گروه علمی «خبرگزاری دانشجو»؛ از سال گذشته تاکنون اظهاراتی مبنی بر ممانعت همراه اول در جلوگیری از همکاری دفاتر پیشخوان دولت با سایر اپراتورها دهان به دهان میچرخد تا جایی که این موضوع باعث بروز برخی واکنشها از سوی دیگر اپراتورها از جمله رایتل شد.
موضوع به همینجا ختم نشد و عدم تایید و تکذیب به موقع این موضوع از طرف مسئولین ذیربط موجبات اعتراض اپراتورهای رقیب همراه اول (ایرانسل و رایتل) را فراهم آورد.
برگزاری جلسه ویژه دفاتر پیشخوان برای روشن شدن موضوع
جهت روشن شدن موضوع، جلسه ویژه دفاتر پیشخوان خدمات دولت با حضور روسای کمیته های تخصصی، اجرایی و نظارت کارگروه و نمایندگان کارگروه دفاتر پیشخوان تهران، کانون دفاتر، مخابرات، همراه اول و ایرانسل در مورخ 12/12/1391 در ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت برگزار گردید.
اعضای شرکت کننده در جلسه ویژه دفاتر پیشخوان خدمات دولت، بزرگیان رییس کمیته تخصصی، رضوانی رییس کمیته اجرایی، جلالی رییس کمیته نظارت بر درگاه، کرباسی رییس دبیرخانه کارگروه راهبری، رضی رئیس امور توسعه دولت الکترونیک معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور، جبلی دبیرکارگروه پیشخوان استان تهران، چیت ساز نماینده شرکت مخابرات، فلاح حقیقی نماینده کانون دفاتر پیشخوان خدمات، حمیدی نماینده همراه اول و فرزاد نماینده ایرانسل بودند.
در همین راستا جلسه ویژه کارگروه راهبری با موضوع ابلاغیه اپراتور اول و مشکلات مبتلا برگزار شد. در این جلسه که به علت مشکلات عدیده دفاتر و پیگیری های کانون کشوری در سه حوزه عدم ارتقاء کارمزد دفاتر پس از7 سال، اخذ تعهدنامه محضری از دفاتر در خصوص عدم ارائه خدمات سایر اپراتورها و تدوین آیین نامه تبلیغاتی اپراتور تشکیل شد.
در این جلسه دکتر بزرگیان، معاون نوسازی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهوری، با تأکید بر ضرورت ایجاد فضای رقابتی از اپراتورهای مختلف خواست تا نسبت به ایجاد زمینه رقابتی در دفاتر اقدام نمایند. وی با اشاره به مفاد آیین نامه که مغایر انحصار است بر ضرورت همکاری اپراتورها با شبکه دفاتر تأکید نمود.
مهندس جلالی قائم مقام ستاد حمل و نقل و سوخت و رییس کمیته نظارت بر مجری درگاه گفت: با توجه به مصوبات سازمان تنظیم مقررات که صراحتا اقدام همراه اول را رد نموده است کارگروه راهبری باید برخورد جدی در این خصوص داشته باشد فلذا ضرورت دارد تا در این جلسه تصمیم گیری شود.
مهندس رضوانی معاون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اعلام کرد که موضوع اعلام شده است و نتیجه پاسخ آقای پوررنجبر داده شده است.
رییس کانون کشوری دفاتر پیشخوان دولت گفت: دفاتر ما تحت فشار قرار دارند و ضرورت دارد تا کارگروه راهبری چارچوب فعالیت را مشخص کند. فلاح در پاسخ به حمیدی مدیرکل امورمشترکین همراه اول که گفت ما کارکنان دفاتر را آموزش می دهیم و دائم عوض می شوند گفت: درآمد دفاتر از هشت ونیم میلیارد تومان به سه میلیارد تومان کاهش یافته است در جایی که نرخ تورم و هزینه دفاتر چندین برابر شده است دفتر چگونه می تواند حقوق حداقلی کارکنان را برای حفظ آن بپردازد.
رییس کانون کشوری ادامه داد: 7 سال است هیچ تغییری در کارمزد دفاتر ایجاد نشده است و ضرورت دارد تا در نرخ خدمات در دفتر بازنگری صورت پذیرد.
فلاح تصریح کرد: وفاداری دفاتر به اپراتورها ثابت شده است اگر دفتر نتواند خدمات خود را جور کند نمی تواند نیروی انسانی خود را حفظ کند.
عضو کارگروه راهبری در ادامه گفت: از ایرانسل و سایر اپراتورها نیز می خواهیم چارچوبهای خدمات در پیشخوان را رعایت کنند که این امر مورد تأیید نماینده ایرانسل قرار گرفت.
در پایان نماینده شرکت مخابرات ایران با تأکید بر ضرورت هماهنگی و همکاری بر بررسی موضوع تأکید کرد.
در همین خصوص آیین نامه تبلیغاتی تدوین شده از سوی کانون کشوری برای اپراتورها، تسلیم نمایندگان حاضر در جلسه گردید.
در این جلسه مقررگردید کارمزدی بهجز حق السهم خدمات اپراتورها با هماهنگی کمیته تعیین نرخ وزارت کشور تعیین و پس از تصویب برای همه اپراتورها در دفاتر دریافت گردد که مورد تایید همراه اول هم قرار گرفت.
همچنین ابلاغیه همراه اول برای انحصار خدمات در شبکه دفاتر نیز ملغی گردید و نرخ گذاری خدمات تلفن ثابت و اپراتورهای تلفن سیار در دفاتر پیشخوان خدمات نیز بررسی شد.
هیچ اپراتوری حق محدود کردن دفاتر پیشخوان دولت را ندارد
پس از این اتفاقات، معاون نوسازی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهوری گفت: اخذ تعهدنامه از دفاتر پیشخوان دولت مبنی بر ممنوعیت همکاری با سایر اپراتورها تخلف محسوب میشود و در صورت ادامه یافتن، این موضوع مورد پیگرد قانونی قرار میگیرد.
احمد بزرگیان با بیان اینکه بحث دریافت تعهد نامه از دفاتر پیشخوان دولت توسط یکی از اپراتورها مبنی بر اینکه از ارائه خدمات به اپراتورهای دیگر امتناع کنند طی چند وقت گذشته بسیار مطرح شده است و ما نیز برای بررسی این اقدام با نمایندگان اپراتورهای مختلف جلساتی برگزار کردیم و در آن جلسات نیز آن مقرر شد که هیچکدام از اپراتورها حق محدود نمودن دفاتر پیشخوان دولت را ندارند و این مورد طی نامه ای برای شرکت مخابرات و همراه اول نیز ارسال شد.
معاون نوسازی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهوری ادامه داد: آیین نامه ای طراحی شد و در اختیار اعضاء کمیته و همینطور اپراتورها قرار گرفت تا نظراتشان را در ارتباط با آن ارائه دهند.
معاون نوسازی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهوری در مورد دفاتر پیشخوان دولت و نظارت بر آنان گفت: دفاتر پیشخوان آیین نامه خود را دارند و طبق ماده 64 قانون برنامه پنجم، نظارت بر عملکرد آنها برعهده دستگاه نظارتی تعیین شده است، البته ما اعتقاد داریم که این دفاتر باید به تمام اپراتورها به صورت یکسان سرویس ارایه دهند.
وی ادامه داد: همراه اول یکسری استدلالهایی برای این عمل داشت که مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت مورد پذیرش کارگروه واقع نشد.
احمد بزگیان با اشاره به اینکه این امر خلاف قانون است گفت: خواهش من از مدیران همراه اول این است که به بخشنامههایی که مراجع قانونی صادر می کنند تن بدهند.
بزرگیان گفت: دفاتر پیشخوان دولت درحال حاضر به هیچ وجه شبیه سابق نیست و حدود 20 دستگاه مختلف خدمات خود را از طریق این دفاتر ارائه میدهند و اینگونه نیست که درآمد این دفاتر فقط از طریق همراه اول باشد.
وی ادامه داد: امیدوارم که همراه اول این روند را اصلاح کند و من در اینجا تاکید میکنم که دفاتر پیشخوان دولت به هیچ وجه این تعهد نامههای تحمیلی و خلاف مقررات را امضا نکنند. سازمان تنظیم مقررات هم با صراحت این موضوع را به شرکت مخابرات و همراه اول ابلاغ کرده است.
بزرگیان در پایان گفت: قاعدتا کمیته نظارتی فعال است و پیگیری خواهد کرد و قطعا انتظار دارم که همراه اول همانطور که در جلسات اظهار موافقت کرده است در عمل هم تن به نتیجه مذاکرات بدهند.
توضیحات همراه اول
پیش از این و پیرو انتشار خبری با تیتر «تخلف در ممانعت از فروش رایتل در دفاتر پیشخوان دولت» همراه اول به ارائه توضیحاتی پرداخت.
در توضیح روابط عمومی اپراتور اول آمده بود: «در دنیای امروز هر اپراتور، سیاستهای بازاریابی و فروش خاص خود را دارد و تاکنون اپراتوری مشاهده نشده است که تمایل به شراکت با اپراتور دیگر در شبکه خدمات و فروش خود داشته باشد. گرچه اپراتورها از نظر فنی اغلب با هم همکاری میکنند ولی بدلیل محرمانه بودن اطلاعات مشتریان خود در شبکه فروش و خدمات استفاده از یک مرکز خدمات ارتباطی را به صلاح نمیدانند.
همراه اول به عنوان اولین و بزرگترین اپراتور تلفن همراه کشور که تلاش و هزینههای بسیاری را جهت استقرار شبکه خدمات و فروش خود مصروف داشته است. حق مشترکین خود میداند که از شبکه اختصاصی بهرهمند شوند، دفاتر پیشخوان دولت داوطلب همکاری اختصاصی با همراه اول، بخشی از این شبکه گسترده است.
همراه اول هیچ گاه اجباری به عدم همکاری دفاتر با اپراتورهای دیگر نداشته است بلکه شرط حضور همراه اول به عنوان یک شرکت خصوصی تجاری در دفتر را، عدم همکاری با سایر اپراتورها عنوان کرده است بدیهی است که داشتن نمایندگان اختصاصی حق تمامی دارندگان پرواته از جمله همراه اول، ایرانسل و رایتل است و این دفاتر هستند که تصمیم می گیرند نمایندگی کدام اپراتور را بپذیرند و در چه شبکه فروش و خدماتی عضو شوند.»
اظهار نظر رایتل
همچنین مجید ذوقی مدیریت ارشد حقوقی و رگولاتوری رایتل نبز در این باره اظهار داشت: برخی از شرکتهای مخابراتی استانها از جمله شرکتهای مخابراتی استانهای کردستان، همدان، یزد، آذربایجان غربی و… به نیابت از شرکت ارتباطات سیار و بر اساس بخشنامه ارسالی آن شرکت طی شماره 1987/ه/870 مورخ 1/8/91 دفاتری را که خدمات ارتباطی شبکه تلفن همراه رایتل را ارائه مینمایند، از طریق ارسال اخطار، تهدید به قطع همکاری نمودهاند.
وی با بیان اینکه البته این مورد با مخالفت سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی و کارگروه راهبری دفاتر پیشخوان خدمات دولت و بخش غیردولتی بخش عمومی مواجه شده است، گفت: متاسفانه بر اساس گزارش نمایندگیهای فروش، شرکت ارتباطات سیار به عنوان یکی از شرکتهای زیر مجموعه شرکت مخابرات ایران همچنان به فعالیتهای غیر قانونی و خلاف مقررات موجود در این راستا اقدام نموده و برخی از دفاتر استانها را با اخذ تعهد نامه محضری، دفاتر پیشخوان خدمات دولت را از ارائه خدمات اپراتورهای رقیب همراه اول از جمله شرکت رایتل منع نموده است.
ذوقی تصریح کرد: با توجه به موارد فوق سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی طی نامه شماره 62635/103مورخ 28/8/91 اینگونه موارد را یک اقدام ضد رقابتی تلقی نموده و بخشنامه شرکت ارتباطات سیار را در این زمینه باطل اعلام کرده است.
سرپرست واحد حقوقی و رگولاتوری رایتل ادامه داد: از سوی دیگر کارگروه راهبری دفاتر پیشخوان خدمات دولت و بخش عمومی غیر دولتی در حضور اعضاء و نماینده شرکت مخابرات ایران در تاریخ 12/12/91 جلسهای تشکیل داده و بر مبنای بند یک صورتجلسه، هرگونه اقدام ضد رقابتی دستگاههای خدمات دهنده را ممنوع و بخشنامه شرکت ارتباطات سیار را با تاکید بر بخشنامه سازمان تنظیم مقررات باطل اعلام نموده است.
وی در ادامه افزود: بر اساس ماده 38 قانون مدیریت خدمات کشوری، بخش 2 بند ج ماده 46 قانون برنامه پنج ساله پنجم و همچنین ماده 4 آیین نامه ایجاد و بهره برداری از دفاتر پیشخوان خدمات و بخش عمومی غیر دولتی، اقدام شرکت ارتباطات سیار در خصوص تهدید دفاتری که خدمات سایر اپراتورها (ایرانسل و رایتل) را ارائه مینمایند، برخلاف قوانین و مقررات موجود بوده و قابل پیگیری است.
ذوقی افزود: ممنوعیت ایجاد شده بر اساس مفاد بند 8.8 موافقت نامه پروانه شرکت مخابرات ایران نیز اقدامی ضد رقابتی بوده و تخلف پروانه ای محسوب میگردد و از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی نیز قابل رسیدگی و اعمال جریمه است.
سرپرست واحد حقوقی و رگولاتوری رایتل گفت: شرکت خدمات ارتباطی رایتل نیز میتوانست همانند برخی اپراتورها، از ارائه خدمات خود در دفاتر پیشخوان خدمات خودداری و فعالیتهای خود را از طریق سایر نمایندگیها ساماندهی نماید، اما به منظور حمایت از بخش خصوصی که دارای پروانه از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی بوده و بیش از 600 دفتر نیز در سراسر کشور راه اندازی نموده است، بخش قابل توجهی از خدمات خود را از طریق این دفاتر به مشترکین و متقاضیان سرویسهای ارتباطی رایتل ارائه مینماید که این مورد با توجه به کارشکنیهای شرکت مخابرات ایران و شرکت همراه اول، برای رایتل محدودیتهائی به همراه داشته است.
ذوقی تاکید کرد: شرکت رایتل با توجه به موارد فوق در صورت ادامه ایجاد موانع و ممانعتهای اجرائی در این زمینه موضوع را به مراجع قانونی از جمله کمیسیون محترم تنظیم مقررات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ارجاع خواهد داد و در این مورد از مسئولین ذیربط انتظار حمایت دارد.
وی در پایان تصریح کرد: برای تنویر افکار عمومی یک نمونه از تعهدنامه محضری را که دفاتر پیشخوان با فشار اپراتور همراه اول امضا نموده و بر مبنای آن تعهد کردهاند که فروش سیم کارتهای سایر اپراتورها از جمله رایتل را متوقف نمایند، در اختیار رسانهها قرار میدهیم.
همراه اول دفاتر پیشخوان دولت را هم تهدید میکند
بعد از این اظهار نظرها دبیر کانون کشوری دفاتر پیشخوان خدمات دولت گفت: شرکت همراه اول یکسویه و برخلاف ابلاغیه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با ایجاد دمپینگ (انحصار) در شبکه دفاتر پیشخوان دولت، دفاتر را در صورت ارائه خدمات سایر اپراتورها تهدید به قطع سرویس کرده است.
محمدرضا حاجی صادقی اعلام کرد: شرکت همراه اول طی هفته های گذشته با بی توجهی به مذاکرات و جلسات کارگروه دفاتر پیشخوان دولت و بر اساس سیاستهای مصوب نسبت به قطع سرویس دفاتر اقدام کرده است که این برخلاف آیین نامه ایجاد و بهره برداری از دفاتر پیشخوان دولت و مصوبات ریاست جمهوری است.
وی افزود: این اقدام شرکت همراه اول با وجود مرجعی به نام سازمان تنظیم مقررات در نوع خود قابل تامل است و از مراجع ذیصلاح می خواهیم در این مورد ورود پیدا کنند.
دبیر کانون کشوری دفاتر پیشخوان خدمات دولت اظهار داشت: این شرکت با ایجاد دمپینگ (انحصار) در شبکه دفاتر پیشخوان دولت، دفاتر را با تهدید کرده است که اگر خدمات سایر سرویس های اپراتورهای تلفن همراه را ارائه کنید سرویس همراه اول شما قطع می شود!
همراه اول تهدیدهای خود را عملی کرد/ همراه اول نفسکش میطلبد
بعد از همهی این ماجرا ها بود که همراه اول تهدیدهای خود را عملی کرد و رئیس کانون کشوری دفاتر پیشخوان خدمات دولت از قطع سرویسدهی همراه اول در 64 دفتر پیشخوان در استان خوزستان خبر داد و گفت: این اقدام، خلاف ماده 46 قانون برنامه پنجم توسعه است.
علی فلاح حقیقی با اشاره به تهدیدهای مطرح شده از سوی همراه اول مبنی بر «قطع سرویسدهی این اپراتور به دفاتر پیشخوان خدمات دولت، در صورت ارائه خدمات سایر اپراتورها»، به بیان این نکات پرداخت:
در حال حاضر، دیگر فقط تهدید مطرح نیست و این اپراتور علی رغم مذاکرات انجام شده نسبت به قطع سرویسهای 64 دفتر زیرمجموعه کانون دفاتر پیشخوان دولت در استان خوزستان اقدام نموده و حتی به ابلاغیه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز توجه نکرده است؛ در واقع، سیاست مشاور خارجی شرکت همراه اول، تفکیک حوزه خدمات این اپراتور از سایر اپراتورهاست.
این در حالی است که اقدام فوق خلاف آییننامه ایجاد دفاتر پیشخوان خدمات دولت و ماده 46 قانون برنامه پنجم توسعه است که تأکید بر فضای غیرانحصاری در ارائه خدمات دارد.
با این اقدام همراه اول، دفاتر تابعه ما در کشور اعتراضهای زیادی کردهاند؛ در حال حاضر ما دو مرجع برای پیگیری این مشکل داریم که شامل «سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی» و «کارگروه راهبری دفاتر پیشخوان خدمات دولت» است که البته این کارگروه از زمان تغییر دولت تاکنون علیرغم پیگیری های کانون کشوری هنوز تشکیل جلسه نداده و 16 هزار دفتر پیشخوان، همچنان منتظر تشکیل جلسه این کارگروه هستند.
سازمان تنظیم مقررات رادیویی نیز در گفتگویی غیرقانونی بودن این اقدام همراه اول را اعلام و به شرکت مخابرات ابلاغ کرده است، اما تاکنون هیچ اقدام عملی در این خصوص صورت نپذیرفته است.
بر اساس آییننامه، معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور «رئیس کارگروه راهبری دفاتر پیشخوان خدمات دولت» است و این دفاتر نیز انتظار پاسخگویی و کمک را از مسئولان دارد؛ به ویژه اینکه رئیس جمهور نیز در ابتدای مسئولیت خود، بر ضرورت حفظ سرمایه گذاری بخش خصوصی تأکید کرده است.
با همهی اینها حق مطلب این است که وجود اپراتورهای مختلف در کشور باید یک فضای رقابتی سالم در جامعه ایجاد کند و این حضور کاهش قیمتها و تعرفهها و ارایه خدمات متنوع به مشترکان را به همراه آورد.
از طرفی دیگر تنوع خدمات اپراتورها میتواند به رونق گرفتن فضای کسب و کار کمک کند و دست مشترکان را در انتخاب خدمات مورد نظر خود باز بگذارد.
فقط ای کاش یک یا چند اپراتور نخواهند که بدون رقابت و رعایت نکردن اصول رقابتی به صورتی غیر منصفانه حرف خود را به کرسی بنشانند. اتفاقی که این روزها کم و بیش شاهد آن هستیم.