به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو _ فاطمه قدیری، روز کودک، روزی است که در بسیاری از کشورهای جهان به عنوان فرصتی برای گرامیداشت کودکان و حقوق آنان شناخته میشود. این روز به ما یادآوری میکند که کودکان آینده جهان هستند و باید محیطی امن و سالم برای رشد و پیشرفت آنها فراهم کنیم. همچنین این روز به معنای تجلیل از شادیها، خندهها و امیدهای کودکان است.
اما آیا میتوان در شرایطی که هر روز شاهد مرگ، ترس و ناامیدی بسیاری از کودکان در گوشهای از این جهان هستیم، از روز کودک با شادی و افتخار یاد کنیم؟ آیا در جهانی که برخی از کودکان همچنان از ابتداییترین حقوق انسانی خود محروم هستند، میتوان از امنیت و آرامش برای همه کودکان سخن گفت؟
یکی از بزرگترین تراژدیهای روزگار ما، رنج و آلام کودکان در مناطق جنگزده به ویژه غزه است. غزه، این نوار کوچک که هر روز صحنهی نبردهای خونین و خشونتهای غیرانسانی است، به نمادی از درد و رنج کودکان بیگناه تبدیل شده است. در حالی که بسیاری از کودکان جهان با شادی روز کودک را جشن میگیرند و خانوادهها برایشان هدایایی تهیه میکنند، در غزه کودکانی هستند که از ترس بمبارانها و حملات هوایی به آغوش مادران خود پناه میبرند. در چشمان این کودکان نه نور شادی، بلکه سایهی ترس و وحشت دیده میشود.
وقتی از حقوق کودک سخن میگوییم، به یاد میآوریم که این حقوق در تمام کنوانسیونهای بینالمللی تصریح شده است. از جمله این حقوق، حق زندگی، حق آموزش، حق بهداشت و حق داشتن خانهای امن است. اما در غزه و سایر مناطق جنگزده، آیا این حقوق رعایت میشود؟
کودکان غزه نه تنها از حق آموزش و بهداشت محروماند، بلکه هر لحظه جانشان در خطر است. در این شرایط، آیا میتوان از حقوق کودک و گرامیداشت این روز سخن گفت؟
روز کودک در حالی در بسیاری از نقاط جهان جشن گرفته میشود که کودکان غزه و لبنان هر روز با ترس و دلهره زندگی میکنند. صدای موشکها و بمبارانهای هوایی رژیم صهیونیستی، به جای صدای خنده و بازی، همدم لحظات کودکی آنان شده است.
این کودکان با چشمان گریان به دنیایی مینگرند که در آن عدالت و امنیت به افسانهای دستنیافتنی تبدیل شده است. هیچکس نمیتواند رنج و درد این کودکان را تصور کند؛ کودکانی که به جای بازی با دوستانشان، شاهد مرگ عزیزان خود هستند.
بمبارانهای پیدرپی، خانههای بسیاری از کودکان غزه را ویران کرده و آنان را بیخانمان و آواره ساخته است. برخی از این کودکان والدین خود را در این حملات از دست دادهاند و به تنهایی و با دلی پر از درد و غم، زندگی میکنند. برای آنها، روز کودک معنایی ندارد. برای آنها، هر روز مبارزهای برای زنده ماندن است. آیا این کودکان، حق ندارند که مانند دیگر کودکان جهان در آرامش و امنیت زندگی کنند؟
غزه تنها یک نمونه از مناطق جنگزدهای است که کودکان آن از ابتداییترین حقوق خود محروماند. در یمن، سوریه، لبنان نیز وضعیت مشابهی دیده میشود. جنگها و نزاعهای سیاسی که توسط قدرتهای بزرگ و متجاوزان به راه انداخته میشوند، همواره بیشترین ضربه را به کودکان وارد میکنند. این کودکان که هیچ نقشی در این نزاعها ندارند، قربانی خشونتهای بیپایان میشوند و آیندهای تاریک پیش روی خود میبینند. آنان حتی نمیتوانند مفهوم صلح را درک کنند؛ زیرا هیچگاه طعم آن را نچشیدهاند.
آیا میتوان در چنین شرایطی روز کودک را جشن گرفت؟ آیا میتوان با بیتوجهی به رنج کودکان غزه و دیگر نقاط جنگزده جهان، شادی این روز را تجربه کرد؟
وجدان بشری نمیتواند این بیعدالتی و ظلم را نادیده بگیرد. تا زمانی که جهان برای همه کودکان امن نباشد، هیچکس نباید روز کودک را جشن بگیرد.
این روز باید به فرصتی تبدیل شود تا صدای کودکان مظلوم و محروم به گوش جهانیان برسد و تلاشهای واقعی برای پایان دادن به این بیعدالتیها آغاز شود.
حقوق کودک تنها در قوانین بینالمللی و کنوانسیونها محدود نمیشود. این حقوق در قلب هر انسانی که دارای وجدان است جای دارد. هر انسانی باید از این حقوق دفاع کند و برای تحقق آنها تلاش کند. اما متأسفانه، جهان ما در بسیاری از مواقع این حقوق را نادیده میگیرد. منافع سیاسی و اقتصادی همواره بر حقوق انسانی، به ویژه حقوق کودکان، اولویت پیدا کرده است. در حالی که در بسیاری از کشورهای توسعهیافته، دولتها برای رفاه و آموزش کودکان سرمایهگذاریهای کلانی میکنند، در مناطق فقیر و جنگزده، کودکان در شرایط غیرانسانی زندگی میکنند.
این بیعدالتی جهانی باید متوقف شود. حقوق کودک نباید به جغرافیا یا شرایط سیاسی بستگی داشته باشد. هر کودکی، صرفنظر از ملیت، دین، نژاد یا شرایط زندگیاش، باید از حقوق برابر و شرایط امن برخوردار باشد. این یک مسئولیت جهانی است که نباید از آن غافل شد.
برای کودکان غزه، روز کودک به معنای هیچ شادی یا امیدی نیست. هر لحظه زندگی آنها با تهدید و ترس همراه است. هر بار که صدای انفجار را میشنوند، نمیدانند آیا این بار نوبت آنهاست که از دنیا بروند یا خیر. آیندهای که برای این کودکان در نظر گرفته شده، چیزی جز تاریکی و ترس نیست. اگرچه کودکی سن امید و آرزوهاست، اما در غزه کودکان حتی جرئت ندارند درباره آینده خود فکر کنند. آنها تنها به فکر زنده ماندن هستند.
یکی از معضلات بزرگ در غزه، نبود دسترسی به آموزش است. مدارس که باید محل رشد فکری و اجتماعی کودکان باشند، در اثر جنگها و بمبارانها ویران شدهاند. بسیاری از کودکان غزه، به دلیل جنگ و نزاعهای مداوم با آن رژیم منحوس، از آموزش محروماند و فرصت یادگیری را از دست میدهند. این کودکان، که باید آیندهسازان جامعه خود باشند، درگیر نزاعهایی شدهاند که هیچ نقشی در آن ندارند. از طرف دیگر، حملات نظامی به غزه حتی به مدارس نیز رحم نمیکند. بسیاری از مدارس به دلیل بمبارانها ویران شده و کودکانی که در حال یادگیری بودند، به کام مرگ فرو رفتند.
آموزش یکی از حقوق اساسی هر کودک است و محرومیت از آن، تأثیرات جبرانناپذیری بر رشد فردی و اجتماعی کودکان دارد. کودکانی که از آموزش محروم میشوند، نه تنها از فرصتهای شغلی و اجتماعی آینده باز میمانند، بلکه درک آنان از جهان نیز محدود میشود. آموزش، ابزار آزادی و آگاهی است و بدون آن، جامعه به سوی تاریکی و ناآگاهی پیش میرود. در غزه، کودکان از این حق اساسی خود محروماند و آیندهای مبهم پیش روی خود دارند.
البته که غزه یک نمونه از درد و رنج کودکان در دنیای امروز است. در سراسر جهان، میلیونها کودک به دلیل جنگ، فقر و نابرابری که به دلیل زیاده خواهی کشورهای اروپایی و آمریکا از حقوق خود محروماند. این کودکان، که باید در آرامش و امنیت زندگی کنند، هر روز با چالشهای بزرگی روبرو میشوند. هر روز، صدها کودک به دلیل سوءتغذیه، بیماریها و خشونتهای ناشی از جنگ، جان خود را از دست میدهند. این تراژدیها باید وجدان جهانی را بیدار کند.
جهانی که در آن کودکان غزه و دیگر مناطق جنگزده از حقوق ابتدایی خود محروماند، شایسته نیست که روز کودک را با شادی و افتخار جشن بگیرد. تا زمانی که جنگها و خشونتها ادامه دارند و کودکان بیگناه هر روز قربانی آن میشوند، این روز نباید به یک روز جشن و شادی تبدیل شود. در عوض، باید به روزی برای تأمل، همدردی و اقدام برای پایان دادن به این بیعدالتیها تبدیل شود.
هر کودکی حق دارد در جهانی امن و بدون خشونت زندگی کند. این یک حق جهانی و غیرقابل انکار است. اما متأسفانه، جهان ما به دلیل جنگ افروزی کشورهای جنگ طلب و سکوت بی رحمانه سازمانهای بینالمللی هنوز نتوانسته است این حق را برای همه کودکان تضمین کند. به جای جشن گرفتن روز کودک، باید به فکر ایجاد تغییرات اساسی در سیاستها و رفتارهای جهانی باشیم. تا زمانی که جنگها و خشونتها ادامه دارند و کودکان غزه و دیگر مناطق جنگزده از حقوق خود محروماند، روز کودک معنای واقعی خود را از دست داده است.