به گزارش گروه استانها خبرگزاری دانشجو، هفته گذشته موضعی از سوی مدیرکل مدیریت بحران استانداری سیستان و بلوچستان در گفتگو با یکی از روزنامهها مطرح شد که این موضع حداقل در دولت سیزدهم بی سابقه بود.
مجید محبی، مدیرکل مدیریت بحران استانداری سیستان و بلوچستان با اشاره به بحران سیستان گفت: امیدی به حقآبه هیرمند نداریم و اتکا مسئولان بر منابع آب داخلی است، اما این آب قطعا کفاف مصارف کشاورزی، دام و طیور را نمیدهد و به دلیل سنگینی آب کیفیت پایینی دارد.
این موضع به این دلیل بیسابقه است که تاکنون در سیاستهای اعلامی و اعمالی کشور در حوزه آب سیستان امید مسئولین به تحقق حق آبه هیرمند بوده است؛ به عنوان مثال اجرای طرح ۴۶ هزار هکتاری دشت سیستان یا نیم لولههای سیمانی در سالهای گذشته بر این مهم بنا شده بود که سالانه حق آبهای از سوی دولت افغانستان به سوی کشور روانه شود و از طریق این حق آبه هم آب شرب مردم منطقه و هم امرار معاش صورت بگیرد.
اما طبق موضع اخیر مدیرکل مدیریت بحران استانداری سیستان و بلوچستان مسئولین از حق آبه قانونی ایران از رودخانه هیرمند قطع امید کردند که از یک نظر میتواند برای آب شرب مردم راهگشا باشد، زیرا که برنامه ریزی برای تامین آب شرب به صورت داخلی انجام میپذیرد و در دیپلماسی با افغانستان دیگر طرف مقابل دست بالاتر را نخواهد داشت؛ شاید این موضع بتواند راه را برای جدا کردن بندناف آب سیستان از افغانستان باز کند و به سیاستمداران و تصمیمگیران بسط ید بدهد.
بیشتر بخوانید:
عدم تامین حقآبه هیرمند؛ مسئلهای که از هشدار به بحران رسیده است
بندناف مسئله آب سیستان چگونه از طالبان جدا میشود؟ / لزوم شفافیت در اجرای طرحهای آبی استان
بندناف آب شرب سیستان باید از افغانستان جدا شود / وزارت نیرو شفاف بگوید درباره آب چه کرده است +فیلم
اما نکته مهم این است که در ماههای گذشته با بالا گرفتن تنش آبی در سیستان مسئولین کشوری نیز موضع گیریهایی در قبال مسئله حق آبه داشتند و امروزه با تشدید بحران در سیستان هیچ یک از وعدههای مسئولین کشوری در این باره محقق نشده است. پس خالی از لطف نیست که مروری بر مواضع مسئولین درباره حق آبه هیرمند در بازه سه ماهه اول سال ۱۴۰۲ داشته باشیم:
حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان در روز ۲۸ خرداد در سفر به استان سیستان و بلوچستان گفت: اگر لازم باشد از ابزار فشار هم برای وادار کردن آن بخش از هیئت حاکمه افغانستان که همراهی نخواهند کرد با اعطای حقآبه ایران استفاده خواهد شد.
وی افزود: مسئله آب رودخانه هیرمند از چهار ماه قبل به این وزارتخانه و وزارت نیرو محول شده است و تاکنون در این زمینه اقدامات و کارهای خوبی انجام شده است.
بیشتر بخوانید:
امیرعبداللهیان: اگر لازم باشد از ابزار فشار هم برای حقآبه ایران استفاده خواهد شد
همچنین وزیر امور خارجه کشورمان در روز ۱۱ خردادماه در گفتگویی در رسانه ملی عنوان کرده بود: با مقامات هیئت حاکم افغانستان مذاکرات خوبی را داشته ایم و به نتایجی خوبی دست پیدا میکنیم.
سوال اصلی نسبت به مواضع وزیر خارجه کشورمان این است که دقیقا منظور از اعمال فشار برای گرفتن حق آبه چه اقدامی از سوی دولت جمهوری اسلامی ایران است و از زمانی که پرونده این مسئله به وزارت امور خارجه محول شده است، دقیقا چه اقداماتی در بحث حق آبه شکل گرفته است و به چه نتایجی با طرف افغانستانی دست پیدا کرده ایم؟
همچنین حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس جمهور در مسئله حق آبه و سرپرست سفارت ایران در افغانستان در روز ۲۷ خرداد از موافقت افغانستان برای بازدید از سد کجکی خبر داد و گفت: اکنون موافقتهایی صورت گرفته که متخصصان ما بروند منطقه را ببینند تا انشاءالله زمینه سازی رها شدن این آب فراهم شود. علاوه بر این موضوع بنده وظیفه دارم در افغانستان دنبال این باشم که حقابه در چارچوب معاهده تأمین شود.
بیشتر بخوانید:
کاظمی قمی: اگر طالبان آب ایران را نداد آن وقت حجت تمام است
وزیر نیرو نیز در جلسهای با دستگاههای ذیربط بحث حق آبه در تاریخ ۲۶ اردیبهشت بیان کرد: مطابق گزارشهای ارائه شده در این جلسه، دولت طالبان متعهد به عملیاتی کردن معاهده هیرمند و پرداخت حقابه ایران بر اساس این معاهده شده است.
محرابیان تاکید کرد: دولت برای تامین منابع آب هیرمند گامهای جدی تعریف کرده است و بر اساس برنامهریزی ها، حقابه ایران از رود هیرمند را وصول خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید:
امام جمعه زابل: وزیر نیرو و خارجه فقط ۱۵ روز در سیستان زندگی کنند / بررسی مشکلات شهر جدید پرند +فیلم
همه این مواضع در سه ماهه اول سال ۱۴۰۲ گوشهای از مطالبی است که درباره بحث حق آبه هیرمند مطرح شده و مواضعی است نشان از پیگیری دولت در تامین حق آبه را میدهد، اما مسئلهای که مطرح است، این است که این وعدهها و خبرهایی که مسئولین درباره حق آبه هیرمند دادهاند، تاکنون ثمری برای منطقه سیستان داشته و اوضاع تنش آبی در سیستان علی رغم اقدامات دولت تشدید شده است.
بیشتر بخوانید:
گردوخاکهای سیستان یک نفر را به کام مرگ کشاند
طوفان گرد و غبار ۳۵۵ نفر را در سیستان راهی بیمارستان کرد
از طرفی نیز در سیستان اکنون به جای بحران با یک فاجعه انسانی مواجه هستیم و روزانه افراد زیادی به دلیل گردوغبار ناشی از بادهای ۱۲۰ روزه که زمانی مایه طراوت منطقه بود، دچار عارضه میشوند و زندگی برای افراد در منطقه بسیار سخت شده است؛ ادامه این روند، منطقه سیستان را به جایی غیرقابل سکونت تبدیل میکند و با مهاجرت مردم از مرز شاهد تشدید پدیدههای امنیتی و تروریستی در منطقه خواهیم بود و کشور را با مخاطرات جدی مواجه خواهد کرد.