گروه علمي «خبرگزاري دانشجو»؛ آيين نامه انطباق امور فني پزشكي با شرع مقدس، آيين نامه اي است كه پس از تصويب قانون آن در مجلس پنجم، در سال 1380، به تصويب هيات وزيران وقت رسيد. لازم به ذكر است كه يكي از مدافعان و تصويب كنندگان اين قانون، در مجلس پنجم، كسي است كه هم اكنون مسئوليت وزارت بهداشت و در مان و آموزش پزشكي كشور را بر عهده دارد.
شايد برخي افراد كه در بيرون از مجموعه بهداشت و درمان، فعاليت مي كنند با شنيدن نام اين آيين نامه، با خود فكر كنند در اين آيين نامه كدامين يك از نكات لطيف اخلاق يا فلسفه اسلامي و يا ظرايف ديني در زمينه سلامت جسماني و روحاني و يا امر درمان مورد توجه قرار گرفته است.
در پاسخ بايد گفت اين آيين نامه صرفا گوشه اي از حلال و حرام دين خداست كه روزانه در سراسركشور در بيمارستانها و مراكز درماني زير پا گذاشته مي شود و درد آن جاست كه چرا پس از گذشت بيش از يك دهه از تصويب، اين آيين نامه هم چنان اجرايي نمي شود؟! نه تنها اجرايي نمي شود بلكه از برخي صحبت ها، اينگونه به نظر مي رسد كه حتي تصميمي نيز بر اجرايي شدن آن وجود ندارد.
چرا پس از گذشت 34 سال از انقلاب اسلامي هم چنان در مجموعه وزارت بهداشت و درمان، انقلابي اسلامي به وقوع نپيوسته است؟ (حتي در تصميم گيري كلاني هم چون پزشك خانواده ارجاع )
آن گونه كه از شواهد امر پيداست يا مسئولين وزارت بهداشت از احكام متقن اسلامي در زمينه احكام پزشكي مطلع نيستند يا اهميتي براي آنها قائل نيستند و احكام سكولار غرب در زمينه پزشكي ترجيح مي دهند.
تاسف آنجا به اوج مي رسد كه در بسياري موارد اين شرايط غير اسلامي به بيمار، پزشك و پرستار معتقد مذهبي تحميل مي شود چرا كه امكان رعايت ضوابط اسلامي از لحاظ شرايط فيزيكي و يا قوانين در حال اجرا (كه در كمال تعجب با قوانين مصوب متفاوت و گاه متضاد است) امكان پذير نمي باشد.
زماني كه از وزير محترم بهداشت در مورد علت عدم اجرايي شدن اين آيين نامه و حتي عدم تشكيل شوراي انطباق در دانشگاه هاي علوم پزشكي ( كه بر اساس آيين نامه وظيفه اجراي آيين نامه و نظارت بر آن در بيمارستان هاي زير مجموعه هر دانشگاه را برعهده دارند ) پرسيده مي شود ايشان بدون كوچكترين اشاره ا ي به اين مساله، بحث بيمارستان هاي زنان را مطرح مي كنند كه با تشكيل اين بيمارستان ها آنچه مورد نظر طرح انطباق است محقق مي شود.
حال با طرح چند سوال ساده، خود قضاوت نماييد كه آيا اين دو طرح مي توانند جايگزين يكديگر گردند يا دو طرحي هستند كه بايد در كنار يكديگر و به صورت مكمل پيش برده شوند؟
آيا بيمارستان هاي زنان كه در برنامه وزارت بهداشت تا چندين سال آينده در هر استان يك بيمارستان زنان دارا خواهد بود، پاسخگوي مراجعه تمام بانوان از همه شهرستانهاي يك استان خواهد بود؟ آيا براي خانم ها در هر استان، اصلا امكان مراجعه وجود خواهد داشت؟ تا رسيدن به اين هدف، تكليف خانم هاي بيماري كه مي خواهند به وظيفه شرعي خود عمل كنند چيست؟ (مجدد تاكيد مي شود كه از لحاظ تعداد پرسنل خانم و آقا در اكثر رشته ها و در اكثر مناطق كشور اين طرح امكان پذير است و صرفا سوء مديريت در تقسيم نيروها و يا ... مانع مي شود. ) از سوي ديگر ، وظيفه پزشكان خانم و آقاي مسلمان و پرستاران و پرسنل پزشكي كه مي خواهند دينشان را حفظ كنند چيست ؟
آيا تمام خانم ها مي توانند در بيمارستان زنان استان، شاغل شوند و ساير بيمارستان هاي استان به آقايان ارائه خدمات كنند؟ بر فرض كه اين طرح به طور كامل اجرايي شد آيا كشور ما كشوري با قوانين سكولار است كه هم چون كشورهاي اروپايي و آمريكا صرفا به علت احترام ظاهري به همه عقايد، براي نظر خانمهايي كه مي خواهند به پزشك خانم مراجعه كنند نيز احترام قائل مي شوند و اين امكان را با ايجاد بيمارستان هاي زنان فراهم مي كنند؟ آيا قوانين كشور اسلامي در تمام بخش ها نبايد بر اساس احكام اسلامي باشد يا صرفا خلاصه شدن اجراي مسائل اسلامي در يك بيمارستان كفايت مي كند؟
اين شرايط را مي توان به وضعيتي تشبيه كرد كه بيماري كشنده و واگيرداري شايع شده است و مسئولين امر صرفا در مقابله با آن به ايجاد مناطق حفاظت شده اي براي افراد سالم بپردازند، درحاليكه آن بيماري قابل درمان است و يا معقول آن است كه در كنار ايجاد اين مناطق، درمان بيماران و تلاش براي ايجاد مناطقي كه دچار بيماري هستند به مناطق امن را نيز در دستوركار قرار داد؟
مجددا تاكيد مي شود كه ايجاد بيمارستان هاي زنان يك اولويت مهم و ضروري است اما زماني اين طرح به اهداف حقيقي خود مي رسد كه در كنار طرح هايي همچون انطباق اجرايي شوند.
در پايان ، به چند ماده از آيين نامه مزبور اشاره مي شود. توخود حديث مفصل بخوان از اين مجمل ...
فصل اول: بخشهای زنان و زایمان و اطلاق عمل: ماده ۷- «پوشش بیماران زن :جهت بیماران از گان و روسری بزرگ و مناسب که گردن و سینه های آنان را کاملاً بپوشاند استفاده شود.»
در حالي كه هم اكنون در اكثريت قريب به اتفاق اتاق هاي عمل بيماران خانمي كه به اتاق عمل برده مي شوند مجبور به پوشيدن كلاه و گان هستند كه اين يكي از دغدغه هاي بيماران خانم است كه افزون بر نگراني در مورد بيماري به آنان تحميل مي شود.
ماده ۲۱- «رعایت پوشش کامل اسلامی (مانتو، شلوار، مقنعه، جوراب ضخیم و ساده) برای کلیه پرسنل اطاق عمل اعم از پزشک، پرستار و کادر خدمات کاملا الزامی است استفاده از هر گونه زینت آلات و لوازم آرایش و مواد معطر و همچنین داشتن ناخن بلند و استفاده از برق ناخن اکیدا ممنوع می باشد.»
در حالي كه از لحاظ قوانين استريل بودن اتاق عمل نيز عدم استفاده از لوازم آرايشي توسط پرسنل اتاق عمل موردتاكيد مي باشد اما در اتاق هاي عمل بيمارستان هاي ما، حتي به رعايت اين مساله به عنوان يك اصل بهداشتي ، كمترين توجهي نمي شود.
ماده ۲۳- «با توجه به اینکه هنگام اسکراب کردن قسمتهایی از دست که نباید در معرض دید نامحرم قرار گیرد بالاجبار بایستی شسته شود همکاران زن اعم از پزشک و پرستار بایستی در محل های پوشیده و دور از نگاه نامحرم (بستگی به موقعیت فیزیکی اطاق عمل دارد) اسکراب نمایند و آستین استریل را پوشیده و با رعایت موازین شرعی وارد اطاق عمل شوند.»
در حالي كه هم اكنون محل شست وشوي دست ها تا بالاي آرنج براي خانم هايي كه در عمل جراحي شركت دارند در يك محل مشترك با آقايون است. حال تصور كنيد پزشكان متعهدي كه در رشته هاي جراحي فعاليت دارند چه بايد بكنند ؟
ارسال نظرات