به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محمدحسین پاپلی یزدی، عضو سابق هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد، درخصوص مشکلات آب در کشور اظهار کرد: با پیروزی انقلاب اسلامی، همه منابع آبی کشور جزو انفال به حساب آمد و در اختیار حکومت اسلامی قرار گرفت. در این زمان برای توسعه روستا و حرکت در مسیر خودکفایی کشاورزی در کشور، مردم را تشویق کردند که در هرجایی که نیاز دارند، چاه آب بزنند. در واقع سیاست قبل از انقلاب ادامه داده شد.
پاپلی یزدی با اشاره به اینکه متولی آب در کشور مشخص نیست، گفت: مدیریت کشور در زمینه آب بین وزارت جهاد کشاورزی و وزارت نیرو تقسیم شده است. وزارت نیرو وظیفه تأمین آب را دارد و وزارت جهاد کشاورزی هم وظیفه دارد با این آب، محصول تولید کند. این مدیریت دوگانه نمیتواند برای مساله آب در کشور راه حلی پیدا کند.
عضو سابق هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد بیان کرد: یکی از مشکلات اصلی این است که وزارت نیرو طرح آمایش کشوری ندارد. در واقع در کشور طرح آمایش به صورت استانی تصویب شد و به جای آنکه آمایش کشور تصویب شود و پس از آن استانها براساس طرح کشوری، طرح بنویسند و تصویب کنند، اکنون وزارت نیرو براساس طرحهای آمایش استانی، آب را مدیریت میکند و، چون طرح آمایش در وزارت نیرو برای کل کشور به تصویب نرسیده، هر وزارت خانهای برای خود دستوری درباره آب صادر میکند.
وی با بیان اینکه یکی از اقدامات خوب جمهوری اسلامی توانمندی در احداث سد بوده، گفت: پس از پیروزی انقلاب اسلامی ما به توانمندی در احداث سد رسدیم. اما شرکتهای سدساز از ابتدا دولتی بودند و اکنون بخشی از آنها خصوصی شده اند. اکنون شرایط به گونهای است که این شرکتها برای وزارت نیرو تصمیم میگیرند.
پاپلی یزدی با اشاره به یک شرکت خصوصی که سهام آن متعلق به نهادهای بزرگ خصوصی است، گفت: اکنون وزارت نیرو طرحی برای آّب ندارد، مشاورانی هستند که به وزارت نیرو میگویند باید چه کند. این مشاوران ارتباطات بسیار خوبی در این وزارتخانه دارند و در واقع این شرکتها و مشاوران هستند که وزارتخانه را میگردانند؛ حالا این شرکتها چه دولتی باشند، چه وابسته به سپاه یا کاملا خصوصی باشند. طرح انتقال آب از دریای عمان یا تاجیکستان از جمله طرحهایی است که از سوی این شرکتها به وزارت نیرو داده شده است.
وی توضیح داد: در هیچ جای دنیا مرسوم نیست که آب را به جایی که مردم زندگی میکنند، انتقال دهند. اینطور است که مردم در جایی که آب وجود دارد جمع میشوند.
این عضو سابق هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به اینکه برخی میگویند ایران جمعیت بسیار بیشتری میتواند داشته باشد، گفت: اما درباره توزیع این جمعیت سخنی گفته نمیشود.
وی توضیح داد: اکنون ۲۵ درصد جمعیت ایران در هشت شهر ساکن هستند و تمام این ۲۵ درصد جمعیت آب نیاز دارند. حالا این شرکتهای مشاور طرح داده اند که از سواحل مکران یا خلیج فارس که جمعیتی ندارد، آب را از دریای عمان تصفیه کنیم و به مشهد بیاوریم!
پاپلی یزدی گفت: اول مشهد آب نداشت، از سد کارده و طرق آب کشاورزان را گرفتند و به مشهد انتقال دادند، جمعیت مشهد افزایش یافت، پس از آن از سد دوستی آب را به این شهر منتقل کردند، دوباره جمعیت آن زیاد شد، حالا میخواهند آب را از دریای عمان به دشت مشهد منتقل کنند!
وی با انتقاد از انتقال آب از بندرعباس به یزد گفت: گاز در ایران ۵۰ برابر قیمت جهانی در اختیار مردم قرار میگیرد، با این گاز، نیروگاه درست میکنند و آب را از بندرعباس به کارخانههای یزد میآورند، پس از آن کارخانه دار یزدی میگوید پولش را میدهد. این دروغ است. هزینه آب و گاز بسیار بیشتر از چیزی است که ما مصرف میکنیم.
عضو سابق هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد توضیح داد: اگر میخواهند صنایع را گسترش دهند چرا این صنایع را به جوار آب نمیبرند؟ چرا این سرمایههای عظیم را به بندرعباس یا بلوچستان نمیبرند تا اسکله سازی و بندرسازی شود و آب را پس از شیرین کردن، نهایتا ۲۰ تا ۳۰ کیلومتر انتقال دهند.
وی در ادامه با انتقاد از اردکانیان، وزیر نیرو، به دلیل انتصاب فردی که ۲۰ سال از این وزارتخانه دوره بوده، در معاونت آب این وزارتخانه، گفت: حضور فردی مانند آقای تقی زاده خامسی که گفته میشود میلیاردر است و مشخص است که دنبال ثروت خود میرود، باعث میشود کارشناسان خبره وزارت نیرو، دلسرد شوند.
پاپلی یزدی در ادامه سخنان خود با اشاره به مشکلات بودجهای در وزارت نیرو بیان کرد: در این وزارتخانه سهم بودجهای آبهای زیرزمینی به مدت ۳۰ سال، فقط سه درصد بود و بودجه آبهای سطحی ۹۷ درصد. اکنون که وضعیت بهتر شده، سهم بودجه آبهای زیرزمینی کمتر از ۱۰ درصد شده است. این سهم بودجه را با مداخله همین شرکتهای خصوصی اختصاص میدهند تا آنان بتوانند سدسازی کنند.
وی با اشاره به اینکه طرحهای وزارت نیرو کمتر از چند صد میلیارد تومان نیست، گفت: در شرایطی که بودجه برای آبهای زیرزمینی کمتر از ۱۰ درصد کل بودجه آبی کشور است، چطور برای احیای این آب ها، طرح داده شود.
پاپلی یزدی به حقابه ایران از هیررود اشاره کرد و گفت: ما کنوانسیون ۱۹۹۷ را امضا نکردیم. به افغانستانیها میگوییم چرا سد میسازید، از آن طرف خودمان سدسازی میکنیم.
وی با تأکید براینکه هر دولتی سرکار بیاید، بدون تغییر در برنامه ریزی، وضعیت را بدترخواهد کرد، گفت: ما برای مدیریت آب مشکل تخصیص بودجه و مشاورانی را داریم که به دنبال سود خود هستند.
ویدئوی این گفتگوی تلویزیونی را در فایل زیر مشاهده کنید: