بوده و یک رودخانه فصلی در بالادست کال سالار وجود داشته که طبق اسناد رسمی به جامانده از گذشته، مردم جنگل از آذرماه هر سال به مدت چهار ماه از سیلاب آن برای کشت دیم ذخیره می‌کردند. حذف این آب باعث آسیب‌های جدی به ساختار‌های اجتماعی و اقتصادی مردم وارد کرد.
روزخوان می‌گوید: سازمان آب شهرستان رشتخوار برای تامین آب شهر و بخش ۱۲ هزار نفری جنگل ۳ حلقه چاه در نقاط مختلف تا همین اواخر در نظر گرفته که دو حلقه از آن‌ها با آب شور در فاصله ۶۰ کیلومتری و یک حلقه آب خیلی شور که در فاصله ۱۰ کیلومتری که در مواقع اضطراری مخلوط با آن‌ها می‌شود و مجموعا منابع تامین آب شهر جنگل هستند و تا رسیدن به نزدیکترین منبع و تاسیسات توزیع که در فاصله ۱۲ کیلومتری شهر جنگل قرار دارد بخش عمده‌ای از آن به دلیل فرسودگی خطوط انتقال و انشعابات غیر مجاز کسر می‌شود.
او توضیح می‌دهد: پس از مخزن، باتوجه به تامین آب شهر جنگل و روستا‌های مسیر و بالادست و پائین دست همیشه مشکل آب و قطعی در فصول مختلف سال وجود دارد. روستای جنت آباد اولین روستای مسیر است، روستای بند ازبک در بالادست و روستا‌های چاهشورک، کوده، آهنگران، علی نقی علیا و سفلی، حوض کرم و دوچاهی علیا و سفلی از آن استفاده می‌کنند.
این شهروند جنگل می‌گوید: به دلیل سوختن پمپ آب ۱۰ روز است که مردم با بی آبی و مشکلات ناشی از آن دست وپنجه نرم می‌کنند. به دلیل اضطرار، برای تامین موقت آب مورد نیاز یک چاه از چاه‌های آستان قدس رضوی از محمد آباد آستانه به مدار تزریق شده است و هنوز هم آبی در متزل من و خیلی‌ها وجود ندارد و بعضی اوقات با فشار کمی از شیر‌ها آب جاری می‌شود.
روزخوان چند راهکار هم ارائه می‌دهد. به عنوان اولین راهکار او می‌گوید: دبی آب ورودی به مخازن به دلیل فاصله زیاد، فرسودگی خط انتقال و انشعابات غیرمجاز روستا‌های مسیر تا مخازن با دبی مصرفی آب روستا‌های بخش و شهر جنگل تناسب ندارد و مقدار ناچیزی وارد مخازن می‌شود که حتما باید چاه دیگری برای تأمین آب شهر و بخش جنگل حفر شود.
او معتقد است که باید خط لوله فرسوده یا بازسازی شود یا خط لوله جدیدی جای آن را بگیرد. البته به گفته او ضروری‌ترین و اولویت دار‌ترین مورد هم احداث مخزن ذخیره آب متناسب با جمعیت شهر جنگل بصورت مجزا و مختص شهر جنگل است. مهمترین راه حل هم از نظر او مدیریت مصرف و توزیع آب بین شهر جنگل و روستا‌های بخش و نظارت و برخورد با متخلفان و انشعابات غیر مجاز است.
ارسال نظرات