اگر زمان برای غسل کردن روزه‌دار کم بود چه باید کرد؟/حکم شنا کردن در حال روزه

گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ ملا محمدعلی مجتهد، معروف به مرحوم آیت‌الله احمد مجتهدی تهرانی از علمای بنام تهران بود که سال 86 بدرود حیات گفت، اما سخنرانی‌ها و پندهای عرفانی و اخلاقی وی به یادگار مانده است و می‌توانیم هر چند به صورت مجازی هم که شده پای درس این استاد اخلاق تلمذ کنیم.

آیت‌الله مجتهدی رابطه خوبی با طلاب داشت، طوری که فضای گرم و صمیمی بر حوزه علمیه‌شان حاکم بود. این استاد برجسته اخلاقی، مباحث را چنان رسا ارائه می‌‌داد که بر دل می‌‌نشست؛ به طوری که حتی هم ‌اکنون نیز نشستن پای صحبت و کلاس اخلاق ایشان خالی از لطف نیست.

- حکم فروبردن سر در زیر آب و شنا کردن در حال روزه

یکی از مبطلات روزه سر را در زیر آب کردن است که در اطراف آن چند مسئله داریم:
 

اول: ‌اگر کسی فراموش کند که روزه است و به داخل استخر برود یا سرش را به نیت غسل زیر آب بکند، اشکالی ندارد.
دوم: ‌اگر کسی به شوخی سر شما را زیر آب کند، روزه‌تان باطل نیست و اشکالی ندارد، اما به محض اینکه دستش را برداشت، باید سریعا سر را از زیر آب بیرون بیاورید، والا روزه‌تان باطل است.
 

سوم: اگر کسی عمدا در روز ماه رمضان غسل کند و سرش را زیر آب کند، هم غسلش باطل است و هم روزه‌اش.
چهارم: در ماه رمضان و هنگامی که روزه هستی، نمی‌توانی در داخل استخر غسل کنی و سرت را زیر آب ببری.
 

چند سال پیش شخصی از من سوال کرد: «اگر کسی زیر دوش حمام غسل کند اشکالی ندارد؟»
گفتم: «چون آبی که از دوش می‌آید، ولو پرفشار هم که باشد، تمامی بدن را فرا نمی‌گیرد، به همینم خاطر غسل کردن در زیر دوش اشکالی ندارد.»

البته غسل کردن در زیر آبشاری که از کوه پایین می‌آید، یا رفتن به زیر آبشار در حال روزه‌داری سبب بطلان روزه‌ می‌گردد، اما دوش حمام اشکالی ندارد.

- اگر زمان برای غسل کردن کم بود چه باید کرد؟

یکی از چیزهایی که روزه را باطل می‌سازد بقای بر جنابت و همچنین حیض و نفاس می‌باشد. همان طور که زن و مردی که جنب هستند می‌بایست پیش از اذان صبح غسل کنند، زنی که ناپاک است هم باید قبل از اذان برخیزد و غسل کند؛ زیرا اگر با این حال وارد صبح شوند، روزه‌شان باطل است.

حال اگر زن یا مردی که غسل بر گردنشان است،‌ ده دقیقه مانده به اذان صبح از جای برخیزد و ببینند که وقت برای غسل کردن ندارند چه باید بکنند؟ از آنجایی که این زن یا مرد وقت نمی‌کند که به حمام برود و ببینند که وقت برای غسل کردن ندارند چه باید بکنند؟ از آنجایی که این زن یا مرد وقت نمی‌کند که به حمام برود و غسل کند، باید تیمم کند و بعد برای خواندن نماز صبح غسل نماید.

- حکم کسی که فراموش کرده غسل کند

اگر کسی در ماه رمضان جنب شود و فراموش کند که در سحر غسل کند و بعد از سه روز یادش بیاید، این شخص باید نمازهایی که در این سه روز خوانده را قضا کند، اما روزه‌هایش قضا ندارد.

حال چرا باید نمازهایش را قضا کند؟ برای اینکه در نماز شرط واقعی طهارت است اگر کسی بدون وضو نماز بخواند و بعد متوجه شود که وضو نداشته نمازش باطل است و باید دوباره بخواند.