به گزارش خبرنگار دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»، سومین درس گفتار تاریخ فلسفه شیعه با سخنرانی حجت الاسلام سیدمهدی میرباقری، رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم عصر شنبه، 8 شهریور ماه در تالار مهر حوزه هنری برگزار شد.
حجت الاسلام میرباقری در ابتدای سخنان خود اظهار کرد: شیطان با وسوسه خود آدم و حوا را از محیط جنت بیرون کرد و به بهانه جاودانگی، آن دو را وسوسه نمود تا از میوه درخت بخورند که در اثر آن، به زمین هبوط کردند، پس اولین حیات اجتماعی بشر از جایی شروع شد که آدم و حوا با وجود توبه شان به زمین آمدند و شیطان نیز همراه آنان در زمین مستقر شد.
وی ادامه داد: اما ظاهراً از آن جایی که آدم(ع) از گزند شیطان برای نسل خود می ترسید، خداوند به او فرمود زمانی که به زمین رفتید هدایت را برایتان می فرستم و به آدم وعده داد که هر کسی از نسل او که از آن فرستاده پیروی کند از شقاوت در امان است.
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم افزود: خداوند آدم را به زمین فرستاد و هدایتگری نیز برای او فرستاد، اما از آن سو جنود شیطان نیز حضور دارند، بنابراین اگر انسان همواره ذکر خداوند را گوید هدایت می شود.
میرباقری تصریح کرد: در اینجا مقصود از «هدی» وجود مقدس امیرالمومنین است که خداوند جریان هدایتی را به سوی حضرت آدم فرستاد که حق در آن جریان دارد و هدایتی نیز برای انسان قرار داد که کسی جز امیرالمومنین نیست، بنابراین حرکت در راه معصومین(ع) همان مسیر حق است.
وی در ادامه گفت: اصالت وجود در فلسفه صدرالمتالهین همواره حضور دارد، اما در این راستا مولفه ولایت نسبت به قرآن نیز همین حالت را دارد و همه محورها بر تبیین ولایت معصومین(ع) می چرخد، بنابراین بر این مدار است که فلسفه تاریخ شیعه تبیین میشود.
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم با اشاره به مفاهیم نهفته در سوره مبارکه «شمس» و «لیل» در قرآن کریم گفت: در این دو سوره خداوند به شمس و قمر قسم می خورد و این دو (شمس و قمر) مُمَثل هستند؛ چون قاعده ای کلی در قرآن کریم وجود دارد که بر اساس روایاتی که از امام صادق(ع) موجود است امثال ارائه شده در قرآن برای همه مردم است و آنچه که از مفاهیم در آنها نهفته است در قالب علم معصوم(ع) میگنجد.
میرباقری در ادامه خاطرنشان کرد: بنابراین سوگند خداوند به «شمس» و «قمر» در دو سوره ای که اشاره کردم، مفاهیمی فراتر دارد، در اصول کافی از امام صادق(ع) عنوان شده که مقصود از خورشید، پیامبر اکرم(ص) است که عالم خلقت از پرتو او روشن شده و قمر حضرت امیر(ع) است که حضرت محمد(ص) در او نور خود را دمید.
وی بیان کرد: برای مثال سوگند خدا بر «لیل» اشاره به ائمه جور یعنی دشمنان نبی اکرم(ص) دارد و کسانی که همچون غشایی حایل بر پرتو نبی اکرم(ص) هستند.
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم ادامه داد: در ادامه این آیات و روایات در مورد روزی سخن گفته می شود که خورشید متجلی خواهد شد که در اینجا مقصود امام زمان(عج) است، چنانچه خداوند در سوره لیل فرمود: «وَالنَّهَارِ إِذَا تَجَلَّى»؛ سوگند به روز چون جلوهگرى آغاز کرد که مقصود حضرت ولی عصر(عج) است.
میرباقری در ادامه گفت: سیر فلسفه تاریخ مادی بر اساس آنچه که در غرب بیان شده، عبارت است از کشاورزی و رشد و تبدیل آن به صنعت و تبدیل صنعت به فراصنعت و نهایتاً تبدیل شدن فراصنعت به همان کلبه الکترونیکی فالتر که طبیعی است که در این مکتب مادی انسان خود را در حد و حدود دهان و دامن می داند.
وی افزود: جامعه موعود غرب کلبه الکترونیکی فالتر است، در حالی که ما اعتقاد داریم که آنچه که اتفاق می افتد همراه با معنویت می باشد، بنابراین و بر همین اساس نیز می گوییم، مهمترین معنای ظهور متجلی شدن حقیقت غیب است.
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم در پایان گفت: در دوره ظهور، حقیقت عالم عوض می شود و کل تامه خداوند در عالم ظهور می کند و مشاهده ملکوت عالم در دوره ظهور برای عموم مومنان ممکن می شود، اما موضوع مهم در این حوزه مربوط به ظرفیت جامعه جهانی است، یعنی آنچه که ظرفیت جامعه جهانی را به ظهور نزدیک می کند همان ظرفیت تولی امام است.