گروه باشگاه دانشجویان «خبرگزاری دانشجو» انسیه سعادتی؛ هر ساله پس از ماه مبارک رمضان، اغلب یا افزایش وزن پیدا می کنیم یا ضعیف شده و دچار بیماریهای گوارشی می شویم. این عوارض از آنجا ناشی می شود که یاد نگرفته ایم اصولی روزه بگیریم.
با توجه به شروع ماه مبارک رمضان برآن شدیم تا طی گفت وگو با علیرضا جلیلی، محقق، مدرس و عضو شورای عالی طب سنتی ایرانی- اسلامی با چگونگی استفاده از تغذیه صحیح آشنا شویم.
این مدرس طب سنتی ایرانی - اسلامی معتقد است: به هنگام روزه گرفتن به دلیل نرسیدن مواد غذایی به بدن، بدن به ذخیره های غذایی احتیاج پیدا می کند در نتیجه مواد بلغمی در بدن می سوزد و گرما ایجاد می کند و بدن به سمت خشکی پیش می رود. در ماه رمضان سیستم دفعی بدن مقداری کم کارترمی شود. با توجه به اینکه ماه رمضان امسال مقارن با تابستان است و تابستان هم مزاج گرم و خشک دارد؛ این تصور ایجاد می شود که در تغذیه باید ضد آن مثل سرد و مربوطب استفاده کنیم که این موضوع کاملاً اشتباه است.
اهل بیت (ع) سفارش کرده اند که با خرما افطار کنیم؛ خرما مزیت های فراوانی دارد از جمله اینکه معده خشک و جمع شده را با گرمایی که دارد، باز و آزاد می کند؛ خصوصاً اگر خرما با آب گرم و ولرم مصرف شود. همچنین باعث تقویت کبد می شود، خرما خون را در بدن به جریان می اندازد و کمبود مواد معدنی از جمله کلسیم را به سرعت جبران می کند.
در ماه رمضان با خرما افطار کنید/پرهیز از آب سرد به هنگام افطار
بهترین خوراکی های زمان افطار، آب گرم با خرما، شیرگرم با خرما، شیر گرم و عسل، کمی نان سبوسدار تازه با پنیر و سبزی آن هم به مقدار کم توصیه می شود. قبل و بعد از غذا خوردن مقداری از نمک نیز توصیه می شود. مصرف چای خیلی کم رنگ نیز خوب است.
مصرف چای پررنگ بسیار مضر است. مصرف آّب سرد یا آب یخ باعث تنبل تر شدن معده می شود؛ چرا که در طول روز معده تحرک نداشته و خشک است و نیاز به عاملی محرک که گرم و مرطوب باشد، دارد.
استفاده از آب سرد در هنگام افطار باعث ایجاد تورم های کبدی خواهد شد که سوء هاضمه، نفخ های مختلف، بیماری های عفونی و یا بیماری های حساسیتی را موجب خواهد شد.
فرد نباید در خوردن افطاری شتاب کند و باید به بدن اجازه دهد آمادگی پذیرش غذا را داشته باشد که با خرما، آب گرم، شیر، شیرو عسل معده و بدن را آماده کرده و پس از آن غذا را میل کند.
وسط غذا مایعات ننوشید
آب با سایر مایعات در وسط غذا مصرف نشود، خیلی ها عادت دارند دوغ، شربت، نوشابه و... را وسط غذا میل کنند خوردن مایعات در وسط غذا باعث سوء هاضمه شده و باعث ایجاد نفخ می شود. فرد روزه دار حدود یک ساعت یا یک ساعت و نیم بعد افطار می تواند از آب میوه های طبیعی استفاده کند ولی باید توجه داشته باشد که از خوردن آب میوه های بسته بندی و سرد پرهیز کند و چنانچه مایل به مصرف ماست می باشد از ماست چکیده استفاده کرده و به آن پودر زنیان و مقداری پونه اضافه نموده و آن را در یخچال نگهداری کند. ماست چکیده بهترین گزینه برای استفاده در وسط غذا خواهد بود.
پرهیز از خوراکی هایی مانند ماکارونی، سویای بسته بندی شده سوسیس، کالباس، چیپس، پفک، فست فوت های به دلیل ادویه جات سنگین جایز نیست.
نوشابه ها نوشیدنی های صنعتی حتی آب میوه های بسته بندی شده، توصیه نمی شود.
به دلیل وجود مواد شیمیایی و نگهدارنده کنسروها، روغن جامد، روغن مایع نباتی سرخ کردنی ها حدالامکان درماه رمضان کمتر شود به دلیل اینکه خشکی در بدن اینجا می کند.
گوشت گاو خون را بسیار غلیظ می کند. استفاده از گوشت قرمز، بره، پرندگان شکاری، مرغ، جوجه مرغ بسیار مفید است؛ مشروط به اینکه به روشی پخت شود که خشکی را از بین ببرد.
غذاهای ناسازگار را با هم میل نکنید
بهترین روغن ها در ماه رمضان و سایر ماههای سال استفاده از روغن گاو، روغن زرد، دنبه، زیتون، کنجد، بادام بسیار مفید می باشد.
استفاده از سبزی خوردن در ماه رمضان بسیار ضروری است
استفاده از سبزی خوردن در ماه رمضان فراموش نشود؛ چرا که فیبز زیادی دارد و می تواند در رفع خشکی های بسیار کمک کند بخصوص برای افرادی که گرم مزاج هستند. گشنیز و خرفه نیز توصیه می شود به هر حال استفاده از سبزی در سر سفره بسیار ضروری است.
روزه داران باید توجه داشته باشند که به هنگام سحر و افطار از خوردن غذاهای داغ اجتناب داشته باشند، هرگز بدون سحری روزه نگیرند در غیر این صورت حتماً با خرما و آب ولرم و یا شیر و خرما افطار کنند.
در طول روز از استحمام و ورزش تند پرهیزید
در طول روز استحمام نکنند؛ چرا که حمام کردن باعث تقلیل مواد بسیاری در بدن می شود.
از انجام ورزش های تند اجتناب کرده و انجام ورزش های آرام و ملایم بدون مانع است.
بهترین دارو برای رفع بیماری های معده
کسانی که دچار بیماری های معده هستند اگر در طول این ماه با درد معده مواجه شدند، دو قاشق غذاخوری شوید را با دو لیوان آب جوشانده تا مقدار آن به یک لیوان برسد و سپس با مقداری عسل شیرین نموده و میل کرده تا درد معده آن ها تسکین داده شود.
برای رفع سردرد چه کنیم؟
در رابطه با سردردها در طول این ماه اگر فردی سردرد میگرنی دچار است، توصیه می شود مقداری عسل را با یک لیوان آب داغ و حدود یک قاشق آب لیموی ترش اضافه کرده و یک مرتبه قبل از خواب و یک بار هنگام سحری میل کند و کسی که سردردهای ناشی روزه گرفتن و ضعف بدن را دارد، آب داغ و عسل را مخلوط کرده و یک بار به هنگام سحر و یکبار قبل از خواب میل کند.
بوی بد دهان را در این ماه از بین ببرید
برای رفع بوی بد دهان در هنگام ماه رمضان دو الی سه قاشق ترنجبین را با یک لیوان گلاب داغ که به حد جوش نرسیده باشد را مخلوط کرده و پس از حل شدن ترنجبین، آن را صاف کرده و پس از سحر میل کنید.
برای رفع تشنگی چه کنیم؟
کسانی که معده گرم و خشک دارند و معمولاً گرمای بدن آن ها زیاد است، بهتر است از فرنی هایی که با آرد جو و روغن بادام پخت می شود، استفاده کنند؛ چرا که آرد جو مسکن تشنگی بوده و به شدت تشنگی را آرام کرده و همچنین بسیاری از مواد زائد بدن را دفع می کند.
همچنین استفاده از جُلاب بسیار مفید است؛ به این صورت که یک کیلو شکر و سه کیلو گلاب را با هم مخلوط کرده و روی شعله ملایم قرار می دهیم. وقتی شکر با گلاب بپزد روی آن کف زرد رنگی جمع می شود. آنقدر این کف را جدا کرده و دور می ریزیم که کف کاملاً از بین برود. در واقع از سه کیلو گلاب و یک کیلو شکر را آنقدر می جوشانیم که به نصف برسد. در انتها یک گرم زعفران به آن افزوده و آن را در یخچال نگهداری می نماییم. این موارد را به هنگام خوردن با مقداری آب حل کرده و شربت گوارای آن را میل می نماییم. این شربت بسیار مقوی قلب، مغز و کبد است و رفع کننده خستگی ها نیز است.
همينجوري مي گذرانيم
تحمل تشنگي بهتر از خريدن گلاب
و سپس جوشاندن ان در حدي است
که نصف پولي که دادي بخار شه بره هوا
ممنونم