گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»؛ این موضوع حلقه مفقوده ای است که همواره برای رشد و توسعه مناطق محروم کشور، وجود داشته و حمایتهای مالی از طرح های اقتصادی و کارآفرینی، کم رنگ بوده است.
بنیاد برکت وابسته به ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) که کمتر از شش سال پیش تاسیس شد، اینک به عنوان یاور جدی فعالان اقتصادی در مناطق محروم شناخته می شود.
این بنیاد برای همکاری با فعالان اقتصادی در این مناطق، مدلی خاص از مشارکت با تلفیقی از تجارب بین المللی و واقعیت های ملی در زمینه کارآفرینی، طراحی کرده است. زیرا اگر هدف اصلی یک برنامه مالی خرد ایجاد اشتغال پایدار باشد، لازم است به کمیتها در جمعیت هدف وعمق پوشش کمتر توجه کند و تأکید خود را بر کارآفرینهای خرد و جلب سرمایه گذاران حرفهای و حتی بین المللی بگذارد و از تکنیک های مالی خرد در بطن نظامات شرکتداری و حاکمیت شرکتی، نهایت استفاده را ببرد. همانگونه که بنیاد برکت در برنامه مالی خود اینچنین عمل کرد و این شیوه موفقیت خود را به اثبات رساند.
سیاستهای بنیاد برکت بر اساس شیوه های شناخته شده بینالمللی در حوزه محرومیت زدایی و توانمند سازی اقتصادی تدوین و در جهت بالفعل کردن ظرفیت های اقتصادی و انسانی مناطق محروم طراحی شده است که سازوکار مشارکتی با رویکرد عدم تصدی گری توسط بنیاد برکت موفقیت طرح ها را از طریق افزایش انگیزه شرکای محلی تضمین می کند.
نقش مثبت واسطه گرایانه بنیاد برکت برای توانمند سازی اقتصادی، توسعه کار آفرینی و ایجاد اشتغال پایدار محلی در مناطق کمتر توسعه یافته تاکنون از طریق حمایت های مالی و مدیریتی در یک دوره میان مدت تجلی یافته است و تأمین مالی یک پروژه مشخص و با چارچوب محدود و تعریف شده، انجام میگیرد.
بنیاد برکت بر پایه تجارب ناکارآمد مدل های قرض دهی در مناطق کمتر توسعه یافته، سعی کرده تمامی فعالیت های تامین مالی خرد را معطوف مدل های جدید مبتنی بر عقود مشارکتی و تأمین مالی پروژهای سرمایه محور کند.
این بنیاد برای تحقق ماموریت راهبردی خود در مناطق محروم کشور، مدل تامین مالی خرد را از طریق سرمایه گذاری ریسک پذیر، بومی سازی کرده است و با درک فرایند درونی این نوع خاص از سرمایه گذاری برای ماموریت راهبردی حضور در مناطق محروم و کمتر توسعه یافته کشور، با درک ریسک های جغرافیایی ناشی از سرمایه گذاری در این مناطق، به بومی سازی این مدل ها دست زده است.
در این چارچوب تمامی فعالیت های خدماتی یا حمایتی که به لحاظ مالی سود آور، به لحاظ اقتصادی بادوام و در جهت کمک به توسعه مناطق کمتر توسعه یافته کشور، اشتغال، کارآفرینی و فقر زدایی باشد، واجد شرایط شراکت با بنیاد برکت تشخیص داده می شود.
تجارب سال های اخیر فعالیت بنیاد برکت حکایت از این واقعیت دارد که نهادهای مالی خرد، الزاما سازمان های خیریه و غیر انتفاعی نیستند. بنابراین، لازم است برای افراد بسیار فقیر و مناطق بسیار محروم برنامههای خاصی بصورت مجزا با هدف توسعه زیربناها بطور منفک طراحی شود.
منابع سرمایه ای، هنگامی که در اختیار کارآفرینان درجستجوی فرصت های جدید اقتصادی قرار میگیرد، آنان را به لحاظ اقتصادی فعال کرده، و توانایی استفاده از منابع را تشدید می کند. این کارآفرینان همواره تمایل دارند که منابع دریافتی را بازپرداخت یا میزان بیشتری از سهام شرکت را به خود اختصاص دهند، که این خود ابزاری قدرتمند و فعال برای تولید بهینه، پایدار و ایجاد اشتغال بشمار می آید.
در همین حال تزریق منابع سرمایه ای خرد برای این گروه منجر به اشتغال نیمهوقت و تماموقت و در نتیجه افزایش درآمد میشود. در این رابطه نباید از نظر دور داشت که در مباحث مرتبط با کارآفرینی و توسعه و تکامل شرکت های خانوادگی، رابطه مهمی بین درجه ریسک فعالیتها با مراحل تکاملی مختلف یک بنگاه اقتصادی خانوادگی، وجود دارد.
از نگاه بنیاد برکت، محرومیت فقط به معنای فقر اقتصادی نیست بلکه مجموعهای از عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی روانشناختی تحت تاثیر فضا، فقر را ایجاد میکنند. به همین دلیل برای کاهش محرومیت لازم است مجموعهای از خدمات مالی، غیرمالی، اعتباری، نقدی بلاعوض و حتی در برخی مواردغیر نقدی(جنسی) ارائه شود.
بسیاری از کارآفرینان روستایی فاقد اعتماد به نفس فنی و مالی کافی و در زمینه امور شرکتداری غیر حرفه ای هستند و به همین دلیل تمایلی برای استفاده از خدمات مالی ندارند که لازم است آموزشهایی برای ارتقای حس اعتماد به نفس و توانمندسازی این گروه در برنامه گنجانده شود زیرا با افزایش تواناییها، آسیبپذیری افراد و خانوارها نسبت به نوسانات اقتصادی، اجتماعی و فیزیکی کاهش مییابد.
شرکای سرمایهگذاری که قاعدتاً همان کارآفرین یا کارآفرینان متقاضی مشارکت هستند، باید افرادی واجد شرایط، نوآور، شجاع، مصمم وعلاقمند و پیگیر اجرای ایدههای نوآورانه خود باشند. افرادی متعهد باشند که قدرت ریسکپذیری آنها بالا باشد، در عین حال به گونهای مبارزه طلب و خلاق باشند که بتوانند مصرانه ایده خود را به محصولی قابل فروش به بازار، با سودآوری بالا تبدیل کنند.
در طرح های اقتصادی پس از بررسی طرح های ارایه شده توسط کارآفرینان و اطمینان از پوشش مقبول شاخص های اشتغال زایی و محرومیت زدایی بنیاد برکت، کارآفرین یا شریک از نظر صلاحیت های اخلاقی و حرفه ای مورد ارزیابی قرار می گیرد. در مرحله بعدی باید اطمینان حاصل شود که شریک توانایی انجام تعهدات خود در تامین منابع مالی طرح را داشته و پس از اطمینان از این مسئله، تفاهم نامه مشارکت منعقد میشود.
بنیاد برکت، تاکنون تلاش کرده است در حوزه کارآفرینی فردی و جمعی با تشکیل شرکت با افراد حقیقی یا حقوقی، برای راه اندازی طرح های اقتصادی در مناطق کمتر برخوردار کشور اقدام کند وبا گذشت دوره ای نچندان طولانی، این شیوه فعالیت بنیاد برکت در حد چشمگیری نتایج مثبت خود را نشان داده و توجه کارشناسان اقتصادی را به خود جلب کرده است.
بنیاد برکت در هر دو حوزه کارآفرینی فردی و جمعی سعی کرده با تشکیل شرکت با افراد حقیقی یا شخصیتهای حقوقی، یا مشارکت با افراد حقیقی در تاسیس شرکت های سهامی خاص به عنوان شخصیت های حقوقی قابل اتکا برای راه اندازی طرح های اقتصادی در مناطق کمتر برخوردار کشور اقدام کند.
این بنیاد تاکنون درحدود 135 طرح کارآفرینی، بیش از 13هزار و 600 میلیارد ریال سرمایه گذاری کرده است.اجرای این طرحها بیش از 730 روستا در کشور را با جمعیتی بالغ بر 550 هزار نفر پوشش می دهد و بیش از 100 هزار شغل مستقیم و غیرمستقیم ایجاد می کند.این طرحها بطور میانگین حدود 65 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و 31 طرح نیز به بهره برداری رسیده است.
با چنین شیوه و سیاستی بنیاد برکت قصد دارد برای کارآفرینی و توانمندسازی مناطق محروم کشور، میزان سرمایه گذاری در این مناطق را تا 40 هزار میلیارد ریال افزایش داده و ضریب نفوذ خویش را در عمق روستاهای کشور باز هم توسعه دهد.