مركز تحقيقات بيوتكنولوژي آذربايجان شرقي؛ بستر مناسب توليد، پژوهش و آموزش

گروه علمي «خبرگزاري دانشجو»؛ تاسيس مركز تحقيقات بيوتكنولوژي آذربايجان شرقي در سال 86  با فكر اوليه‌ جمعي از دانشجويان و اساتيد بسيجي دانشگاه تبريز كليد خورد و سپس در سال 89 مقدمات تجهيز امكانات آن صورت گرفت.

 

اين مركز با هدف انجام فعاليت‌هاي پژوهشي، گردهم‌آوري اساتيد بسيجي و رفع معضلات علمي موجود در بخش بيوتكنولوژي راه‌اندازي شد.

 

در ابتدا اين مركز به عنوان يك محل براي گردهم آوري ابراز پژوهش در زمينه بيوتكنولوژي مطرح شد تا امكان اجرايي شدن تفكرات پژوهشي اساتيد را در حوزه‌هاي پژوهش آموزش فراهم كند.

 

علت انتخاب حوزه تخصصي بيوتكنولوژي براي فعاليت‌هاي اين مركز اين بود كه بيوتكنولوژي پايه بسياري از رشته‌ها است و آزمايشگاه بيوتكنولوژي مي‌تواند محلي براي انجام پروژه‌هاي كشاورزي، زيست‌شناسي، پزشكي، دامپزشكي، بيوشيمي و غيره باشد.

 

با توجه به اينكه عصر امروز عصر بيوتكنولوژي است و در دنيا بيوتكنولوژي به عنوان يكي از معضلات روز مطرح مي‌شود و حتي در معاونت علمي رياست جمهوري نيز 3 ستاد به نام هاي ستاد گياهان دارويي، نانو و بيوتكنولوژي راه‌اندازي شده، اين رشته يكي از رشته‌هاي موثر براي جامعه علمي به شمار مي‌رود.

 

مسئولان مركز تحقيقاتي بيوتكنولوژي تبريز براي راه‌اندازي اين مركز از سال 86 اقدام به جمع‌آوري امكانات كرده و كار اين مركز به طور رسمي از نيمه دوم سال 86 آغاز شده است.

 

همچنين آزمايشگاه بيوتكنولوژي اين مركز در دانشگاه تبريز در اسفند سال 89 راه‌اندازي شد و از سال 89 تاكنون بيش از 200 ميليون هزينه براي خريداري امكانات مركز صرف شده است.

 

در اين مركز گروه‌هاي پژوهشي مختلفي فعال هستند؛ گروه پژوهشي كشت و بافت گياهي، گروه پژوهشي گياهان دارويي، گروه پژوهشي ژنتيك مولكولي و گروه پژوهشي كشت و كار گياهي و گروه پژوهشي ميكروبيولوژي از گروه‌هاي فعال در اين مركز هستند.

 

گروه پژوهشي كشت و بافت گياهي به بررسي گياهان مختلف از جنبه تكثير مي‌پردازد و به طور مشخص كشت و بافت گياه بنفشه آفريقايي را كه جزو پرفروش‌ترين گياهان آپارتماني در دنيا است را در دست دارد.

 

گروه گياهان دارويي نيز توليد متابوليسم‌هاي ثانوي و فرآورده‌هاي دارويي را كه در دنيا بسيار مورد توجه هستند بررسي مي‌كند، با توجه به اينكه داروهاي شيميايي عوارض بسياري دارند در حال حاضر در دنيا نيز درمان به سمت داروهاي گياهي سوق داده شده و بدين ترتيب گروه گياهان دارويي مركز تحقيقات بيوتكنولوژي تبريز به اين گروه اهميت ويژه‌اي داده است.

 

كشت تعليقي و سوسپانسيون گياهان نيز از پروژه‌هاي اجرايي اين مركز است كه بر اين اساس فرآورده‌هاي دارويي ارزشمندي را از گياهان توليد كرده و مورد بهره‌برداري قرار مي‌دهند.

 

گروه ژنتيك مولكولي مركز تحقيقات بيوتكنولوژي تبريز نيز كار شناسايي مولكول‌هاي مختلف را انجام مي‌دهد و به طور مشخص بر روي جمعيت گندم بومي ايران كار كرده است.

 

طرح انتقال ژن ها از طريق روش ايمپلنت‌ها نيز كه روش جديدي در دنيا است از جمله طرح‌هاي اجرايي در اين مركز است.

 

گروه كشت و كار گياهان دارويي اين مركز نيز با راه‌اندازي باغ گياه‌شناسي به آموزش دانشجويان رشته‌هاي كشاورزي و پژوهش بر روي گياهان دارويي مي‌پردازند.

 

 

باغ گياه‌شناسي اين مركز در حدود 3 هكتار زمين در 50 كيلومتر شهر تبريز راه اندازي شده كه كشت و كار گياهان دارويي بومي در اين باغ صورت مي‌گيرد.

 

در حال حاضر نيز كشت نعناع فلفلي، مريم گلي، گل‌محمدي و غيره در اين باغ انجام مي‌شود.

 

 

با توجه به اينكه امسال سال توليد ملي نام‌گذاري شده مركز تحقيقات بيوتكنولوژي تبريز با هدف توليد ملي اين مزرعه را مركزي براي نمايش توليد گياهان دارويي قرار داده تا علاوه بر پژوهش بر روي اين گياهان دانشجويان نيز براي توليد گياهان دارويي آموزش مي‌بينند.

 

همچنين كشاورزان نيز از اين باغ الگوبرداري مي‌كنند تا اين مدل در سطح كشور توسعه يابد.

 

مركز تحقيقات بيوتكنولوژي تبريز با فراهم كردن زيرساخت مناسب و آزمايشگاه به روز در امر آموزش و پژوهش موفق بوده به طوري كه اين مركز سال گذشته رتبه اول مراكز تحقيقاتي را به دست آورده است.

 

همچنين در سال گذشته 600 نفر از دانشجويان شهر تبريز در كارگاه‌هاي آموزشي اين مركز با عنوان كشت بافت، كشت تعليقي و كشت سلول‌هاي بنيادي شركت كردند اين مركز از پايان‌نامه‌هاي با موضوع بيوتكنولوژي نيز حمايت مي‌كند و در حال حاضر نيز حدود 60 پژوهشگر در اين مركز فعال هستند.

 

گروه ميكروبيولوژي اين مركز به بررسي اثرات آنتي‌باكتريال، آنتي‌ويروس و آنتي‌قارچ پرداخته و وضعيت التهاب گياهان دارويي را نيز مورد بررسي قرار مي‌دهد.

 

همچنين اين گروه اسانس گياهان دارويي مختلف را دريافت كرده و خواص آن را بر روي ميكروبيوارگانيسم‌‌هاي مختلف مورد بررسي قرار مي‌دهد.

 

شناسايي تركيبات موثر اسانس‌هاي مختلف گياهان دارويي نيز يكي از طرح‌هاي در دست اقدام اين مركز است.

 

مركز تحقيقات بيوتكنولوژي آذبايجان شرقي آمادگي حمايت از پايان نامه هاي دانشجويي را دارد و دانشجويان مي توانند از طريق دانشگاه تبريز (محل استقرار مركز تحقيقات بيوتكنولوژي) با مسئولان مركز ارتباط برقرار كنند.