دانشجویان دانشگاه بجنورد معتقدند مسئولان به جای توجه به مباحث علمی، بیشتر به فکر کارنامهسازی در بخش عمرانی برای خود هستند و از این جهت بخش آموزشی در این دانشگاه ذبح شده است.
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو از بجنورد، حسین اکبری؛* دانشگاه بجنورد با داشتن بیش از ۴۰۰۰ دانشجو در ۴۵ رشته تحصیلی، به عنوان دانشگاه مادر استان خراسان شمالی معرفی می شود. این دانشگاه که از سال ۱۳۸۴ تاسیس شده، اکنون ۱۵۵ عضو هیئت علمی دارد. در واقع برای هر رشته به صورت میانگین ۳.۵ عضو هیئت علمی. همچنین با توجه به تعداد دانشجویان حاضر در این دانشگاه، به ازای هر ۲۶ دانشجو فقط یک عضو هیئت علمی در این دانشگاه فعالیت می کند.
این دانشگاه در سالهای اخیر در برخی رشتهها پیشرفتهای خوبی در تهیه تجهیزات و امکانات کارگاهی و آزمایشگاهی داشته است؛ با این حال هنوز دانشگاه مادر استان از داشتن برخی کارگاهها در بعضی رشتههای مهندسی محروم است و دانشجویان برای گذراندن دروس مربوطه مجبور می شوند به کلاسهای خارج از دانشگاه رجوع کنند.
طبق آمار منتشر شده در سایت رتبه بندی دانشگاههای ایران (http://ur.isc.gov.ir/)، دانشگاه بجنورد به عنوان دانشگاه مادر استان خراسان شمالی در بین دانشگاههای جامع کشور در بخش پژوهش و آموزش رتبه ۶۶، در بخش وجهه بین المللی رتبه ۷۵ ام و در بخش تسهیلات و امکانات رتبه ۴۳ را داراست. رتبههایی که با توجه به اینکه این دانشگاه به عنوان دانشگاه مادر استان خراسان شمالی مطرح است، رتبه خوبی به شمار نمی آید.
ضعف دانشگاه بجنورد فقدان روحیه علم طلبی است/ تعداد اعضای هیئت علمی در بین رشتهها نامتوازن است امین هراسانی، دبیر انجمن علمی مهندسی شهرسازی دانشگاه بجنورد در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجو، می گوید: یک کشاورز ابتدا بذری را میکارد و از آن مراقبت می کند تا اینکه به ثمر بنشیند و در نهایت آن را برداشت می کند. در مورد علم و دانش نیز همینطور است. برای اینکه برداشت علمی خوبی داشته باشیم، باید یک کاشت و درواقع شروع خوبی نیز داشته باشیم و سپس به علم بپردازیم تا به برداشت برسیم. این سه مرحله نیز با تلاش و هدف گذاری صحیح امکان پذیر است؛ بنابراین امیدواریم تمام دانشجویان به این مهم دست پیدا کنند.
هراسانی اضافه می کند: در خصوص سطح علمی دانشگاه بجنورد ابتدا باید یادآور شد ما در هر جامعه که زندگی می کنیم، نباید قانع باشیم؛ البته منظور مسائل دنیوی نیست؛ بلکه حوزه علمی را مطرح می کنم؛ لذا باید در علم حرص داشت. دانشگاه بجنورد دانشگاه جامع استان است از همین جهت نباید قانع بود و باید به سمت پیشرفت حرکت کرد.
عضو کمیته ارزیابی نشریات دانشگاه بجنورد معتقد است ضعفی که در داخل دانشگاه مشاهده می شود، فقدان روحیه علم طلبی است؛ یعنی روحیه ای که برای ساخت یک جامعه نیاز است، در بین دانشجویان وجود ندارد. این مسئله خوب نیست که در یک دانشگاه آرمان گرایی و روحیه تلاش و کوشش وجود نداشته باشد.
وی جوان بودن اساتید را از نقاط قوت این دانشگاه می داند و می گوید: هرچند عده ای شاید معتقد باشند، این نقطه ضعف است؛ اما من فکر می کنم یک نقطه قوت است؛ چون جوان پرتحرک و آرمان گراست؛ البته باید دانشجویان نیز بخواهند. این خوب است که اساتید با این که مطرح نیستند؛ اما پرتلاش اند.
هراسانی ادامه می دهد: دانشگاه بجنورد رشتههای گوناگون مهندسی، انسانی و هنر دارد؛ اما اگر بخواهم راجع به جایگاه رشتههای مهندسی در این دانشگاه بگویم، باید گفت که چیزی که قابل لمس است، تئوری محض بودن رشته هاست. در این رشتهها کار پژوهشی و عملی دیده نمی شود. مگر می شود دانشجوی رشته مهندسی باشی؛ اما کار عملی و اجرایی نداشته باشی؟!
عضو کمیته ارزیابی نشریات دانشگاه بجنورد می گوید: هر دانشگاه یک سری سرمایههایی دارد و سرمایه هر دانشگاه امکانات آن دانشگاه است. خبرهای رسیده حاکی از تکمیل آزمایشگاهها و کارگاهها است؛ لذا به نظر می رسد رشد و توسعه خوبی برای دانشگاه در آینده وجود خواهد داشت. یکی دیگر از سرمایههای این دانشگاه اساتید جوان است که درصورت برنامه ریزی دقیق می شود از آنها استفاده کرد.
وی درخصوص تعداد هیئت علمی رشتهها عنوان می کند به نظر می رسد تعداد هیئت علمی در رشتههای مختلف به صورت نا متوازن پخش شده است. یک گروه تعداد بالایی دارد و یک گروه کم. به عنوان مثال در رشته مهندسی شهرسازی فقط ۲ هیئت علمی داریم که ضعف خیلی بزرگی است.
مدیرمسئول نشریه شارستان در پایان توضیح داد: اگر روند دانشگاه به همین منوال پیش رود آینده خوبی برای دانشگاه نمی توان متصور شد. یک روزمرگی بدی در بین دانشجویان به وجود آمده است که این پویایی را از دانشگاه می گیرد. راه آن هم مشارکت تمام اعضای خانواده دانشگاه برای ایجاد پویایی در دانشگاه است.
راه اندازی مرکز تحقیقات شهید نظم بجنوردی؛ نوآوری دانشجویان دانشگاه بجنورد راحله داربر که دانشجوی ممتاز مهندسی صنایع دانشگاه بجنورد است، می گوید: طبق آمار مرجع دانشگاههای ایران یا همان uniref، دانشگاه بجنورد از نظر تولید علم در بین دانشگاههای دولتی رتبه ۶۶ را داراست که در مقابل تنها ۱۳ سال قدمت رتبه نسبتا خوبی محسوب می شود. تعداد ۲ کنفرانس در این دانشگاه برگزار شده است. این دو کنفرانس با عنوان «کنفرانس نمادشناسی در هنر ایران با محوریتهای بومی» و «کنفرانس ملی فرایندهای گاز و پتروشیمی» در دانشگاه بجنورد برگزار شده است.
داربر می افزاید: تعداد مقالات ثبت شده از این دانشگاه طبق آمار سیویلیکا ۵۸۸ است و مسلماً در آینده هم تواناییهای بیشتری از خود نشان خواهد داد. یکی از نوآوریهای دانشجویان این دانشگاه، راه اندازی مرکز تحقیقات شهید نظم بجنوردی است که با پیگیریهای مداوم آنها تاسیس شده و از دانشجویان حمایت میکند تا طرحهای خود را پرورش دهند و پیاده سازی کنند که تا کنون هم چند دستاورد به ثمر رسانده است.
وی ادامه می دهد: در کلاسهای تعلیم و تدریس این دانشگاه علاوه بر پرداختن به دروس تخصصی و عمومی، مسائل اجتماعی و اقتصادی کشور مورد بحث و گفتگو قرار میگیرد که به نظر بنده یک نقطه قوت به شمار می رود. دانشجو علاوه بر وظایف مذهبی و تحصیلی دستهای از وظایف اجتماعی هم دارد که باید درباره آنها تفکر کند، از احوالات مردم و مشکلات آنها مطلع باشد و نسبت به آنها احساس مسئولیت کند؛ چون همانطور که میدانیم مردم به کارکنان و مسئولان وظیفه شناس و دلسوز نیاز دارند که در آینده خروجی همین دانشگاهها خواهند بود.
این دانشجوی نمونه مشکلات رفاهی و عدم همکاری مسئولین با دانشجویان را از مشکلات جدی عنوان کرد.
جذب دانشجو در دانشگاه بجنورد بدون برنامهریزی انجام می شود رسول پیروز، دانشجوی فعال رشته مدیریت بازرگانی دانشگاه بجنورد است که با ابراز گلایه مسئولان این دانشگاه در جذب دانشجو می گوید: فلسفه اصلی وجود دانشگاه بحث آموزش است؛ اما متاسفانه در دانشگاه بجنورد مسئله آموزش در آخرین رده بندی قرار دارد و کمترین توجه به آن می شود؛ به عنوان مثال بیش از ظرفیت واقعی دانشگاه همواره جذب دانشجو وجود داشته است. هرموقع از مسئولان دانشگاه دلیل این اقدام پرسیده می شود در پاسخ دریافت بودجه بیشتر را دلیل کار خود اعلام می کنند.
پیروز ادامه می دهد: جذب دانشجو در دانشگاه بجنورد کاملا بدون برنامه ریزی انجام می پذیرد. امکاناتی همچون وجود آزمایشگاهها و یا تعداد اعضای هیئت علمی مد نظر قرار نمی گیرد. به عنوان مثال رشته مدیریت بازرگانی فقط سه عضو هیئت علمی دارد که برای این حجم از دانشجو عدد بسیار پایین است. یکی از دلایلی که این رشته در دانشگاه جذب دانشجوی ارشد ندارد همین موضوع است؛ لذا یک بخش از سطح پایین علمی وضعیت دانشگاه از نظر اساتید است؛ البته نباید منکر کم کاری دانشجویان نیز شد. حال مشخص است اولویتها تغییر پیدا کرده است و اگر اولویتها جا به جا شود قطعا سطح علمی ارتقا پیدا نخواهد کرد. از همین جهت اگر به رده بندی دانشگاههای کشور نگاهی بیندازیم نام دانشگاه را در رتبههای بسیار ضعیف می بینیم.
این فعال دانشجویی اضافه می کند: یکی دیگر از دلایلی که کار علمی در دانشگاه و توسط انجمنهای علمی انجام نمی شود، این است که انجمنهای علمی تمامی رشتهها صرفا به خاطر کسب رتبه برتر در پایان سال تحصیلی از نظر حجم برنامههای اجرایی، فعالیت می کنند. انواع سمینارها و همایشها برگزار میشود تا فقط در رنکینگ انجمنهای علمی جایگاه بالاتری کسب کنند و بدون هیچ گونه خروجی علمی است.
دبیر سابق انجمن علمی مدیریت بازرگانی دانشگاه بجنورد درخصوص رشتههای علوم انسانی مسئله ای که در کل کشور با آن مواجه ایم، استفاده و معرفی کتب ترجمه ای توسط اساتید به دانشجویان است؛ لذا همین کتب غربی مبنای تدریس اساتید قرار می گیرد بدون آن که توجه شود آیا نظریات نویسندهها صحیح است یا خیر؟ به عنوان مثال در خود رشته مدیریت هر روز صاحب نظران جدید روی کار میآیند و نظریات قبلی را زیر سئوال میبرند؛ اما ما کتب مدیریتی اسلامی نیز داریم. حرف من این است در کنار کتابهای مترجمهای سی سال قبل، کتابهای علوم انسانی از دیدگاه اسلام نیز تدریس شود و سپس خود دانشجو این دو دیدگاه را قیاس کند و نه صرفا فقط یک دیدگاه تدریس شود.
دبیر سابق انجمن علمی مدیریت معتقد است یکی دیگر از مشکلات دانشگاه بجنورد ضعیف بودن ارتباط با صنعت این دانشگاه است. عموما ما کار علمی نمی بینیم. از طرفی از ایده ها و نظرات دانشجویان و اساتید در صنعت استفاده خاصی نمی شود.
دانشگاه بجنورد با کمبود آزمایشگاه در رشته های مهندسی روبرو است/ سطح علمی ضعیف برخی اساتید محمد فردین، عضو انجمن علمی رشته مهندسی برق دانشگاه بجنورد است که در مورد کمبود امکانات این دانشگاه و تاثیر آن بر روی طرح ها و پژوهش های دانشجویان معتقد است در مجموع سطح علمی پایینی را در اکثر رشته ها مشاهده می کنیم. اکثر دانشجویان به علت تنبلی و یا مسائل دیگر حس و حال بالابردن سطح علمی خودشان را ندارند و فقط و فقط دنبال گرفتن نمره قبولی از درسهایشان هستند. اکثر اوقات هم همان نمره قبولی را نیز دریافت نمی کنند؛ البته باید گفت که شیوه تدریس بعضی اساتید نیز در این موضوع تاثیر زیادی دارد.
فردین می افزاید: در رشته های فنی و مهندسی، دانشجویان باید در کنار مسائل تئوری به مسائل عملی و آزمایشگاهی توجه ویژهای داشته باشند و تا حد امکان مهارت کسب کنند، ولی اکثر دانشجویان اهمیتی به این موضوع نم یدهند. البته زمانی که بنده در رشتهی برق مشغول به تحصیل بودم، این موضوع بهتر از حد انتظار بود.
عضو انجمن علمی برق دانشگاه بجنورد ادامه داد: در بعضی رشته ها امکانات آزمایشگاهی در حد کارشناسی و کارشناسی ارشد کاملا عالی و خیال ما از این بابت راحت است. آزمایشگاه برق و کامپیوتر که خود در آن فعالیت علمی داشته ام، از همه لحاظ مجهز بود؛ اما با کسری آزمایشگاه ها در بعضی رشته های مهندسی مواجه هستیم تا این حد که مشاهده می کنیم گاهی دانشجو برای یک کلاس کارآگاهی مجبور است از دانشگاه خارج شود و به کلاس های داخل شهر که از طرف دانشگاه برقرار شده، رجوع کند.
وی عنوان می کند: در مورد سطح علمی اساتید هم باید بگویم هم استاد خیلی خوب داشته ایم که واقعا از سطح بسیار بالایی برخوردار بوده است و هم استاد متوسط که برای رفع نیاز علمی ما در مقطع کارشناسی کافی به نظر می رسید. همچنین اساتید خیلی ضعیف که می شود گفت هیچ علمی از آنها یاد نگرفتیم.
دانشجویان این دانشگاه معتقدند مسئولان به جای توجه به مباحث علمی، بیشتر به فکر کارنامه سازی در بخش عمرانی برای خود هستند و از این جهت بخش آموزشی ذبح شده است. حال باید دید دانشگاه مادر استان خراسان شمالی اقدام مناسب برای بهبود وضعیت علمی خود انجام خواهد داد و یا به همین روند ادامه خواهد داد؟!