به گزارش گروه اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»، سخن از اشتغالزايي و كارآفريني كه به ميان مي آيد، نه تنها بيشتر مردم بلكه بخش عمده اي از مديران تصور مي كنند اين امر از رهگذر تاسيس صنايع سنگين نظير پتروشيمي، فولاد، مواد معدني و ... توسط دولت محقق مي شود. اين باور اما كاملا مردود است. تجربه اقتصادي كشورهاي گوناگون جهان از جمله چين، برزيل، تركيه، كره جنوبي، هند، ژاپن و ... ثابت كرده است كه بنگاه ها خرد و زودبازده بهترين گزينه براي ايجاد اشتغال وسيع و پايدار است. در اين ميان صنايع تبديلي كه از تكنولوژي بسيار ساده و معمولي بهره مي برند و بسيار هم ارزان قيمت هستند، نقشي اساسي در اشتغالزايي دارند. بهره گيري از صنايع تبديلي موجب مي شود تا براي محصولات كشاورزي ارزش افزوده ايجاد و امكان فروش اين محصولات در فصول گوناگون فراهم شود. صنايع تبديلي به صورت شگفت انگيزي به اشتغالزايي كمك مي كنند.
زهرا خسروزاده، بانوي اهل استان بوشهر از جمله افرادي است كه با بهره گيري از دستگاه هاي صنايع تبديلي براي ۱۰ نفر اشتغالزايي كرده است. او در كارگاهش به فرآوري خرما مي پردازد و شوهرش نيز در فروشگاه محصولات توليدي را به فروش مي رساند. خبرنگار بسيج سازندگي در همين زمينه گفت و گويي با وي ترتيب داده است.
از تدريس صنايع غذايي تا توليد خرما شكلاتي
خانم خسروزاده درباره نحوه شروع به كارش در عرصه فرآوري خرما، مي گويد: "قبل از ورود به عرصه توليد به مدت ۱۲ سال در آموزشگاه فني و حرفه اي، صنايع غذايي تدريس مي كردم. در صدا و سيماي استان نيز به عنوان كارشناس غذايي حضور پيدا مي كردم. با اين وجود هميشه دوست داشتم شخصا وارد كار توليدي شوم. بالاخره در سال ۹۰ تصميم را گرفتم و با توجه به اينكه خرما مهمترين محصول كشاورزي استان بوشهر است، توليد محصولات فراوري شده خرما را به عنوان عرصه فعاليت انتخاب كردم. دوست داشتم كاري كنم كه خرما دوباره به سبد غذايي مردم و به خصوص كودكان بازگردد."
وی مي افزايد: "سرمايه اوليه ام فقط ۲۰ ميليون تومان بود كه با نيمي از آن يك دستگاه "ميكسر" خريدم و كار را در يك كارگاه ۳۰ متري شروع كردم. ما هسته هاي خرما را در مي آوريم و خرما را داخل دستگاه ميكسر ميريزيم و خمير خرما بدست مي آوريم. مرحله بعدي توليد انواع شيريني ها نظير رنگينك، حلوا خرمايي، رلت خرما و خرما شكلاتي است. با توجه به اينكه خرما خودش بسيار شيرين است، هيچ نيازي به شكر، مواد افزودني و مواد نگهدارنده نداريم و محصول نهايي كاملا طبيعي است. همان اوايل به نظرم رسيد بهترين محل عرضه محصولاتمان فرودگاه بوشهر است زيرا مردم غير بومي در آن محل زياد رفت و آمد مي كنند و نيازمند سوغاتي هستند. عرضه محصولات فراوري شده خرما در فرودگاه بوشهر با استقبال بسيار زيادي روبرو شد و كم كم از استان هاي مختلف تماس مي گرفتند و خواستار دريافت محصولات مي شدند. ارگان هاي دولتي هم مشتري ثابت ما شدند زيرا آن ها براي پذيرايي از مهمانان غير بومي نيازمند شيريني هاي سنتي بودند."
من توليد مي كنم، همسرم مي فروشد
اين فعال اقتصادي خاطرنشان مي كند: "به مرور توانستيم كار را توسعه بدهيم و يك كارگاه ۲۵۰ متري داشته باشيم با ۱۰ كارگر. من محصولات را در كارگاه توليد مي كنم و همسرم در فروشگاهش به فروش مي رساند. با وام ۳۰ ميليون توماني كه از بسيج سازندگي گرفتم، يك دستگاه بسته بندي كن هم خريدم، خريد اين دستگاه در فروش بهتر محصولات تاثير زيادي داشت زيرا امكان عرضه شكيل و جذاب را فراهم مي كرد"
زهرا خسروزاده در ادامه ضمن آسيب شناسي چرخه توليد تا عرضه خرما در استان بوشهر، مي گويد: "متاسفانه خرما در استان بوشهر صرفا به صورت سنتي در قالب هاي ۲ يا ۳ كيلويي بسته بندي و عرضه مي شود. واقعيت اين است كه ذائقه مردم به ميزان قابل توجهي تغيير كرده و مردم كمتر از گذشته خرما مي خورند، اين در حالي است كه خرما ارزش غذايي بسيار بالايي دارد. در نتيجه براي بازگرداندن خرما به سبد غذايي خانواده ها چاره اي جز فرآوري اين محصول و ارائه آن در قالب هاي جديد وجود ندارد. بدتر از همه اينكه خرما جايي در تغذيه دانش آموزان ندارد، بيشتر دانش آموزان در زنگ هاي تفريح ترجيح مي دهند سوسيس، كالباس، چيپس، پفك و ساير مواد غذايي مضر را مصرف كنند. تجربه شخصي من نشان مي دهد استقبال دانش آوزان از خرماي فراوري شده بسيار زياد است. همين چند وقت پيش دانش آموزان يك مدرسه در قالب درس كارآفريني از كارگاه من بازديد كردند. آن ها به قدري از طعم و زيبايي محصولات خوششان آمده بود كه والدينشان را ترغيب به خريد كردند."
صنايع تبديلي عامل زمان را از دخالت در محصولات كشاورزي كنار مي زند
وی درباره اهميت صنايع تبديلي بويژه در كمك به كشاورزان و جلوگيري از اتلاف محصولات زراعي، تاكيد مي كند: "درباره محصولات كشاورزي مساله ماندگاري از اهميت بالايي برخوردار است. بيشتر محصولات كشاورزي ماندگاري اندكي دارند و اگر زود به فروش نرسند از بين مي روند و زحمات كشاوز نابود مي شود. همين مساله موجب مي شود كه در يك فصل همه محصولات كشاورزي به بازار سرازير شود و قيمت به شدت كاهش يابد، در نتيجه كشاورز ضرر مي كند. از طرف ديگر همان محصول كشاورزي در فصول ديگر سال ناياب مي شود و قيمت به شدت افزايش مي يابد و اين بار مردم ضرر مي كنند. صنايع تبديلي عامل زمان را از دخالت در محصولات كشاورزي كنار مي زند. علاوه بر اين امكان فرآوري و خلق ارزش افزوده براي محصولات را فراهم مي كند. وقتي ارزش افزوده ايجاد مي شود، خود به خود اشتغالزايي صورت مي گيرد."
خانم خسروزاده در باره فعاليت اقتصادي بانوان خاطرنشان مي كند: "خانم هاي خانه دار بايد مشاغل خانگي را جدي بگيرند. مشغال خانگي نياز به سرمايه اوليه زيادي ندارد و وقت زيادي هم از آن ها نمي گيرد و مي توانند وظايف خانه داري شان را ادا كنند. خانم هايي كه علاقمند هستند مي توانند كار را با خرد كردن و بسته بندي سبزيجات در خانه شروع كنند و بعد به رستوران ها بفروشند. يكي از دوستان من در خانه سالاد فصل بسته بندي مي كند و به هتل ها و رستوران ها مي فروشد، از درآمدش هم راضي است. به مرور مي توان كار را توسعه داد، كم كم سرمايه اوليه جور مي شود , مي توان كارگاه تاسيس كرد و با توجه به وضعيت كشاورزي منطقه مي توان دستگاه هاي صنايع تبديلي را خريد و كار توليد را جدي تر دنبال كرد."