به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، حال پس از گذشت 24 سال با افزایش مصرف نمکهای طبیعی که با نام نمک دریا بین مردم شناخته میشود، بار دیگر خطر بیماریهای ناشی از کمبود ید و گواتر جامعه را تهدید میکند.
در این بین مسئولان وزارت بهداشت به تصریح اعلام کردهاند تبلیغاتی که نسبت به مصرف این نمکها انجام میگیرد جنبه سوء استفاده اقتصادی دارد. اظهارات مسئولان سازمان غذا و دارو نیز حاکی از وجود ناخالصیهای فراوان و فلزات سنگین سرطان زا در این نوع نمک هاست.
نمک دریا چیست؟
نمک دریا به نمک حاصل از تبخیر آب دریا گفته میشود. این نمک به طور معمول گرانتر از نمک معمولی است و نمکی تصفیه نشده است و ناخالصیهای گوناگون از جمله فلزات سنگین (سرب و آرسنیک) که سرطان زا ست و همچنین گچ و آهک دارد. گفته میشود.
در نمک دریا برخلاف نمک یددار، عنصر حیاتی ید اضافه نشده است. رسول دیناروند رئیس سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت به خراسان گفت: «آنچه بیشتر درباره این نمکها مطرح است، سودجویی اقتصادی برخی افراد است که با تبلیغات درباره خواص دارویی و خوراکی این نمکها و بیان اینکه آثاری مشابه خواص چشمههای آب معدنی دارد، استفاده از آنها را دامن میزنند. در حالی که استفاده زیاد این نمکها، بیماری و مشکلاتی به همراه دارد.»
نمک دریا با تبلیغات مختلفی به مردم عرضه میشود که یکی از آنها کاهش میزان فشار خون است در حالی که مصرف زیاد هرگونه نمکی موجب افزایش فشار و در پی آن بروز بیماریهای قلبی و عروقی میشود و مصرف نمک دریا موجب کاهش فشار خون بالا نمیشود و حتی میتواند فشار خون را بالا ببرد و به افزایش بیماریهای قلبی و عروقی منجر شود.
نمکهایی که مجوز ندارند!
رئیس دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت نیز به خراسان گفت: آنچه به عنوان نمک دریا یا نمک طبیعی شناخته میشود مجوز بهداشت و پروانه ساخت و تولید از وزارت بهداشت ندارد و نمونههایی از این نمک که در آزمایشگاه غذا و داروی این وزارتخانه بررسی شده، حاوی انواع ناخالصی هاست.
زهرا عبداللهی درجه خلوص نمکهای قابل مصرف و استاندارد را 99. 2 درصد و درجه خلوص نمک دریا را حدود 88 درصد اعلام کرد و ادامه داد: ناخالصیهای موجود در این نوع نمک شامل موارد مختلفی از جمله فلزات سنگینی مانند سرب، کادمیم و آرسنیک است که وجود این فلزات سنگین سرطان زاست.
وی خاطرنشان کرد: در تبلیغ این نمکها ادعا میشود که حاوی ید است و با توجه به ضرورت استفاده از ید مردم را به مصرف آن ترغیب میکنند در حالی که میزان ید موجود در این نمکها بسیار کمتر از میزانی است که وزارت بهداشت مصرف آن را توصیه میکند.
این مقام مسئول یادآور شد: نمکهای یددار استاندارد و مورد تایید وزارت بهداشت ید مورد نیاز بدن را تامین میکند و مصرف بیش از اندازه نمکها با توجیه مفید و مورد نیاز بودن ید برای بدن موجب فشار خون و بیماریهای قلبی میشود. نمک باید یددار و مصرف آن کم باشد.
رئیس دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت تبلیغ نمکهایی غیر از نمک یددار در بازار را عوام فریبی عدهای سودجو دانست و گفت: فهرست غذاهایی که مجوز تولید ندارند و غیرمجاز هستند در سایت سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت برای اطلاع مردم اعلام شده است.
زهرا عبداللهی در پاسخ به سوالی درباره آمار استفاده از نمکهای طبیعی افزود: آمار دقیقی در سطح کشور وجود ندارد ولی در برخی استانها و شهرهایی که این نمکهای طبیعی در دسترس است، 10درصد مردم از آن استفاده میکنند.
وی با اشاره به نام گذاری ایران به عنوان کشور عاری از بیماریهای مرتبط با کمبود ید در سال 1380 (سال 2000 میلادی) ادامه داد: این نام گذاری به دلیل استفاده بیش از 90 درصد مردم از نمک یددار بود و براساس آخرین مطالعات کشور در سال 1386 مصرف نمکهای یددار در بین مردم تا 98 درصد رشد داشته است.
کمبود ید چه میکند؟
این مسئول، عوارض کمبود ید را با بیان این مطلب که هر روز باید 150 میلی گرم ید به بدن برسد شرح داد: کمبود شدید ید در دوران بارداری موجب ناهنجاریهای جسمی مختلف، عقب ماندگیهای مغزی، ناشنوایی و ناتوانی در تکلم، سقط جنین، مرده زایی و حتی نازایی میشود و کمبود خفیف ید نیز بهره هوشی کودک را تا 18 امتیاز کاهش میدهد و موجب افت تحصیلی و کاهش قدرت یادگیری فرد میشود.
عبداللهی تصریح کرد: در دوران نوجوانی کمبود ید باعث کاهش رشد، ابتلای مکرر به بیماریها و بروز عفونتها میشود و در بزرگسالان موجب اضافه وزن، کم کاری تیروئید، خستگی و تنبلی و کاهش کارایی و تمرکز حواس میشود.
وی تاکید کرد: تبلیغاتی مبنی بر وجود ید و املاحی مثل کلسیم، منیزیم و پتاسیم که برای بدن ضروری است در نمک دریا چیزی جز عوام فریبی نیست زیرا وجود این املاح آن قدر ناچیز است که به هیچ وجه قابل اتکا و توجه نیست و نیاز روزانه بدن به کلسیم (1000 میلی گرم) با نوشیدن یک لیوان شیر (که 300 میلی گرم کلسیم دارد) و لبنیات تامین میشود و افراد نباید به خاطر 10 یا 15 و یا حتی 20 میلی گرم املاح این نمک، مقدار زیادی ناخالصی در آن را استفاده کنند و منیزیم و پتاسیم هم به وفور در سبزیجات و میوهها یافت میشود که میتوان از آنها استفاده کرد.
چه باید کرد؟
حال مشکل از کجاست که با وجود این مضرات و آسیبهای خطرناک، پس از جاافتادن مصرف نمکهای تصفیه شده یددار با اجرای برنامه مدون وزارت بهداشت، مصرف این گونه نمکها رو به گسترش است.
یکی از اعضای کمیسیون بهداشت مجلس راهکار را در مدیریت مصرف نمک دانست و به خراسان گفت: باید سبک زندگی به گونهای باشد تا مردم نمک را به جا و به اندازه مصرف کنند، متاسفانه امروزه، اقتصاد و منافع مالی یک «اصل» شده و زمینههای سوء استفاده اقتصادی آن قدر زیاد شده است که تنها با تذکر رفع نمیشود.
احمد آریایینژاد با تاکید بر لزوم آموزش و فرهنگ سازی ادامه داد: اگر گسترش چنین مسائلی در جامعه کم بود، میشد با صدور بخشنامه و اجبارهایی از این قبیل آن را رفع کرد، اما با گسترش آنها، باید به آموزش و فرهنگ عمومی پرداخت.
این نماینده مجلس با بیان این مطلب که بسیاری از معضلات در حوزه بهداشت و درمان رها شده است تصریح کرد: متاسفانه مردم بیش از پیشگیری به درمان گرایش پیدا کردهاند که باید برای تغییر این روند با اولویت بندی، هدف گذاری و برنامه ریزی اقدام کنیم.
منبع: باشگاه خبرنگاران