گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حسین اکبری؛* دانشگاه آزاد واحد بجنورد عنوان بزرگترین واحد آموزشی در استان خراسان شمالی و با حدود ۶ هزار نفر دانشجو در ۸۶ رشته در مقاطع کاردانی، کارشناسى، کارشناسى ارشد و دکترای تخصصی در حال فعالیت است.
طبق رتبه بندی مرجع سیویلیکا، دانشگاه آزاد بجنورد در بین دانشگاههای آزاد کشور رتبه ۶۷ و در بین تمام دانشگاههای کشور رتبه ۱۳۲ را به خود اختصاص داده است.
نمودار زیر رتبه (Rank) این دانشگاه را بر اساس معیار تولید مقالات علمی در سالهای مختلف نمایش میدهد؛ رتبه "یک" به مرکز علمی دارای بالاترین تعداد تولیدات علمی (مقالات کنفرانسی و ژورنالی) اختصاص مییابد. تعداد مقالات دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد در نمودار پایین در طی سالهای مختلف نمایش داده شده است. هر مرکز دارای دو رتبه است که نسبت که مراکز همرده و همچنین نسبت به کل مراکز علمی فعال در سطح کشور سنجیده میشود.
همچنین نمودار زیر تعداد مقالات منتشر شده توسط پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد در هر سال را نمایش می دهد. این نمودار شامل مقالات ژورنالی و کنفرانسی پذیرفته شده پژوهشگران این دانشگاه به تفکیک سال است.
اقدامات خوب دانشگاه در حوزه پژوهش/ حمایت مسئولان مناسب است
راحله علیزاده، دانشجوی نمونه استان در سال ۹۷ در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجو، گفت: انجام پژوهش برای کاربردی کردن تئوریهای مطرح شده وجود دارد. به نظر من هرچقدر که از نظر علمی بالا باشیم، باز هم نباید قانع شویم؛ بخصوص در حوزه علمی و پژوهشی. اگر نسبت به این مسئله حرص داشته باشیم، مسلما باعث شکوفایی اقتصاد و بالا رفتن رفاه جامعه خواهیم شد.
وی ادامه داد: به نظر میرسد سطح علمی دانشگاه آزاد بجنورد رو به بهبود است و توانسته جایگاهی در سطح ملی برای خودش مهیا کند. همیشخ سعی بر این بوده که از اساتید با تجربه و مجرب استفاده شود؛ اساتیدی که حساسیتی به تحقیق و پژوهش و درگیر کردن دانشجویان به کار پژوهشی و مقالات علمی را طی سالهای اخیر داشته اند، یکی از امتیازاتی است که دانشگاه آزاد بجنورد توانسته برای خود داشته باشد.
دانشجوی نمونه استان خراسان شمالی در خصوص جایگاه علوم انسانی در دانشگاه آزاد بجنورد گفت: تمام رشتههای علوم انسانی از این بابت که با انسان سر و کار دارند، با سایر علوم متفاوت بوده و زیربنا و زمینه ساز توسعه ملی و بومی هستند؛ چرا که مساله یابی، کشف، تبیین مسائل و تعیین مسیر جزو حوزه علوم انسانی است و به صورت کلی بسترسازی توسعه پایدار بدون توجه به علوم انسانی ناممکن و نشدنی است.
علیزاده ادامه داد: در رشته مدیریت آموزشی ارشد که تحصیل کردم، برایم جالب بود که از همه رشتههای بی ربط به حوزه علوم انسانی دانشجو و هم کلاسی داشتم؛ اما دلیلی که در حال حاضر دانشجویان از این حوزه استقبال نمیکنند و یا استقبال کم شده است، نتیجه دهی این عرصه است؛ چرا که فکر میکنند منفعتی برای آینده شغلیشان ندارد و جزو کم درآمدترین شغلها است. ای کاش مسئولین در حوزه علوم انسانی سرمایه گذاری بیشتری کنند تا نتایج پربارتری کسب شود.
وی افزود: همان طور که اشاره شد علوم انسانی مجموعهای از رشتهها و شاخههای علمی است که موضوع محوری آن انسان است و رشتههای مهم و بنیادی مثل روانشناسی، جامعه شناسی، مدیریت، حقوق و اقتصاد را در خود جای داده است. از آنجا که موضوعات فوق از ریشه ایترین مبانی فکری و فلسفی است، در پیشرفت و توسعه یک جامعه نقش اساسی دارد؛ اما متاسفانه نه تنها در دانشگاه آزاد بجنورد، بلکه در تمامی دانشگاهها اهمیت ویژهای برای این حوزه قائل نمیشوند؛ این در حالی است که در کشورهای پیشرفته افراد نخبه وارد رشتههای علوم انسانی میشوند و آینده کشورشان را میسازند.
دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی در خصوص تناسب امکانات دانشگاه آزاد و شرایط دانشگاه گفت: خوشبختانه توسعه کمی و کیفی خدمات دانشگاه در برنامههای پژوهش محور انجام میشود؛ چون حوزه دانشگاه آزاد پژوهشهای کاربردی را عاملی برای تحقق شاخصهای تولید علم میداند. این قسمت که دانشجو چقدر بخواهد از این امکانات استفاده کند، به خود دانشجو و میزان فعالیت و علاقه او باز میگردد. برای خوده بنده انجمن علمی، طرحهای پژوهشی درون و برون دانشگاهی، مقالات، همایش و کنفرانسها و کارگاههایی که برگزار شد، انگیزه بیشتری را برای فعالیت در این بخش فراهم آورد تا با این حوزه بیشتر ارتباط برقرار کنم و از این بابت هم خوشحالم که حوزه پژوهش دانشگاه و همچنین اساتید راه را برای همکاری در طرحها و سایر فعالیتهای پژوهشی باز کردند.
رئیس انجمن علمی مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد بجنورد ادامه داد: درست است که دانشگاه واقعی، دانشگاهی است که بتواند نسل جوان را از همه نظر مانند علمی، آموزشی، پژوهشی و فرهنگی هدایت کند؛ اما حضور و فعالیت دانشجو به عنوان عضو اصلی جامعه دانشگاهی خیلی مهم است و مطمئناً کسی که وارد حوزه پژوهشی و فعالیتهای پژوهشی شود، میتواند علاوه بر لذت، نیازهای دیگری را نیز برآورده سازد؛ اما از نظر امکانات و وسایل کمک آموزشی، متاسفانه دانشگاه از ابزار کمک آموزشی پایینی برخوردار است. وجود سیستمهای کامپیوتری با ورژن بسیار پایین گاهی مشکلاتی را در ارائه کنفرانس توسط دانشجو به همراه داشته است.
دانشجوی ممتاز بجنورد تاکید کرد: اساتید در مقاطع ارشد و دکتری به غیر از تدریس، یک سری وظایف پژوهشی هم دارند. چه خوب است که اساتید فقط تدریس را شغل و حرفه خودشان ندانند و از مقطع کارشناسی تئوری بودن را حذف کنند و انجام پژوهش جزو وظایف اصلی در کلاس باشد؛ تا دانشجو آمادگی لازم را برای ورود به مقاطع بالاتر، همراه با اطلاعات و علم بدست آورد. همچنین در این راستا پژوهش صرفا برای کسب نمره نباشد. دانشجو نباید فقط برای رفع تکلیف کار پژوهش انجام دهد. اساتید میتوانند برای افزایش اگاهی و انگیزه در دانشجویان، از آنها بخواهند که پژوهش را در قالب کنفرانس در کلاس ارائه بدهند.
دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی خاطرنشان کرد: چه خوب بود که دانشگاه آزاد در راستای علاقهمند و بی دغدغه شدن دانشجویان، در زمینه انتشار کتبهای دانشجویی ورود پیدا میکرد و با این کار دانشجویان را به همراهی در فعالیتهای علمی دانشگاه ترغیب کند و این محدودیت که فقط اعضای هیات علمی میتوانند از امتیازات انتشارات دانشگاه ازاد استفاده کنند برداشته می شد و همه جامعه دانشگاهی اعم از دانشجو و اساتید دیگر هم ازین مزیت برخوردار میشدند. دانشگاه باید از دانشجویان فعال و نخبه در همه زمینهها استفاده نماید.
وی در پایان با اشاره به نقاط قوت دانشگاه آزاد بجنورد گفت: در دانشگاه آزاد بجنورد مسئولان همراهی بسیار خوبی در حوزه پژوهشی دارند. همراهی و روابط دوستانه اساتید، کارمندان و دانشجویان در این بخش قابل ستایش است. انجمنهای علمی همکاری مناسبی با یکدیگر دارند که این مسئله باعث شد در مراسم هفته پژوهش و فناوری، دستاوردهای پژوهشی و فناوری دانشگاه آزاد در سال ۹۶ رتبه اول را کسب کند که باعث افتخار برای کل دانشگاه شد.
اساتید دانشگاه از امکانات آزمایشگاهی استفاده نمی کنند
امیر گریوانی، عضو انجمن علمی مهندسی معماری دانشگاه آزاد بجنورد نیز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجو، گفت: دانشگاه آزاد بجنورد از نظر سطح علمی جایگاه مناسبی دارد؛ به عنوان مثال میتوان به نمایشگاه هفته پژوهش که سالانه در هر یکی از دانشگاهها برگزار میشود، اشاره کرد که دانشگاه آزاد بجنورد معمولا رتبههای خوبی کسب میکند و این نشان میدهد گروههای علمی دانشگاه در سطح استان جایگاه خوبی دارد.
گریوانی خاطرنشان کرد: با این حال متاسفانه رشتههای مهندسی با این که ظرفیت بالای دانشجویی دارند، جایگاه علمی پایین تری دارد.
عضو انجمن علمی مهندسی معماری دانشگاه آزاد ادامه داد: امکانات دانشگاه در حوزه آزمایشگاهی و کارگاهی نسبتا مناسب است، اما مشکل ما استفاده از این امکانات است. متاسفانه اساتید از این امکانات استفاده نمیکنند و معمولا فقط چند جلسه آشنایی با امکانات وجود دارد؛ لذا این نقطه ضعف وجود دارد که اساتید فقط به تدریس یک جزوه اکتفا میکنند.
وی افزود: البته درصد بالایی از اساتید جایگاه علمی بالایی دارند، اما به روز و مدرن تدریس نمیکنند. مثلا در رشته معماری که بازار حقیقی کار در دست نرم افزارها است، میبینیم اساتید دانشجویان را مجاب میکنند پروژههای خود را به صورت دستی تحویل دهند.
گریوانی در پایان گفت: تعداد اعضای هیئت علمی دانشگاه مناسب است؛ البته دانشگاه همواره برای پرداخت حقوق اعضای هیئت علمی دچار مشکل بوده و راه حل را فشار بر دانشجویان میدید؛ لذا برخی اعضای هیئت علمی که کارایی خاصی نیز از آنها نمیبینیم، اضافه هستند. به جز تعداد اندک اعضای هیئت علمی، بقیه کارایی خاصی ندارند و از ظرفیت خود برای دانشجو استفاده نمیکنند.