معاون اسبق وزارت کار گفت: پرداختهای حمایتی مجلس و دولت به صورت هیجانی انجام میشود و موجب ایجاد شغل و کسب و کار، آبادانی کشور نمیشود، اما با این پول میتوان ٣٠ هزار بنگاه یک میلیاردی ایجاد کرد.
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، موضوع حمایت معیشتی از مردم در شرایط بد اقتصادی و شیوع کرونا موجب شده تا دولت و مجلس مساله حمایت نقدی از مردم را در دستور کار خود قرار دهند بدون اینکه منبع مالی آن به صورت شفاف و مشخص تعیین شده باشد. فروش دارایی و اموال دولت راهکاری است که برای حمایت معیشتی در نظر گرفته شده است، اما اینکه این حمایت با فروش داراییهای عمومی به صلاح اقتصاد است در گفتگو با علی اکبر لبافی؛ معاون اسبق وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بیان شده و چالشهای طرح مزبور عنوان شده است.
در خصوص طرح حمایتی معیشتی مجلس و دولت چه نظری دارید؟ سرمایههای دولت، اموال دولت و آنچه دولت سالها برای آن سرمایه گذاریهایی کرده است اگر برای تامین منابع طرحهای حمایتی معیشتی فروخته شود و به عبارت دیگر برای مصرف روزانه هزینه شود و برگشتی نداشته باشد عمل بسیار اشتباهی است که دولت و مجلس مرتکب آن میشوند. مثل اینکه خانوادهای برای عبور از وضعیت بحرانی اقتصادی فعلی خود اموال خود از قبیل دارایی های، چون خانه، ماشین و سایر سرمایههای خود را بفروشد تا از وضعیت موجود بد اقتصادی عبور کند، بنابراین اصل موضوع فروش اموال دولت و تبدیل کردن به مخارج مصرفی روزانه به هیچ وجه مورد تایید نیست. بنده به عنوان یک کارشناس اقتصادی فروش اموال دولت را برای تامین هزینه طرحهای حمایتی کار شایسته و به جایی نمیدانم. بیشتر بخوانید:
برای حمایت از گروههای کم برخوردار جامعه اتخاذ چه راهکاری بهتر از حمایت معیشتی بود؟ به هر حال دولت و مجلس درباره حمایت معیشتی از مردم رویکردی را دنبال میکنند که به لحاظ اقتصادی قابل قبول نیست در حالی که انتظار میرفت دولت در هفت سال گذشته با استفاده از ظرفیتهای داخلی اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی و مقاومسازی اقتصاد از کسب و کارهای خرد حمایت به عمل میآورد تا وضعیت اقتصادی پایداری برای مردم ایجاد میشد، پولهایی که برای کسب و کارهای خرد اعطا میشود ضمن اینکه به پایداری کسب و کارهای خرد کمک میکند بازگشت سرمایه برای دولت هم دارد و منجر به کاهش بیکاری و حاشیهنشینی میشود. به هر حال همین گروههای کم برخودار هستند که از بیماری کرونا بیشترین آسیب را دیده اند، مردم روستاها و شهرهای کم جمعیت اگر با اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی حمایت میشدند، صاحب کسب و کار میشدند امروز بی پناه رها نمیشدند و نیازی به فروش اموال عمومی برای تامین معیشت آنها نبود.
پس موضوع حمایت از مردم در این شرایط بد اقتصادی چه میشود؟ به هر حال مردم را نمیتوان بی پناه و بدون حمایت در وضعیت رکود اقتصادی و معیشتی به حال خود رها کرد و بایستی مردم تحت پوشش حمایتی قرار بگیرند، تاکید مقام معظم رهبری هم بر این موضوع است، دیدید که در فرمایشات اخیر بر این موضوع تاکید کردند بنابراین برای اجرای رهنمود مقام معظم رهبری باید تامین اجتماعی برای همهی آحاد جامعه فعال شود. از مردم در چارچوب تامین اجتماعی باید حمایت شود، چرا که بسیاری از بیکار شدگان و کسانی که در این شرایط درآمدی ندارند حتی قادر به دریافت بیمه بیکاری هم نیستند، لذا حمایتها را باید به سمت قالب نظامهای بیمهای و تامین اجتماعی که در سطح دنیا انجام میشود ببریم. در شرایطی شبیه امروز که ویروس کرونا شیوع یافته یا شرایط اضطراری و اتفاقاتی که خارج از میل و اراده افراد و حکومتها در کشورها رخ میدهد اصولا نظامهای تامین اجتماعی و مالی پوشش کلی از جامعه به عمل میآورند، نه از طریق فروش سرمایهها و اموال کشور، مثل مصوبه اخیر مجلس که در مرحله اول شورای نگهبان آن را رد و سپس تایید کرد. به هر حال حمایتها باید از راههای مالیات و کمک به راه اندازی کسب و کارهای خرد باشد، اما دولت و مجلس تصمیم گرفته اند از محل فروش سهامی که دولت در پالایشگاه ها، بانکها و بیمهها دارد هزینههای طرح را تامین کنند. بیشتر بخوانید:
آیا رقم پیشنهادی دولت و مجلس آن هم در وضعیت تورمی کنونی اصلا حمایت به شمار میرود؟ قطعا این مبالغ در سبد درآمدی و معیشتی خانوادهها اتفاقی ایجاد نمیکند، قالب کسانی که در این طرحها پوشش داده میشوند اصولاً کسانی هستند که در خانواده آنها شاغلی وجود ندارد، بنابراین نظامهای بیمهای به گونهای باید طراحی شود که از افراد حمایت کند چه در زمان بیکاری چه در زمان بازنشستگی، لذا بسیاری از کسانی که درآمد خاصی ندارند عملا با ۱۰۰ هزار تومان و ۶۰ هزار تومان قطعا امور زندگی آنها نمیگذرد. رقمهای ۶۰ یا ۱۰۰ هزار تومان برای یک خانوار دو نفره که مثلا بین ۱۲۰ و ۲۰۰ هزار تومان شود نمیتواند تامین کننده نیازهای زندگی مردم باشد.
مزیت طرح حمایتی از مردم در پیشنهاد شما چیست؟ به هر حال ما باید مطابق با درآمدهای خود بستههای حمایتی برای حمایت از مردم و معیشت آنها تعریف کنیم. ما مثل کشورهای اروپایی که ذخایر درآمدی و منابع درآمدی خوبی دارند نمیتوانیم بسته حمایتی به مردم بدهیم، اما به هر شکل میتوانیم پوشش حداقلی داشته باشیم. نظامهای بیمهای به خصوص نظام بیمهای تامین اجتماعی باید اقشار ضعیف جامعه را پوشش دهند البته نه با فروش اموال دولت، بلکه با استفاده از ذخایر خود. بنده به شخصه رویکرد دولت و مجلس را در خصوص حمایت با فروش داراییهای دولت به هیچ وجه نمیپسندم و تایید نمیکنم، چرا که رویکرد دولت و مجلس با هم تفاوتی ندارد و آنها میخواهند به هر شکلی از محل فروش یا اوراق قرضه با استفاده از ذخایری که دارند اینگونه از مردم حمایت کنند. اموال دولت نباید برای طرح معیشتی به فروش برسد چرا که ما باید بر بحث توانمند سازی مردم تاکید کنیم. مثلا اگر در طرح معیشتی قرار است ۳۰ هزار میلیارد تومان پرداخته شود با این پول میتوان ٣٠ هزار کسب و کار یک میلیارد تومانی ایجاد کرد که هر کسب و کاری چهار، پنج نفر را سر کار ببرد، ضمن اینکه با نرخ صفر درصد بعد از گذشت دو سه سال سرمایه به دولت بازگردانده میشود. در همین شرایط اقتصادی موجود با چیزی حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان میتوان ۶۰ هزار شغل ایجاد کرد. بر فرض اینکه دولت از یک سوم جامعه یعنی ۲۸ میلیون نفر حمایت به عمل آورد با این پول میتوان ٣٠ هزار بنگاه یک میلیاردی ایجاد کرد که در کوتاهترین زمان ممکن قابلیت رسیدن به بهرهبرداری را دارند، حتی اگر بگوییم ۵۰ درصد رقم تسهیلاتی که دولت به این بخش کمک کرده باز هم حدود ۲۰ تا ٣٠ هزار میلیارد تومان آن به دولت باز میگردد و این پول دوباره میتواند در چرخه تولید به کار گرفته شود در صورتی که پرداختهای حمایتی کنونی مورد نظر مجلس و دولت به صورت آنی و هیجانی انجام میشود و موجب ایجاد شغل و کسب و کار، آبادانی و عمران کشور نمیشود.