اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید
به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حجت الاسلام حسین زاده بحرینی روز چهارشنبه در سومین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی که به میزبانی دانشگاه علم و صنعت در حال برگزاری است، گفت: دولت از همان ابتدای فعالیت خود اعلام کرد که می خواهد نقدینگی را کنترل کند، اما پس از گذشت سه سال شاهدیم که میزان نقدینگی در کشور به سه برابر افزایش یافته و قطعا اگر آن موقع از دولتمردان و بانک مرکزی می پرسیدیم که آیا طی مدت سه سال این میزان نقدینگی کشور افزایش می یابد، قطعا پاسخ آن ها منفی بود.
وی گفت: دولت هدف اصلی خود را بر مهار تورم گذاشته بود، اما سوال این است که چرا دولت برای کنترل نقدینگی که نقش مهمی در تورم دارد، به صورت منفعل عمل کرد؛ به گونه ای که حالا میزان نقدینگی به مرز 1200 میلیارد تومان رسیده است.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس افزود: سوال این است که اگر نقدینگی افزایش یافته، پس چرا تورم زیاد نشده است؛ که در پاسخ این سوال می توانیم بگوییم بخشی از نقدینگی شبه پول است به گونه ای که حالا حدود 90 درصد سپرده هایی که در اختیار نظام بانکی است، شبه پول هستند و این مسئله به تبع نمی تواند قدرت خرید آنی ایجاد کند.
حسین زاده بحرینی اضافه کرد: اگر صاحبان این سپرده ها تصمیم بگیرند که سپرده های شبه پول را به سپرده بیداری تبدیل کنند، باید منتظر سونامی تورم در کشور باشیم.
وی گفت: اگر فعالان اقتصادی تصور کنند حوزه های بلند مدت منافع آنها را تامین نمی کند، به سمت تبدیل شدن سپرده های خود به پول گرایش می یابد و این خیلی نگران کننده است.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس از شبه پول به عنوان یک تهدید بالقوه نام برد و افزود: همچنین اگر به هر دلیلی شبه پول به سمت تبدیل شدن به پول حرکت کند، اقتصاد در معرض یک بحران که تابع مدیریت نیست، قرار می گیرد.
حسین زاده بحرینی با تاکید بر اینکه دولت توان کنترل این که بانک ها خالق پول نباشند را نداشته است، اضافه کرد: سوال این است که ماتریس swot اقتصاد ایران را باید چگونه تغییر دهیم که بانک به عنوان یک نقطه ضعف در اقتصاد کشورمان به یک نقطه قوت تبدیل شود.
وی در ادامه به تحلیل نسبت بانک ها با اقتصاد مقاومتی پرداخت و افزود: بحث این است که در ماتریسSWOT که برای خود ایران ترسیم می کنیم، نهاد بانک در کجا قرار می گیرد و سوال این است که آیا بانک ها را باید در فهرست قوت ها و یا در فهرست ضعف های اقتصاد ایران قرار دهیم.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با تاکید براینکه باید نهاد بانک ها را در فهرست ضعف های اقتصادی ایران جای دهیم، تصریح کرد: البته این بدان معنا نیست که بانک ها اصلا کارکرد مثبت نداشته اند، اما در مجموع بانک ها را باید در فهرست نقاط ضعف ایران قرار دهیم.
حسین زاده بحرینی با اشاره به اینکه منظور ما بانک مرکزی و یا فلان بانک نیست که جزو ضعف های اقتصاد ایران محسوب می شوند، تصریح کرد: منظور ما نهاد بانک است که مهمترین نشانه ضعف در این نهاد ،طی سال های اخیر انحراف نقدینگی بوده که محصول عملکرد بانک ها است.
وی با اشاره به اینکه بانک ها نقش پررنگی در انحراف نقدینگی در کشور داشته اند، اظهار کرد: وقتی که یک اقتصاد دارای نقدینگی است ولی نقدینگی در جایی که باید هزینه شود، نیست، به این انحراف نقدینگی می گویند و در واقع اقتصاد ایران امروز به این عارضه دچار است.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به اینکه نظام های پولی متعددی در دنیا وجود دارد اما نظام غالب که امروز براساس آن کار می شود نظام ذخیره جزئی است تصریح کرد: این نظام در بطن خود می تواند یک نهاد پولی مستعد اقتدار و یا یک نهاد پولی ضعیف را خلق کند.
حسین زاده بحرینی اضافه کرد: در قالب نظام جزئی یکی از آسیب هایی که بانک می تواند به اقتصاد وارد کند، این است که بانک خالق پول است و این تصور که پول توسط بانک مرکزی در این نظام تولید می شود، تصور غلطی است.
وی با بیان اینکه در نظام ذخیره جزئی، بانک ها خالق پول هستند، اما این پول در مسیری هزینه می شود و در اختیار نظام مدیریت اقتصادی کشور نیست، اضافه کرد: پس از تثبیت دولت یازدهم دو بسته سیساست اقتصادی منتشر شد که بسته اول به آسیب شناسی پرداخته بود و در بسته دوم که طی سال 93 منتشر شد راهکارهایی را در قالب 177 سیاست بیان کردند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس خاطر نشان کرد: در این بسته در خصوص سیاست های پولی صریحا اعلام شده بود که دولت می خواهد نسبت به مدیریت و کاهش بدهی بانک ها به بانک مرکزی و هم چنین جلوگیری از اضافه برداشت بانک ها اقدام کند، اما در گزارشی که اخیرا توسط بانک مرکزی منتشر شده، آمده که در فاصل سال 92 تا شهریور 95 بدهی بانک ها به بانک مرکزی دو برابر شده؛ حال سوال این است که دولت و بانک مرکزی که موافق اضافه شدن بدهی بانک ها به بانک مرکزی نبوده اند، چرا این اتفاق افتاده و بدهی بانک ها به بانک مرکزی دو برابر شده است؟
حسین زاده بحرینی افزود: سوال ما این است که چرا ظرف حدود سه سال دولت و بانک مرکزی موفق نشده اند که بدهی بانک ها را به بانک مرکزی کاهش دهند؛ که در پاسخ به این سوال باید بگوییم بانک ها واسطه وجوهی که بانک مرکزی خلق می کند، نیستند؛ بلکه گزاره دقیق این است که بانک خود خالق پول است.
وی با بیان اینکه امروز در اقتصاد ایران این اتفاق نظر وجود دارد که بانک و نهاد بانکداری باید مورد یک بازبینی اساسی قرار بگیرد، خاطر نشان کرد: در سالی که توسط رهبر معظم انقلاب به نام حمایت از تولید ملی نامگذاری شده بود، بنده به معظم له عرض کردم که با این وضعیت بانکداری کشور حمایتی از تولید ملی اتفاق نمی افتد چرا که حمایت از تولید ملی لوازمی دارد و مهمترین آنها بانک است؛ که ایشان نیز در پاسخ گفتند من هم این ها را می دانم و شما به عنوان عضو کمیسیون اقتصادی مجلس بروید و بررسی کنید که مشکل اقتصاد ایران کجاست و به من هم بگویید.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس بیان کرد: این توصیه رهبر معظم انقلاب موجب شد تا در مجلس نهم اولین نسخه بانکداری بدون ربا و بانکداری اسلامی تهیه شود، اما تصویب آن به دلیل اتمام دوره مجلس نهم به مجلس دهم کشیده شد و با آغاز به کار این مجلس، به دنبال امضای 225 نماینده بررسی این طرح در دستور کار قرار گرفت.
حسین زاده بحرینی با اشاره به اینکه طرح مورد نظر به نهادهای علمی مختلف ارائه و مورد واکاوی قرار گرفته، تصریح کرد: این طرح با انتقادات جدی مواجه شد؛ و طراحان هم نقدهای وارد را شناسایی کردد. در هر حال پس از گردآوری این نقدها، حالا متن اصلاح شده با متن اولیه متفاوت است.
وی خاطر نشان کرد: در این طرح مهمترین رویکردی که ما به عنوان طراحان آن پیش بینی کرده ایم، این است که بانک مرکزی باید به موجب این قانون به یک بانک مرکزی مقتدر تبدیل شود، چرا که نظام ذخیره جزئی اگر با یک بانک مرکزی غیرمقتدر همراه شود قطعا نتیجه آن انحراف نقدینگی می شود و این اتفاقی است که امروز در اقتصاد ما افتاده است در هر حال بانک مرکزی باید بتواند به موجب این قانون بانک ها را که به برکت نظام ذخیره جزئی به خالق پول تبدیل شده اند مدیریت کند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با تاکید براینکه اگر این طرح تصویب شود می تواند بانک مرکزی را به یک بانک مرکزی قدرتمند تبدیل کند، تصریح کرد: ترجیح می دهیم که راه حل های اساسی تری را در این طرح بگنجانیم؛ اما در هر حال، همین طرح نیز می تواند بهترین راه حل برای مقابله با معضل بانک باشد و آنرا به نهادی که به درد اقتصاد ایران بخورد، تبدیل کند.
حسین زاده بحرینی در بخش دیگری از اظهارات خود با اشاره به اینکه طرح مربوطه علاوه بر مدیریت حوزه های علمیه، به مراجع تقلید و رهبر معظم انقلاب نیز تقدیم شده است خاطر نشان کرد: نظر مدیریت حوزه های علمیه با این طرح مخالف بوده و آن را برای اقتصاد ایران مناسب ندانسته است؛ البته این مخالفت امری طبیعی است.
وی بیان کرد: در پاسخ به مخالفت مدیریت حوزه های علمیه به طرح، بانکداری اسلامی و مرکز پژوهش های مجلس نامه خوبی نوشته که هنوز تقدیم این مدیریت نشده است.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس خاطر نشان کرد: قانون بانکداری ایران مربوط به سال 51 و 44 سال پیش است، بنابراین باید آن را به روز کنیم.
حسین زاده بحرینی گفت: در کنار مخالفت ها با طرح؛ موافقینی نیز وجود دارند که به عنوان نمونه زمانی خدمت آیت الله مکارم شیرازی رسیده بودیم ایشان پس از مطالعه نسخه ای از طرح ، ایراداتی به ما گرفتند که وقتی پاسخ این ایرادات را دادیم ، قانع شدند.
وی اضافه کرد: فردای آن روز آیت الله مکارم شیرازی در درس خارج خود گفته بودند من بشارت می دهم طرحی در خصوص بانکداری اسلامی توسط مجلس تهیه شده که طرح خوبی است و به نمایندگان توصیه می کنم این طرح را به سرعت تصویب کنند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس بیان کرد: اقتصاد مقاومتی، اقتصادی است که ماتریس SWOT خود را با دقت هر چه تمامتر ترسیم و نقاط ضعف، قوت، فرصت ها و تهدیدهای داخلی و بیرونی خود را ترسیم و شناسایی کرده است. و ما براساس این تعریف در تحقق اقتصاد مقاومتی بسیار ناکارآمد بوده ایم.